Λίγες μέρες πριν τις εκλογές η αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal έδωσε σε αριθμούς την τραγική εικόνα της σημερινής Ελλάδας. Μετά από πέντε χρόνια αυτοκτονικής λιτότητας, που στραγγάλισε κάθε πιθανότητα ανάπτυξης, η χώρα μοιάζει σαν να έχει βγει από πόλεμο. Αντιγράφω κάποια από τα επίσημα στοιχεία:
– 25% έχει συρρικνωθεί η ελληνική οικονομία από το 2008.
– Το 25,8% (1,2 εκατ.) των Ελλήνων δεν έχει δουλειά (ΕΛΣΤΑΤ).
– Το 23,1% των Ελλήνων ζούσε στο όριο της φτώχειας
το 2013 (Eurostat).
– Στα 77 δισ. ευρώ ανέρχονται τα κόκκινα δάνεια οικογενειών.
– 70 δισ. ευρώ έχουν «φύγει» από τις ελληνικές τράπεζες τα τελευταία πέντε χρόνια.
– 83,9% είναι το ποσοστό της πτώσης του χρηματιστηρίου από το 2008 έως σήμερα.
– 1 στις 4 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (230.000) έχουν κλείσει από το 2008 (ΓΣΕΒΕΕ).
– 9 φορές χρειάστηκε να καταβάλουν φόρο οι ελεύθεροι επαγγελματίες κατά το 2014, σύμφωνα με όσα ορίζει ο προϋπολογισμός του κρ`άτους.
– 23% φόρο πληρώνουν οι Έλληνες για τα περισσότερα αγαθά. Ο μέσος όρος της ευρωζώνης είναι 21,5% και της Ε.Ε. 20,5%.
Όλα τα παραπάνω και άλλα πολλά που δεν μπορούν να μετρηθούν επίσημα μέσω της στατιστικής, όπως η απόγνωση της μάνας που αφήνει το παιδί της σε ίδρυμα γιατί δεν μπορεί να το ταΐσει, οι ηλικιωμένοι που ψάχνουν τα σάπια φρούτα από το μανάβικο και εκείνοι που τρώνε απ’ τα σκουπίδια, δίνουν μια σαφή απάντηση στο γιατί οι άνθρωποι εδώ και τρεις εβδομάδες φέρονται σαν να ζούμε μια εθνική απελευθέρωση. Σταχυολογώ μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές αντιδράσεις στα κοινωνικά δίκτυα, στα μπλογκ και στα μίντια:
@IosifKapa: To λέω από τώρα: σε λίγες μέρες, είδα πώς είναι να έχεις το κεφάλι ψηλά – αν και όταν με ρωτήσουν θα απαντήσω πως δεν το ξανασκύβω.
@giopso: Διαβάζω για τελεσίγραφα. Τα τελεσίγραφα έχουν μόνο μια απάντηση: Όχι.
@KOPRITHS: Τελεσίγραφο Σουλτς: Αν η Ελλάδα δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις της θα διακοπεί η χρηματοδότηση! Ο ΛΑΟΣ ΘΕΛΕΙ να στείλεις πίσω το ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟ, ΑΛΕΞΗ.
• Αλκίνοος Ιωαννίδης: «Σήμερα πήρα ανάσα! Είτε ξαναβουτήξω είτε όχι, έχω αέρα στα πνευμόνια και χαρά στην καρδιά. Σήμερα νιώθω πως κερδίσαμε μια μεγάλη μάχη απέναντι στο φόβο, την κακογουστιά, την ασχήμια, την ανηθικότητα, την αδικία και την ανοησία που μας μικραίνει».
• Μίκης Θεοδωράκης: «Εδώ, στο σημείο αυτό, τα ξεχνάμε όλα. Ξαναγινόμαστε Ωραίοι Έλληνες. Και ψηλώνουμε κι εμείς. Πώς και γιατί έγινε και πού θα οδηγήσει είναι λεπτομέρειες για τον Έλληνα που έζησε και επέζησε με τα Σύμβολα. Και θεωρώ μικρόψυχο το να μετράμε κουκιά σε μια στιγμή εθνικής αναλαμπής».
• Vromostomos στο Κουτί της Πανδώρας: «Αν υπάρχει παράδεισος, πολύ θα ήθελα να μοιάζει με την Ελλάδα των τελευταίων δύο εβδομάδων, ακόμα κι αν δεν αξιωθώ να πατήσω ποτέ το πόδι μου σε αυτόν. Αναγνωρίζω ότι μπορεί να είναι απλώς ένα όνειρο που δεν θα διαρκέσει πολύ».
• Old Boy: «Έχω την αίσθηση ότι ακόμη και όσοι αντισταθήκαμε στο παραμύθι που τρώγαμε, δεν σημαίνει ότι δεν το τρώγαμε, δεν σημαίνει ότι δεν το εσωτερικεύαμε, δεν σημαίνει ότι δεν το δεχόμασταν ως αληθινό. Έχω την αίσθηση ότι μαθαίνοντας να ζούμε σε ένα καθεστώς αδιάλειπτης τρομοκράτησης, είμαστε ακόμη καχύποπτοι απέναντι σε οτιδήποτε δεν φαντάζει δυσοίωνο και εσχατολογικό. (…) Επιτέλους να ανασάνουμε λίγο σαν άνθρωποι. (…) Κουράστηκα να φοβάμαι το ακόμη μεγαλύτερο κακό που μπορεί να καιροφυλακτεί».
Οι λίστες της διαφθοράς που βλέπουν το φως της δημοσιότητας αποδεικνύουν ότι Έλληνες πολιτικοί που μας άφησαν έρμαια στις νεοφιλελεύθερες απαιτήσεις της τρόικας το έκαναν για να καλύψουν την πάρτη τους. Μας απειλούσαν με βιβλικές καταστροφές, διέσπειραν τον τρόμο γιατί, καθώς φαίνεται, τους κρατούσαν στο χέρι. Πώς να διαπραγματευτεί κανείς όταν είναι εκτεθειμένος σε κέντρα συμφερόντων που τον εκβιάζουν; Για πρώτη φορά, λοιπόν, κάποιος που δεν έχει κυβερνήσει ποτέ, δεν έχει πάρε δώσε με το κεφάλαιο, δεν χρωστάει «χάρη» πουθενά, ύψωσε το ανάστημά του και είπε όχι στον αργό θάνατο στον οποίο μας είχαν καταδικάσει. Με μια μουδιασμένη χαρά κι ανακούφιση, βαθιά κακοποιημένοι για χρόνια και γι’ αυτό καχύποπτοι και ανασφαλείς, παρακολουθούμε να συντελείται γύρω μας μια πολιτική κοσμογονία και από μέσα μας σκεφτόμαστε: «Βρε, λες να μην ήταν μονόδρομος;». Όπως γράφει ο μπλόγκερ Καρτέσιος, δεν ήταν: «Ούτε έπρεπε να χαθούν τόσες ψυχές επειδή δεν άντεξαν τις πληγές στην αξιοπρέπειά τους… Ούτε έπρεπε να λιποθυμούν παιδιά από την πείνα στα σχολεία… Ούτε έπρεπε να πάθουν κατάθλιψη οι μισοί Έλληνες επειδή περίμεναν από μέρα σε μέρα να τους πάρει το σπίτι μια τράπεζα… Ούτε έπρεπε να υπομείνουμε τη γελοιοποίησή μας από τα γερμανικά ΜΜΕ ως τεμπέληδες και άχρηστοι με τους ηγέτες μας να κουνούν το κεφάλι συμφωνώντας… Ούτε έπρεπε να γεννηθεί το νεοναζιστικό τέρας με τη βοήθεια της κυβέρνησης και των ΜΜΕ της, ώστε να μπορούν να αναπτύξουν τη θεωρία των δύο άκρων… Όλα μπορούσαν να γίνουν διαφορετικά. Υπήρχε η δυνατότητα».
Ναι, υπήρχε κι άλλος δρόμος, αυτός της αξιοπρέπειας. Το επιβεβαιώνουν οι μεγαλύτερες προσωπικότητες της διεθνούς οικονομικής σκηνής, ο ξένος τύπος και τα πιο σοβαρά πρακτορεία ενημέρωσης. Όλο και περισσότερες φωνές συντάσσονται με το μέρος της Ελλάδας στον εθνικό αγώνα κατά της εγκληματικής λιτότητας.
Ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν δημοσιεύει σε καθημερινή βάση άρθρα στους New York Times υπέρ της ελληνικής διαπραγμάτευσης και κάνει έκκληση να δοθεί εδώ και τώρα μια λύση στο πρόβλημα, πριν να είναι αργά. Ο επίσης νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς χαρακτηρίζει «ανήθικη» την άρνηση των Ευρωπαίων να αναδιαρθρώσουν το ελληνικό χρέος. Στο ίδιο μοτίβο κινείται και ο φημισμένος ιστορικός Μαρκ Μαζάουερ με άρθρο του στους Financial Times: «Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ δεν συμβολίζει την αποκήρυξη της Ευρώπης, αλλά τον επαναπροσδιορισμό της. (…) Με την ανεργία των νέων πάνω από το 50%, μια ολόκληρη γενιά οδηγείται στον αποκλεισμό». Ο οικονομολόγος Τομά Πικετί, συγγραφέας του βιβλίου-φαινόμενο Το Κεφάλαιο τον 21ο Αιώνα, τάσσεται απερίφραστα υπέρ της αναδιάρθρωσης του χρέους. Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζέικομπ Λιου κάλεσε τους Ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας και τη διεθνή κοινότητα να στηρίξουν τη χώρα μας. Ο Γιόσκα Φίσερ, πρώην υπουργός Εξωτερικών και αντιπρόεδρος της Γερμανίας, τονίζει: «Η μεγάλη καταστροφή που θα μπορούσε να γεννηθεί από μια έκρηξη της ευρωζώνης δεν θα αφήσει ούτε τη Γερμανία άθικτη». Παράλληλα 300 διανοούμενοι απ’ όλο τον κόσμο καλούν με κοινή επιστολή τους Ευρωπαίους να σεβαστούν τις αποφάσεις του ελληνικού λαού. Όμως το πιο σημαντικό απ’ όλα είναι ότι άρχισαν να ξυπνούν οι λαοί της Ευρώπης. Το 82% των Γάλλων επιθυμούν ελάφρυνση του ελληνικού χρέους – ένα 11% μάλιστα ζητά την ολική διαγραφή του (Πηγή: Les Échos), ενώ το 51% των Γερμανών μάς θέλουν στην Ευρωζώνη. Αυτό κι αν είναι ανατροπή!
Ας μην αναρωτιούνται, λοιπόν, γιατί η πλειοψηφία των Ελλήνων (79,2%), ανεξάρτητα από το τι ψήφισε στις εκλογές, έχει θετική γνώμη για τις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού (Πηγή: GPO). Ενώ το γεγονός ότι πάνω από το 90% των ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής συμφωνεί με τη διαπραγματευτική πολιτική της κυβέρνησης (Πηγή: ALCO) είναι μια τεράστια ευκαιρία να επανακοινωνικοποιηθούν όσοι ψήφισαν ένα ναζιστικό κόμμα για να τιμωρήσουν το σύστημα. Αν καλυφθούν αυτοί οι ψηφοφόροι από το ΣΥΡΙΖΑ θα φύγουν από τη Χ.Α.
Σιγά σιγά νιώθουμε ξανά άνθρωποι. Η βαθιά προσβλητική και ντροπιαστική αφήγηση για το «διεφθαρμένο, τεμπέλη Έλληνα, που ζει με δανεικά εις βάρος των Ευρωπαίων» έχει πια ξεπεραστεί. Κι αυτό δεν είναι μικρό πράγμα. Η ελπίδα που μας έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ έσβησε μέσα σε μια νύχτα τα τραύματα που άφησε ο διεθνής διασυρμός. Είναι κι αυτό μια κάποια δικαίωση. Είναι συγκινητικό να βλέπεις ξένους λαούς να ασκούν πίεση στην Ε.Ε., να γεμίζουν οι πλατείες όλου του κόσμου με συνθήματα κατά της λιτότητας που πνίγει την Ελλάδα. Ένα τεράστιο κύμα αλληλεγγύης σαρώνει πια απ’ άκρη σ’ άκρη την Ευρώπη και την Αμερική: ένα χέρι μέσα στη φουρτούνα για την πατρίδα της Ιφιγένειας, που θυσιάζεται με τόση αγριότητα κάθε μέρα εδώ και πέντε χρόνια, ξανά και ξανά και ξανά…
Να τι υποστηρίζει ο αρθρογράφος της Guardian Όουεν Τζόουνς καλώντας την Ευρώπη να μην αφήσει τη Μέρκελ να «στραγγαλίσει» την Ελλάδα: «Η Μέρκελ έχει ήδη κριθεί και καταδικαστεί στο εδώλιο της ιστορίας. Οι Ευρωπαίοι αρχιερείς της λιτότητας περιγράφονται στα λόγια του Τσάρλι Τσάπλιν στο τέλος του Μεγάλου Δικτάτορα: “Άνθρωποι-μηχανές, με μυαλά-μηχανές και καρδιές-μηχανές”. Οι Έλληνες επαναστάτησαν απέναντι στους μηχανικούς αυτούς ανθρώπους και προσπαθούν απελπισμένα να πείσουν και άλλους να τους ακολουθήσουν. (…) Η εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μεταφέρει το μήνυμα της ελπίδας παντού. Η εποχή της Μέρκελ και των ανθρώπων-μηχανή μπορεί να τελειώσει – αλλά εξαρτάται από όλους μας και πρέπει να δράσουμε γρήγορα».
Ο Σόνι Καπούρ, managing director του think tank Re-Define, με άρθρο-παρέμβαση στην Guardian συμφωνεί με τον Τζόουνς: «Ο ΣΥΡΙΖΑ, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο, είναι ειλικρινής ως προς το τι πήγε λάθος. Το να πνίξουν το ΣΥΡΙΖΑ θα έχει ως μόνο αποτέλεσμα την κλιμάκωση του αντιευρωπαϊκού αισθήματος και θα είναι η τελευταία, πιθανώς μοιραία, στροφή για την ευρωζώνη».
Όσο για εμάς; Αυτοί που δεν έχουμε άλλη απαίτηση πέρα από το να ζούμε αξιοπρεπώς, χωρίς να ντρεπόμαστε να λέμε ότι είμαστε Έλληνες, θα στηρίζουμε την πρώτη κυβέρνηση που μετά από πολλά πολλά χρόνια δεν αντιμετωπίζει το ελληνικό σύνταγμα σαν πατσαβούρα, καταπατώντας το με τρομοκρατία κατά του λαού για να εξυπηρετήσει τους κερδοσκόπους. Όσο ένας πρωθυπουργός εννοεί αυτά τα λόγια που είπε στη Βουλή, θα στεκόμαστε πλάι του: «Είμαστε σάρκα από τη σάρκα του λαού. Ερχόμαστε μέσα από τις σελίδες της ιστορίας αυτού του λαού και γι’ αυτό θα τον υπηρετήσουμε μέχρι τέλους. Είμαστε κάθε λέξη από το σύνταγμα αυτής της χώρας». Όμως ταυτόχρονα θα στεκόμαστε κι απέναντί του αν παρεκκλίνει από αυτή τη δέσμευση. Αν ο πρωθυπουργός νομίζει ότι κατεβαίνουμε στις πλατείες για να τον στηρίξουμε τυφλά, βλέπει μόνο τη μία όψη. Η άλλη είναι ότι βγαίνουμε στους δρόμους για να μην ξεχάσει από πού προέρχεται η δύναμή του. Ας το έχει αυτό κατά νου. Αν κάνει τη μοιραία κωλοτούμπα θα τον τιμωρήσουμε διπλά. Όχι μόνο επειδή θα έχει ρημάξει τα όνειρά μας, αλλά γιατί θα μας έχει ρίξει στην αγκαλιά των τεράτων.
Φλώρα Τζημάκα
ftzimaka@pegasus.gr
