Θέλμα

Μαγικός ρεαλισμός και ψυχολογικό θρίλερ συνδυάζονται υποβλητικά στη νέα ταινία του Νορβηγού Γιοακίμ Τρίερ η οποία διατηρεί το ενδιαφέρον κυρίως μέσω της παγωμένης και βαθιά ερωτικής της κινηματογράφησης.

Elle 17 Απρ. 18
Θέλμα

Φέρνοντας στο νου μια ιδιότυπη κινηματογραφική μίξη του έξοχου «Στο Σκοτάδι» του (εδώ σεναριογράφου) Έσκιλ Βογκτ και της εμβληματικής «Κάρι» του Μπράιαν ντε Πάλμα, η νέα ταινία του σκηνοθέτη του «Reprise» και «Όσλο, 31 Αυγούστου» Γιοακίμ Τρίερ, επιστρέφει στα γνωστά σκανδιναβικά μοτίβα μετά το ατυχές πρώτο αγγλόφωνο εγχείρημα του σκηνοθέτη, τον «Ήχο της Σιωπής». 

Στο «Θέλμα» λοιπόν, ο Νορβηγός δημιουργός επιχειρεί να ρίξει μια ενδοσκοπική ματιά στην καταπίεση, την αφόρητη μοναξιά και τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα της εφηβείας, μέσα από το πρίσμα ενός εφιαλτικού, υπερφυσικού θρίλερ. Πυρήνας της ιστορίας είναι η νεαρή ομώνυμη ηρωίδα, η οποία ανακαλύπτει την έως τότε κατεσταλμένη σεξουαλικότητά της, όταν εγκαταλείπει την επαρχία, το συντηρητικό σπίτι και τους θρησκευτικά φανατισμένους γονείς της και μετακομίζει στο Όσλο για σπουδές. Το ξύπνημα της σάρκας όμως, συνδυάζεται και με (αναίτιες) παροξυσμικές σωματικές κρίσεις, οι οποίες με τις σειρά τους συνοδεύουν τρομακτικά και ανεξήγητα φαινόμενα. Η Θέλμα θα προσπαθήσει απεγνωσμένα να καταστείλει με κάθε τρόπο τα βίαια επεισόδια, μάταια όμως. Ο έρωτας για μια νεαρή συμφοιτήτριά της θα την βυθίσει βαθιά στη δίνη του πόθου και των καταστροφικών της δυνάμεων.

…μια οξυδερκή σκέψη πάνω στην αθωότητα και την πρόκληση, την έκσταση και το χαλασμό που φέρνει αυτή στην ψυχή και το σώμα.

Ο Τρίερ κρατά έξυπνα και τους δύο αφηγηματικούς δρόμους ανοιχτούς, αφήνοντας το θεατή να επιλέξει ανάμεσα στην αλληγορική αποτύπωση που προσφέρει ένα δράμα ενηλικίωσης και το σασπένς του σινεμά του υπερφυσικού, παραδίδοντας σκηνές αμφίσημες και υποβλητικές ταυτόχρονα, όπως αυτή στην οποία η ηρωίδα αναγκάζεται να υποβληθεί σε ηλεκτρικά επαγόμενες κρίσεις, κάτω από μια αυστηρή, αλλά εντελώς απρόσωπη ιατρική παρακολούθηση. Ο τρόπος όμως με τον οποίο διαχωρίζει εννοιολογικά την ταινία του σε δύο βασικές πράξεις που στερούνται ιδιαίτερης συνοχής, συνοδεύοντας κυρίως τη δεύτερη με αδιάκοπους βιβλικούς συμβολισμούς (από μικρά πουλιά έως φίδια και ψάρια) και δυσοίωνους υπαινιγμούς, χαμηλώνει τον πήχη του ενδιαφέροντος, αφού τελικά πολλές από τις εξαιρετικές του ιδέες περνούν στο περιθώριο και δεν αναπτύσσονται όπως τους αξίζει.  

Από την άλλη, ωστόσο, το φιλμ καταφέρνει να αποτυπώσει τη βαθμιαία κορύφωση της ερωτικής έντασης με έναν τρόπο μεθυστικό, παρασύροντας σταδιακά αλλά αναπόφευκτα την ντροπαλή και αγχωμένη ηρωίδα (αξιοσημείωτη η ερμηνεία της εικοσιδιάχρονης Εϊλι Χάρμπο) στο «απαγορευμένο» σοκ μιας σεξουαλικής απόλαυσης, που είτε εμφανίζεται σαν ένα ανεπαίσθητο χάδι κατά τη διάρκεια μιας παράστασης μπαλέτου, είτε ως  αισθησιακό παραλήρημα, μεθυσμένο από ποτό και επιθυμία. Η αλληγορική συσχέτισή της με το υπερφυσικό πλαισιώνεται από το γοητευτικό και ταυτόχρονα παγωμένο λευκό της κινηματογράφησης, χαρίζοντας στην ταινία του Τρίερ περισσότερη αποτελεσματικότητα στις αφηγηματικές τις παραλήψεις, παρά στην ευθύγραμμη πορεία που τελικά υιοθετεί. 

Ακολουθώντας το δικό του ρυθμό από την αρχή έως το (ελαφρώς άστοχο) φινάλε του, το «Θέλμα» φαντάζει ως ένα γνήσιο δείγμα σύγχρονου σκανδιναβικού σινεμά, βυθίζοντάς σε αργά αλλά σταθερά στην αλλόκοτη και ονειρώδη απειλή του, όμοια με εκείνο το μαύρο υγρό που καταπίνει τα διεγερμένα υποψήφια θύματα της σαγηνευτικής Σκάρλετ Γιόχανσον στο αριστουργηματικό «Κάτω από το Δέρμα» του Τζόναθαν Γκλέιζερ.

Δυστυχώς, η επιλογή να στραφεί στα πιο ομαλά σεναριακά μονοπάτια ενός (ξεχωριστού μεν, συμβατικού δε) θρίλερ όταν φτάσει η στιγμή να παρθούν οι δημιουργικές αποφάσεις που μετρούν περισσότερο, στερεί τελικά από το φιλμ του Νορβηγού σκηνοθέτη τη δυνατότητα να εκφράσει αυτό που εξ αρχής έδινε την εντύπωση ότι είχε σκοπό. Δεν μπορεί όμως να μην παραδεχτεί κανείς ότι, παρόλα τα στραβοπατήματά του, το «Θέλμα» παραδίδει μια οξυδερκή σκέψη πάνω στην αθωότητα και την πρόκληση, την έκσταση και το χαλασμό που φέρνει αυτή στην ψυχή και το σώμα.

Ακολουθήστε το ELLE στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

Σχετικά θέματα:

MHT