Μερικές φορές αναγκαζόμαστε να κρύψουμε την αλήθεια για να μην πληγώσουμε ένα αγαπημένο μας πρόσωπο (όταν, για παράδειγμα, μια φίλη μάς ρωτάει αν της πηγαίνει το καινούριο της, πολύ κακόγουστο κούρεμα). Πρόκειται για τα λεγόμενα αθώα ψέματα ή κατά συνθήκη ψεύδη (white lies).
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, οι ερευνητές έχουν διακρίνει και μια ακόμη κατηγορία ψεμάτων όπου καταφεύγουμε για ένα σκοπό που εμείς κρίνουμε ως καλό. Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του Scientific American είναι τα blue lies, τα ψέματα που λέμε για να προστατέψουμε την ομάδα μας – για παράδειγμα το πολιτικό κόμμα ή το εταιρικό τμήμα όπου ανήκουμε. Πότε ένα ψέμα μας ανήκει στην τελευταία κατηγορία; Όταν, π.χ., ο υφιστάμενός μας στη δουλειά κάνει κάποιο λάθος αλλά εμείς αποφασίσουμε να το καλύψουμε για να διαφυλάξουμε τη φήμη της επαγγελματικής ομάδας μας. «Αν τα white lies φέρνουν δύο ανθρώπους πιο κοντά, τα blue lies φέρνουν πιο κοντά μια ομάδα ανθρώπων, απομακρύνοντας όσους δεν ανήκουν σε αυτήν», γράφει χαρακτηριστικά σχετικό άρθρο στο site Science of Us του New York Magazine.
Όπως έχει δείξει μάλιστα μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Τορόντο, που δημοσιεύτηκε το 2008 στην επιθεώρηση Developmental Science, τα blue lies είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στους χώρους του αθλητισμού, των επιχειρήσεων και της πολιτικής. Ωστόσο, όπως καταλήγει το σχετικό άρθρο του Scientific American, καλό θα ήταν να προσπαθήσουμε να αντιστεκόμαστε στον πειρασμό ενός τέτοιου ψέματος, κρατώντας μια μικρή αλλά καθοριστική απόσταση ανάμεσα σε εμάς και την ομάδα στην οποία ανήκουμε, «ώστε να μειώσουμε την πίεση που δεχόμαστε να ακολουθούμε το κοπάδι».
