Τιμπουκτού: Η ταινία που σόκαρε τις Κάννες

Τα βλέμματα κοινού και κριτικών φαίνεται πως φέτος δεν στρέφονται σε λαμπερές ταινίες, που φτιάχνουν τη διάθεση, αλλά σε όσες ρίχνουν φως στη φρίκη, την αδικία και την καταπίεση. Πρόκειται για φιλμ που εστιάζουν σε κοινωνικά φαινόμενα και κάνουν λόγο για την καταρράκωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας με στόχο να ευαισθητοποιήσουν, να ταρακουνήσουν τον κόσμο, ακόμα και να ασκήσουν πίεση, όσο αυτό βέβαια είναι εφικτό.
 

Ανάμεσά τους και το low budget Τιμπουκτού του Αμπντεραχμάν Σισάκο, το οποίο κατάφερε να επισκιάσει την υπερπαραγωγή Γκρέις του Μονακό. Γιατί; Καταρχήν επειδή η προβολή του στην Κρουαζέτ μόνο αυτονόητη δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί. Ο δημιουργός του αγωνίστηκε για να ξεπεράσει τόσο το σκόπελο της λογοκρισίας όσο και τις οικονομικές δυσκολίες προκειμένου να αφηγηθεί την ιστορία του. Δεν είναι τυχαίο πως από το φετινό πρόγραμμα απουσιάζει οποιαδήποτε άλλη αφρικανική συμμετοχή.

Δεύτερον, το θέμα αυτό καθαυτό είναι συγκλονιστικό. Συγκεκριμένα η ταινία γυρίστηκε με φόντο τα γεγονότα του 2012 στο βόρειο Μάλι, χρονιά κατά την οποία οι μαχητές της Τζιχάντ πήραν την εξουσία καταπατώντας κάθε ανθρώπινο δικαίωμα, βάζοντας στο στόχαστρο κυρίως τις γυναίκες. Οι τελευταίες υποχρεώθηκαν να αλλάξουν τον τρόπο που ντύνονταν, να κόψουν το κάπνισμα, το ποδόσφαιρο. Τους απαγορεύτηκε ακόμη και να ακούν μουσική. 

 

Ο δημιουργός δίνει μια εικόνα για τη φρικτή κατάσταση που επικρατεί στο Τιμπουκτού μέσα από την παρουσίαση της αληθινής ιστορίας δύο ερωτευμένων νέων. Οι δυο τους έκαναν το… λάθος να αποκτήσουν παιδί χωρίς να είναι παντρεμένοι, απόφαση για την οποία πλήρωσαν με την ίδια τους τη ζωή, αφού καταδικάστηκαν σε θάνατο διά λιθοβολισμού. Παρότι τα διεθνή μέσα αποσιώπησαν το γεγονός, ο Σισάκο κατάφερε με την ταινία του να φωτίσει όχι μόνο το συγκεκριμένο έγκλημα, αλλά και τη γενικότερη βαρβαρότητα που κυριαρχεί στην περιοχή.

Έκανε όμως και κάτι ακόμη, έστρεψε την κάμερά του σε όλες εκείνες τις γυναίκες που αντιστέκονται με σθένος και αξιοπρέπεια στην καταπίεση διεκδικώντας πράγματα που όλοι εμείς θεωρούμε αυτονόητα: το δικαίωμα στην ελευθερία, το όνειρο, τον έρωτα, τη γνώση, την ανεμελιά που μπορεί να προσφέρει ένα τραγούδι…
 

Όλα αυτά συμπυκνώνονται σε ένα φιλμ διάρκειας μιάμισης ώρας, ορισμένες σκηνές του οποίου μοιάζουν με ποίημα, ενώ άλλες είναι τόσο σκληρές και ρεαλιστικές που σε κάνουν να σπαράζεις και να ντρέπεσαι. Μια από αυτές είναι το βίντεο με το λιθοβολισμό που ανέβασαν στο διαδίκτυο προς παραδειγματισμό οι δολοφόνοι…
Το Τιμπουκτού δίνει την εντύπωση ότι γυρίστηκε σε μια περίοδο σκοταδισμού και οπισθοδρόμησης, κι όμως ό,τι περιγράφει συμβαίνει σήμερα. Σε μια εποχή όπου, ακόμη και στη δύση, ανθρώπινα δικαιώματα και κεκτημένα χρόνων καταπατούνται απροκάλυπτα.

Δείτε παρακάτω στιγμιότυπα από την ταινία: