«Είµαι αυτιστικός και δεν το θεωρώ διαταραχή. Το αντιµετωπίζω ως πολύ θετικό. Από µικρή ηλικία µε έχει βοηθήσει να επικεντρώνοµαι σε κάτι µε φοβερή ακρίβεια, προκειµένου να πετύχω τους στόχους µου. Η εµµονική νοοτροπία µου και η έλλειψη της ανάγκης να κοινωνικοποιηθώ έδωσαν ώθηση στην καριέρα µου, κάτι που δεν θα συνέβαινε αν είχα άλλα ενδιαφέροντα. Αν δεν ήµουν αυτιστικός, θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να κατακτήσω τις φιλοδοξίες µου», αναφέρει ο Βρετανός δηµοσιογράφος Nick Ransom, ιδρυτής της Neurodiverse Media Community (µιας κοινότητας που θέλει να φέρει κοντά και να αναδείξει τους ανθρώπους των media που αντιµετωπίζουν νευρολογικές διαφορές, όπως ο αυτισµός ή η διάσπαση προσοχής) σε πρόσφατο άρθρο του στον Guardian. Ο Ransom αναδεικνύει τα προβλήµατα, τις προκλήσεις, τις δυσκολίες που αντιµετωπίζουν οι άνθρωποι που βρίσκονται στο φάσµα του αυτισµού, αλλά και τις ιδιαίτερες δεξιότητες και ικανότητες που προκύπτουν από τον ίδιο τον αυτισµό.
Με τις διαγνώσεις παιδιών, αλλά και ενηλίκων που βρίσκονται στο φάσµα να αυξάνονται διαρκώς, όπως και η ανάγκη αυτοί οι άνθρωποι να βρουν τη θέση που τους αναλογεί σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνίας, προκειµένου να βοηθηθούν, αλλά και να βοηθήσουν το σύνολο, αποφασίσαµε στο τεύχος του ELLE που κυκλοφορεί να ρίξουµε φως σε µια κατάσταση που µε επιστηµονικούς όρους θεωρείται «διαταραχή», αλλά µε τους όρους της ζωής µπορεί να γίνει η αφορµή για κάτι πολύ θετικό, ακόµη και σπουδαίο.
Ας µην πάµε µακριά. Η Greta Thunberg, ένα κορίτσι που στην εφηβεία του έγινε παγκόσµιο σύµβολο για την κλιµατική αλλαγή και συνεχίζει µέχρι σήµερα, έχει δηλώσει πως την άσβεστη επιµονή της να σώσει τον πλανήτη και να κινητοποιήσει ολόκληρες κοινωνίες προς αυτή την κατεύθυνση, την οφείλει εν µέρει στον αυτισµό της. Στην εµµονή να προσηλώνεται στον στόχο της και να συνεχίζει, όταν οι άλλοι σταµατούν. Να παραµένει αλώβητη από τα κύµατα των αρνητικών κριτικών και πεποιθήσεων και να τα χρησιµοποιεί για να πάει τον σκοπό της ακόµη πιο µακριά. «Όταν οι haters ασχολούνται µε την εµφάνισή σου και τη διαφορετικότητά σου, αυτό σηµαίνει ότι δεν έχουν να ασχοληθούν µε τίποτε άλλο. Και τότε ξέρεις ότι έχεις κερδίσει», έγραψε κάποια στιγµή στο Twitter χρησιµοποιώντας το hashtag #aspiepower (αναφερόµενη στο σύνδροµο Άσπεργκερ µε το οποίο είχε διαγνωστεί).
Η Greta, βέβαια, είναι η φωτεινή, αισιόδοξη περίπτωση του ανθρώπου που κατάφερε να αφήσει στην άκρη τις δυσλειτουργίες που τoν ταλαιπωρούσαν ή, µάλλον, να τις φέρει στο προσκήνιο και να τις αναδείξει, όπως η ίδια έχει πει, σε «υπερδύναµη». Πέρα όµως από την Greta, τον Einstein, τον Δαρβίνο, τον Anthony Hopkins, τον Tim Burton, την Emily Dickinson και άλλες προσωπικότητες που βρίσκονται ή εικάζεται ότι βρίσκονταν στο φάσµα, υπάρχουν γύρω µας αµέτρητες περιπτώσεις ανθρώπων που µπορεί να µην έγιναν µε τα επιτεύγµατά τους πρώτη είδηση, αλλά στην καθηµερινότητά τους ξεπερνούν «τα όρια» που θέτει ο αυτισµός, κάνουν φίλους, δηµιουργούν οικογένειες, εργάζονται, ζουν, ονειρεύονται, διαπρέπουν στον δικό τους µικρόκοσµο, κάνοντας λίγο πιο ζωντανή και αισιόδοξη την κοινωνία στην οποία ζούµε όλοι. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουν να αντιµετωπίζουν καθηµερινά άπειρες προκαταλήψεις και αρνητικές πεποιθήσεις που φρενάρουν την προσπάθειά τους να ζήσουν µια φυσιολογική και ήρεµη ζωή.
Με µήνυµά του για την Παγκόσµια Ηµέρα Ενηµέρωσης για τον Αυτισµό, η οποία τιµάται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, ο γενικός γραµµατέας του ΟΗΕ Antόnio Guterres δήλωσε ότι τα άτοµα µε αυτισµό συνεχίζουν να αντιµετωπίζουν κοινωνικά και περιβαλλοντικά εµπόδια στην πλήρη άσκηση των δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών τους, σύµφωνα µε τη Σύµβαση για τα Δικαιώµατα των Ατόµων µε Αναπηρία και την Ατζέντα του 2030 για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη, ενώ τόνισε ότι την Παγκόσµια Ηµέρα Ενηµέρωσης για τον Αυτισµό ανανεώνουµε την αποφασιστικότητά µας να προωθήσουµε τα δικαιώµατα αυτών των ανθρώπων.
«Έχει βάσανα ο κόσµος ενός ανθρώπου µε τέτοιο σύνδροµο. Δεν µπορώ να χαλαρώσω, θέλω να το δουλέψω. Ακόµη και όταν κοιµάµαι, θέλω να σκέφτοµαι», έχει δηλώσει ο πρώην διεθνής µπασκετµπολίστας µας Δηµήτρης Παπανικολάου, ένας σούπερ πετυχηµένος επαγγελµατίας που βρίσκεται στο φάσµα, πρωτοστατεί στην εκστρατεία ενηµέρωσης για τον αυτισµό και µας µιλάει για την εµπειρία του στο αφιέρωµα αυτού του τεύχους. Και ο Ransom µε τη σειρά του, σε µια διαφορετική χώρα (Βρετανία) και σε µια διαφορετική κοινωνία από την ελληνική, µιλάει για τις προκλήσεις και τα προβλήµατα που αντιµετωπίζει κάποιος µε αυτισµό, εντός και εκτός σπιτιού, προκειµένου να είναι αυτάρκης, δηµιουργικός και ισορροπηµένος, τονίζοντας πως ο αυτισµός συνοδεύεται από ένα στίγµα που κρατά τους ανθρώπους αυτούς στο εργασιακό και κοινωνικό περιθώριο. Αυτό το στίγµα πρέπει να εξαλειφθεί: «Το να είσαι αυτιστικός, µπορεί να δηµιουργεί µια αδυναµία, αν αλλάξουµε όµως τον τρόπο µε τον οποίο αναφερόµαστε στη νευροδιαφορετικότητα, αυτό θα εµπνεύσει αυτοπεποίθηση. Το ”είµαι αυτιστικός” αντί για το ”έχω αυτισµό” προωθεί την ιδέα της διαφορετικότητας και όχι της αναπηρίας», σηµειώνει ο ίδιος.
Οι άνθρωποι µε αυτισµό δεν έχουν ανάγκη από καµία υπερδύναµη. Χρειάζονται την υποστήριξη και τις ευκαιρίες που θα τους δώσουµε εµείς και η Πολιτεία, κάνοντας τη ζωή τους πιο εύκολη και λειτουργική. Έτσι θα βγάλουν στην επιφάνεια τη δική τους δύναµη και θα µας την επιστρέψουν για να ανακαλύψουµε τη δική µας.
Μαρία Πατούχα
mpatoucha@atticamedia.gr
