Ένας Ακέραιος Άνθρωπος

Κέρδισε το Βραβείο του τμήματος «Ενα Κάποια Βλέμμα» στο Φεστιβάλ Καννών και έκανε την ελληνική της πρεμιέρα στο 23ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας. Η έκτη ταινία του Μοχάμαντ Ρασούλοφ διαθέτει αρκετές αρετές, λιγότερες αδυναμίες, αλλά κυρίως συνιστά μια γενναία πράξη αντίστασης στο άκρως καταπιεστικό καθεστώς της πατρίδας του.

Elle 24 Ιαν. 18
Ένας Ακέραιος Άνθρωπος

Κουβαλάει στην πλάτη μια ποινή φυλάκισης έξι ετών, για κινηματογράφηση χωρίς άδεια, την οποία και εξέτισε για ένα χρόνο μέχρι τελικά να πληρώσει την απαιτούμενη εγγύηση. Από το περασμένο Σεπτέμβρη και μετά την επιστροφή του στην Τεχεράνη από τις ΗΠΑ, το διαβατήριό του κρατήθηκε και του απαγορεύτηκε η έξοδος από την χώρα. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η φωνή του Μοχάμαντ Ρασούλοφ είναι μία από τις πιο πολιτικά γενναίες που ηχούν αυτή την στιγμή στο παγκόσμιο σινεμά και το «Ενας Ακέραιος Άνθρωπος» έρχεται την κατάλληλη στιγμή για να το επιβεβαιώσει. 

Στην έκτη κατά σειρά σκηνοθετική του απόπειρα, ο Ρασούλοφ επιλέγει τους ίδιους, γνώριμους θεματικούς άξονες που διέπουν το σύνολο της φιλμογραφίας του, επιστρατεύοντας την ρεαλιστική του ματιά για να καταγράψει την διαφθορά που διαβρώνει καθημερινά το κοινωνικό στερέωμα της πατρίδας του. Αυτή την φορά το σκηνικό της ιστορίας στήνεται στο Βόρειο Ιράν, στη φάρμα που ο Ρέζα, η Χαντίς και ο μικρός γιος τους έχουν επιλέξει να ζήσουν. Εκεί, ο Ρέζα ασχολείται με τις ιχθυοκαλλιέργειες εκτρέφοντας χρυσόψαρα ενώ η Χαντίς είναι η επικεφαλής καθηγήτρια του σχολείου. Όταν τα ψάρια της καλλιέργειας αρχίζουν να πεθαίνουν, ο Ρέζα ανακαλύπτει ότι ο γείτονάς του, Αμπάς, έχει κόψει την ροή του νερού απ’ το κοντινό φράγμα και η μεταξύ τους συμπλοκή που ακολουθεί βρίσκει το νεαρό πατέρα κατηγορούμενο για βιαιοπραγία. Σύντομα, αποκαλύπτεται ότι ο Αμπάς όχι μόνο έχει λαδώσει τον γιατρό της αστυνομίας για να αλλοιώσει το πόρισμα αλλά ότι κυρίως αποτελεί τον άνθρωπο που αναλαμβάνει όλες τις βρώμικες δουλειές μιας μυστηριώδους εταιρείας που ελέγχει την περιοχή. Όσο περισσότερο προσπαθεί να αντισταθεί ο Ρέζα και η οικογένειά του στα σχέδια της εταιρείας τόσο περισσότερο συνειδητοποιούν ότι όλοι, ακόμα και οι κρατικοί μηχανισμοί, ελέγχονται από αυτή. Καθώς οι απειλές για την ζωή τους είναι καθημερινές, ο Ρέζα καλείται να πάρει εκείνες τις αποφάσεις που θα τον βοηθήσουν να υπερασπιστεί τους ανθρώπους του αλλά και την τιμή του. 

…η πλοκή ακολουθεί μια σχετικά απρόβλεπτη διαδρομή που πυροδοτεί ένα άκρως ενδιαφέρον φινάλε.

Αν κάτι μπορούμε να προσάψουμε στην νέα προσπάθεια του Ρασούλοφ είναι ότι κυρίως στο εισαγωγικό της κομμάτι βιάζεται να αναδείξει το μέγεθος της διαπλοκής που ορίζει τις ζωές των ηρώων του και προσπαθεί να εκμαιεύσει την δραματουργία από μια αλληλουχία συμβάντων τα οποία φαίνονται εκβιαστικά τοποθετημένα στο timeline της ταινίας. Αστυνομία, δικαστές, δάσκαλοι και γενικά όλοι οι κάτοικοι της περιοχής μοιάζουν έρμαια μπροστά σε όσα προτάσσει ένα απρόσωπο και διεφθαρμένο σύστημα εξουσίας. Τα πράγματα αποκτούν ενδιαφέρον όταν ο Ρασούλοφ ξεκινά να δείχνει περισσότερο εμπιστοσύνη στους χαρακτήρες του, αναδεικνύοντας τα ελαττώματά τους αλλά και προικίζοντας τους με το απαιτούμενο σθένος. Με αυτόν τον τρόπο η σημασία των επιλογών τους υπογραμμίζεται, τα διλήμματα που προκύπτουν είναι αρκετά ισχυρά ώστε να προβληματίσουν και η πλοκή ακολουθεί μια σχετικά απρόβλεπτη διαδρομή που πυροδοτεί ένα άκρως ενδιαφέρον φινάλε. 

Φωτογραφημένο στα μουντά χρώματα του ιρανικού χειμώνα, όπου τοπία, κτήρια αλλά κυρίως οι άνθρωποι μοιάζουν να υπομένουν καρτερικά το πέρασμα του χρόνου χωρίς καμία ιδιαίτερη ελπίδα για το μέλλον, το «Ενας Ακέραιος Άνθρωπος» βρίσκει το ιδανικό φόντο για να ξεδιπλώσει την φύσει απαισιόδοξη ιστορία του. Τι κάνεις όταν καλείσαι να επιβιώσεις σε ένα άδικο σύστημα που συνεχώς βρίσκει τους μηχανισμούς ώστε έχει τον τρόπο του να καταπνίγει κάθε ανεξάρτητη φωνή; Πόσα είσαι διατεθειμένος να θυσιάσεις για να αντισταθείς σε αυτό, μα κυρίως με ποια μέσα επιλέγεις να παλέψεις; Σε αυτές και άλλες ερωτήσεις ο Μοχάμαντ Ρασούλοφ επιχειρεί να απαντήσει, υπογράφοντας μια ταινία που αν και δεν είναι αυτοβιογραφική, δεν γίνεται παρά να σου φέρει συνειρμικά στο μυαλό τις προσωπικές περιπέτειες του δημιουργού της με τις αρχές της χώρας του. Καθιστά αυτό από μόνο του μια ταινία καλή; Προφανώς όχι, αλλά οι αδυναμίες της ταινίας δεν είναι ικανές να επισκιάσουν τις  αρετές ούτε και τις προθέσεις της. 

Ακολουθήστε το ELLE στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

Σχετικά θέματα:

MHT