Διαβάζω: Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει μετρήσει μέχρι στιγμής 271.318 νεκρούς Σύρους, από τους οποίους οι 13.500 είναι παιδιά (23 Φεβρουαρίου 2016), ενώ η γαλλική ΜΚΟ Handicap International περίπου 1 εκατ. τραυματίες.
Στη χώρα που πριν τον εμφύλιο είχε πληθυσμό περίπου 23 εκατ., 13,5 εκατ. έχουν πληγεί ή εκτοπιστεί από τον πόλεμο (ΟΗΕ, 12 Ιανουαρίου 2016). Από αυτούς 4,7 εκατ. αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα. Ο «μεγαλύτερος πληθυσμός προσφύγων για μία μόνο σύγκρουση σε μια γενιά» (Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Ιούλιος 2015).
Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον άνθρωπο που να διαβάζει αυτά τα στοιχεία και να μη φρικάρει.
Ποιος φταίει γι’ αυτό; Αυτοί που ξεκίνησαν τον πόλεμο. Σε καμία περίπτωση η Ελλάδα.
«Δεν έκανε η Ελλάδα τον πόλεμο στη Συρία, δεν βομβάρδισε η Ελλάδα τη Συρία, δεν στηρίζει με κανέναν τρόπο η Ελλάδα τον πόλεμο στη Συρία. Επίσης δεν ήταν η Ελλάδα που είπε πως η Γερμανία μπορεί να δεχτεί ένα εκατομμύριο πρόσφυγες. Αυτό το είπε η Άνγκελα Μέρκελ. Και μετά -βλέποντας τη ραγδαία πτώση της δημοτικότητάς της- το μετάνιωσε. Εν τω μεταξύ, όμως, οι πρόσφυγες είχαν ξεκινήσει. Όσο για τα σύνορα, αυτά τα έκλεισε η Ευρωπαϊκή Ένωση (…) Πρέπει να είσαι φανατικός, τυφλός και υστερικός για να κατηγορείς την ελληνική κυβέρνηση για την προσφυγική κρίση. Ή πληρωμένος. Και είναι χυδαίο να κάνεις πολιτικό παιχνίδι χρησιμοποιώντας τους πρόσφυγες που εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα μετά το κλείσιμο των συνόρων» έγραψε ο μπλόγκερ Πιτσιρίκος σε άρθρο του με τίτλο Εγώ Είμαι με τους Πρόσφυγες (pitsirikos.net).
Η Ε.Ε. έκλεισε τα σύνορα, παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο για τους πρόσφυγες, σύμφωνα με το οποίο οι άνθρωποι που εγκαταλείπουν τη χώρα στην οποία διώκονται πρέπει να προστατεύονται όταν εισέρχονται παράτυπα σε μια άλλη χώρα. Μέχρι να εξεταστεί το αίτημά τους για άσυλο, η χώρα εισόδου είναι υποχρεωμένη να τους παρέχει τριετή άδεια παραμονής και ταξιδιωτικά έγγραφα για να μετακινηθούν νόμιμα σε άλλη χώρα. (πηγή: tvxs.gr)
Γιατί καταπατούνται τα δικαιώματα αυτών των ανθρώπων; Επειδή ο φασισμός και ο ρατσισμός φουντώνουν στην Ευρώπη και οι κεντροδεξιές ή σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις ακολουθούν ακροδεξιά πολιτική μην τύχει και χάσουν ψήφους, μην τύχει και έρθουν οι φασίστες. Μα οι φασίστες είναι ήδη εδώ.
Όπως αναφέρει σε σχετικό άρθρο του με τίτλο Άνοδος της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη ο Άρης Χατζηστεφάνου, στη Σλοβενία φασιστικά μορφώματα εισήλθαν στο κοινοβούλιο. Στην Ουγγαρία το κυβερνών κόμμα (Fidesz) υιοθέτησε την αντιπροσφυγική ρητορική του φιλοφασιστικού Jobbik για να αυξήσει τα ποσοστά του, πουλώντας «χριστιανικές σταυροφορίες» κατά των βάρβαρων εισβολέων. Στην Πολωνία το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη που κέρδισε στις εκλογές δίνει ρεσιτάλ παράνοιας και ρατσισμού («οι μετανάστες φέρνουν στη χώρα μας παράσιτα και πρωτόζωα»). Στην Τσεχία ο πρόεδρος της χώρας Μίλος Ζέμαν σπέρνει τον τρόμο λέγοντας ότι πίσω από το προσφυγικό υπάρχει θεωρία συνωμοσίας για κατάληψη της Ευρώπης. Ενώ το φασιστικό κόμμα Η Αυγή στην Τσεχία αποκτά δύναμη, όπως και το Λαϊκό Κόμμα στην Εσθονία. Στην Αυστρία το φασιστικό Κόμμα της Ελευθερίας σκαρφάλωσε στην τρίτη θέση, ενώ στις δημοσκοπήσεις αγγίζει το 34%. Στη Δανία το πολιτικό φάσμα στρέφεται όλο και πιο δεξιά προκειμένου να ανταγωνιστεί τα ποσοστά του Λαϊκού Κόμματος (21,1% το 2015). Τέλος στις πρόσφατες τοπικές εκλογές τριών κρατιδίων στη Γερμανία το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα Alternative für Deutschland είδε τα ποσοστά του να απογειώνονται χάρη στην ξενοφοβική του ρητορική.
Νομίζω πως πρέπει να ‘μαστε τρελοί για να μην ανησυχούμε γι’ αυτό που έρχεται. Ο φασισμός και η αναβίωση των τεράτων είναι στην πόρτα μας. Κάποτε ήταν οι Εβραίοι και μετά όλη η Ευρώπη. Σήμερα οι πρόσφυγες και μετά τι; Ποιος;
«Η λύση δεν είναι να φυλακιστούν οι πρόσφυγες σε στρατόπεδα συγκέντρωσης» γράφει στο προαναφερθέν άρθρο του ο Πιτσιρίκος και συνεχίζει: «Οι πρόσφυγες είναι ξεριζωμένοι άνθρωποι, δεν είναι εγκληματίες. Η μόνη πραγματική λύση είναι να σταματήσει ο πόλεμος στη Συρία. (…) Δεν με ενδιαφέρει ούτε η Ελλάδα, ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε οι “αρχές και οι αξίες” της Ευρώπης. Είμαι άνθρωπος και είμαι περαστικός από αυτή τη ζωή και από αυτό τον πλανήτη. Ως εκ τούτου δεν μπορώ παρά να είμαι με τους ανθρώπους που είναι σε ανάγκη. Οι πρόσφυγες είναι σε ανάγκη και δεν μπορώ παρά να είμαι μαζί τους. Οι περισσότεροι Έλληνες το έχουν καταλάβει. Και το δείχνουν με τον τρόπο τους».
Διαβάζω σε ένα tweet: «Έλληνες και πρόσφυγες στο έλεος μιας δράκας ηλιθίων» (@SpoilerDerden). Μου έρχεται στο νου ο ορισμός του ηλίθιου ανθρώπου από το βιβλίο του καθηγητή Κάρλο Μ. Τσιπόλα Οι Βασικοί Νόμοι της Ανθρώπινης Ηλιθιότητας (εκδ. Κέδρος): «Ηλίθιος ονομάζεται το άτομο που οι πράξεις του προκαλούν ζημιές σε ένα άλλο άτομο ή σε μια ομάδα ατόμων, χωρίς στο τέλος το ίδιο να αποκομίζει κέρδη, ενώ πιθανά να υφίσταται ακόμα και ζημιές». Ο Τσιπόλα επισημαίνει ότι ηλίθιοι υπάρχουν πολλοί, ακόμα και ανάμεσα στα Νόμπελ ή σε ηγετικές θέσεις.
Ιστορικά μια δράκα ηλιθίων -βάσει του ορισμού που δίνει ο Τσιπόλα- οδήγησε στο μακελειό του Α’ Παγκοσμίου πολέμου. Ηλίθιοι οδήγησαν μέσω της Συνθήκης των Βερσαλλιών στην άνοδο του Χίτλερ. Αποτέλεσμα; 100 εκατ. νεκροί και μια ήπειρος ερειπωμένη από τον Α’ και το Β’ Παγκόσμιο. Ηλίθιοι μετέτρεψαν με μικροπολιτικές σκοπιμότητες και αστοχίες την οικονομική κρίση του 2008 σε φτωχοποίηση του ευρωπαϊκού νότου και κυρίως της Ελλάδας, προκαλώντας ανείπωτη δυστυχία. Ηλίθιοι διέλυσαν και διαλύουν Ιράκ, Αφγανιστάν, Λιβύη, Συρία, Υεμένη για τα συμφέροντα κάποιων εταιρειών. Όλο αυτό μου θυμίζει Το Πλοίο των Τρελών, έναν πίνακα του Ιερώνυμου Μπος. Είναι μια αλληγορία για την ανοησία της ανθρωπότητας που πλέει άστοχα όπου φυσάει ο άνεμος.
Φλώρα Τζημάκα
ftzimaka@pegasus.gr
YΓ. Αυτή την περίοδο διοργανώνεται η μεγαλύτερη έκθεση που έχει γίνει ποτέ με έργα του Ιερώνυμου Μπος, στο Μουσείο Noordbrabants της γενέτειράς του Ντεν Μπος στην Ολλανδία (έως 8/5, www.hetnoordbrabantsmuseum.nl).
