Φωτογράφος: Anna Goncharova
Ποια είναι η διαφορά του εκφοβισμού (bullying) από ένα απλό πείραγμα ή μια κοροϊδία με χιούμορ; Φανταστείτε ένα θερμόμετρο που με το απλό πείραγμα παραμένει ανοιχτόχρωμο, όταν όμως εκφράζονται προσβολές και, μάλιστα, συνεχίζονται, αυτό σκουραίνει. Στην πρώτη περίπτωση γελάτε και εσείς με το πείραγμα, στη δεύτερη υποφέρετε εσωτερικά. Κάπως έτσι περιγράφει το φαινόμενο της βίας και του εκφοβισμού (bullying) που απασχολεί ενήλικες (στις παρέες, την εργασία κ.α.) αλλά και πολλά παιδιά στο σχολικό περιβάλλον η Δρ Αντωνία Τορρένς, εκπαιδευτική ψυχολόγος, δημιουργός της διαδικτυακής πλατφόρμας https://livewithoutbullying.com/ του Κέντρου Μέριμνας Οικογένειας & Παιδιού. Σε αυτήν, σύμβουλοι ψυχολόγοι συζητούν με παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς καθοδηγώντας τους να βρουν τη λύση. Μάθετε πώς θα αντιμετωπίσετε το πρόβλημα.
Τα σημάδια του εκφοβισμού
Στην περίπτωση ενός παιδιού που δέχεται bullying, τα σημάδια που ενδέχεται να παρουσιάσει είναι αίσθηση κόπωσης, πονοκέφαλος, πονόκοιλος, δύσπνοια, ταχυπαλμία, αλλεργίες, απάθεια, καχυποψία, ξεσπάσματα θυμού σε οικεία του πρόσωπα, εφιάλτες, απαισιόδοξες σκέψεις, μείωση σχολικής απόδοσης κ.ά. Όπως αναφέρει η κ. Τορρένς, το παιδί που υφίσταται εκφοβισμό μπορεί να μην έρθει ποτέ να μας μιλήσει μόνο του γιατί νιώθει απόγνωση και δεν ξέρει πώς να το αντιμετωπίσει. «Το θύμα συχνά νιώθει ότι φταίει, ότι κάνει κάτι λάθος και γι’ αυτό του αξίζει ο εκφοβισμός που δέχεται» τονίζει η ειδικός. Επίσης, συχνά το παιδί φοβάται ότι εάν μιλήσει, οι γονείς θα νιώσουν λιγότερο περήφανοι για εκείνο ή θα επιδεινώσουν το πρόβλημα με κάποιο λάθος χειρισμό.
Το bullying θεωρείται μια μορφή κακοποίησης και για τους ενήλικες που το υφίστανται. Είναι μια αόρατη, ψυχολογική μορφή βίας και γι’ αυτό χρειάζεται να μάθουμε να την αναγνωρίζουμε, να θέτουμε όρια και να έχουμε θάρρος, ώστε να προστατεύουμε τον εαυτό μας. Μάλιστα, στο βιβλίο της Αφού είναι υπέροχος, εγώ γιατί δεν είμαι ευτυχισμένη; (εκδ. Αρμός), η ψυχοθεραπεύτρια Έϊβερυ Νηλ αναπτύσσει τρόπους για να οπλιστούμε με αυτοεκτίμηση και να διεκδικήσουμε τη ζωή μας.
Πώς να βοηθήσουμε και να βοηθηθούμε
Η απάντηση είναι «τονώνοντας την αυτοεκτίμησή μας και την ικανότητά μας να θέτουμε όρια και να διεκδικούμε». Όμως, αυτά δεν επιτυγχάνονται σε μία μέρα. Ένα σημαντικό βήμα κατά του bullying είναι να μοιραστούμε το πρόβλημα με έναν άνθρωπο εμπιστοσύνης. Αναφορικά με τα παιδιά: «Το προτρέπουμε να μιλήσει σε ένα πρόσωπο της οικογένειάς του, αλλά και σε κάποιον δάσκαλο που θα το βοηθήσει διακριτικά και θα κάνει τη σωστή παρέμβαση. Επίσης οι συνομήλικοί του μπορούν να το υποστηρίξουν πολύ. «Υπάρχουν παιδιά από το τμήμα σου ή από άλλα που θα μπορούσαν να βρίσκονται κοντά σου;” το ρωτάμε και το προτρέπουμε να τα πλησιάσει και να τους ζητήσει να το βοηθήσουν σε αυτό το κομμάτι».
Πώς θα χειριστείτε το bullying αν είστε γονείς
«Να γίνουν καλοί ακροατές και να μη βιάζονται να καταφύγουν σε δικές τους λύσεις» τονίζει η κ. Τορρένς. Θα τους βοηθήσει μια σχολή γονέων (λειτουργούν δημόσιες και ιδιωτικές) όπου θα μάθουν τους κατάλληλους χειρισμούς, αλλά και η συνομιλία με κάποιον ψυχολόγο, ενώ πρέπει οπωσδήποτε να ενημερωθεί το περιβάλλον του σχολείου. Υλικό για όλα τα παραπάνω θα βρείτε στα sites: https://livewithoutbullying.com/, http://www.stop-bullying.sch.gr/, http://www.e-abc.eu/gr/.
Επίσης λειτουργεί η τηλεφωνική γραμμή 1056 από το Χαμόγελο του Παιδιού.
Είπαν:
«Αν δεν έχετε κάτι καλό να πείτε, μην πείτε τίποτε. Δεν θα έπρεπε να υπάρχει χώρος για το bullying, εγώ δεν θα το ανεχτώ και δεν πρέπει ούτε κι εσείς». Millie Bobby Brown, ηθοποιός, 14 ετών, θύμα bullying.
