Τρέχουμε ασθμαίνοντας για να μη χάσουμε το λεωφορείο, αγχωνόμαστε να μην αργήσουμε στη δουλειά και έπειτα κάνουμε αγώνα δρόμου για να προλάβουμε το σουπερμάρκετ… Οι ρυθμοί της καθημερινότητάς μας είναι φρενήρεις και οι υποχρεώσεις ασταμάτητες. Ωστόσο, οι ειδικοί μάς συμβουλεύουν, όσο βιαστικοί και αν είμαστε, να βρίσκουμε πάντα χρόνο για να χαρίζουμε ένα ζεστό χαμόγελο στους περαστικούς.
Μπορεί η παραίνεσή τους να φαντάζει παράλογη, ωστόσο είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη. Ερευνητές στο αμερικανικό πανεπιστήμιο Πούρντιου της Ιντιάνα διεξήγαγαν πειράματα σε εκατοντάδες φοιτητές, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν και με ποιον τρόπο οι μικρές χειρονομίες -ένα νεύμα ή ένα χαμόγελο- επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά. Συγκεκριμένα, ένα από τα μέλη της επιστημονικής ομάδας περπατούσε μόνο του σε έναν πολυσύχναστο δρόμο. Επέλεγε το «αντικείμενο» του ενδιαφέροντός του και είτε του χαμογελούσε, είτε το κοιτούσε στα μάτια, ή περνούσε αδιάφορα το βλέμμα από πάνω του. Έπειτα, ο ερευνητής έδινε σήμα σε έναν άλλο ειδικό και αυτός με τη σειρά του σταματούσε τον άγνωστο και τον ρωτούσε εάν τα τελευταία λεπτά είχε νιώσει αποξενωμένος ή όχι.
Τα αποτελέσματα είναι ενδεικτικά: όσοι είχαν δεχτεί ένα βλέμμα ή ένα χαμόγελο αισθάνονταν καλύτερα σε σχέση με όσους είχε αγνοήσει πλήρως ο συνοδοιπόρος τους. Οι επιστήμονες λοιπόν διαπίστωσαν πως και η παραμικρή οπτική επαφή μεταξύ αγνώστων έχει ευεργετική επίδραση στη διάθεση όλων.
Η ομάδα που διεξήγαγε τα πειράματα θεωρεί πως πλέον μπορεί να εξηγήσει γιατί οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων αισθάνονται απομονωμένοι: επειδή σπάνια ανταλλάσσουν ένα βλέμμα με το διπλανό τους. «Η αποξένωση είναι επώδυνη. Δεν είναι μια ευχάριστη εμπειρία» αναφέρει ο κοινωνικός ψυχολόγος Έρικ Γουέσελμαν, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα. Πράγματι, ακόμη και αν μοιάζει οξύμωρο, είναι γεγονός πως η μοναξιά θα βρει τον τρόπο και θα χωρέσει ακόμη και ανάμεσα στο πλήθος. Μπορεί να βρισκόμαστε σε ένα εμπορικό κέντρο γεμάτο κόσμο, και όμως να νιώθουμε αποκομμένοι από τους πάντες. Σύμφωνα μάλιστα με προηγούμενες μελέτες, το αίσθημα πως δεν ανήκουμε πουθενά, πως είμαστε εντελώς μόνοι, επηρεάζει αρνητικά τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία. Συμπέρασμα: την επόμενη φορά που θα κατεβαίνουμε με φόρα τις σκάλες του μετρό, ας ρίξουμε μια ματιά στο διπλανό μας. Είναι βέβαιο πως όλοι θα ωφεληθούμε!
