Αν μιλήσεις μαζί της το καταλαβαίνεις αμέσως. Είναι ο τόνος στη φωνή της, ο τρόπος που διηγείται την ιστορία της, η παρουσία της; Δεν ξέρω. Πάντως ανήκει στις γυναίκες εκείνες που σε εμπνέουν. Όχι μόνο γιατί είναι τρις χρυσή Παραολυμπιονίκης στην κολύμβηση, κάτι που είναι από μόνο του αδιανόητο κατόρθωμα, αλλά και γιατί κατάφερε να μετατρέψει το πιο δύσκολο βίωμα της ζωής της, την απώλεια της όρασης της, σε μία απίστευτη δύναμη και θέληση να αλλάξει τα πράγματα όχι μόνο για την ίδια αλλά για όλους όσους βρίσκονται σε παρόμοια θέση με εκείνη. Η Καρολίνα Πελενδρίτου μίλησε αποκλειστικά στο Elle.gr για όλα αυτά αλλά και για το πώς είναι να είσαι μία νέα γυναίκα με αναπηρία στην Αθήνα του 2022.
Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την κολύμβηση;
Η κολύμβηση ήταν κάτι που ουσιαστικά προέκυψε. Από πολύ μικρή ήμουν ένα παιδί που μου άρεσε πολύ ο αθλητισμός και έκανα διάφορες δραστηριότητες. Στην αρχή είχα ασχοληθεί με την ενόργανη γυμναστική. Κάποια στιγμή στα 9 μου χρόνια, προκύπτει το πρόβλημα με την όρασή μου και ταξιδεύω σε πολλές χώρες στο εξωτερικό με τους γονείς μου για εξετάσεις ώστε να βρούμε μια απάντηση για το τι ακριβώς μου συμβαίνει. Στο Λονδίνο, όταν έκανα παρακέντηση στον σπόνδυλο, μου είχαν πει οι γιατροί ότι θα ήταν καλό να κολυμπήσω γιατί πονούσα πάρα πολύ και αυτό θα με έκανε να ανακουφιστώ λίγο από τους πόνους. Έτσι βρήκαμε με τους γονείς μου μία πισίνα εκεί, κολύμπησα, έπαιξα και μετά τους είπα ότι όταν γυρίσουμε στην Κύπρο θα ήθελα να πάω στο κολυμβητήριο. Κάπως έτσι ξεκίνησε για εμένα αυτό το ταξίδι, παράλληλα με την ενόργανη γυμναστική. Επειδή, όμως πήγαινα αρκετά καλά και στα δύο με συμβούλευσαν τόσο οι προπονητές όσο και οι γονείς μου να επιλέξω ένα από αυτά, γιατί αλλιώς θα είμαι και στα δύο μέτρια. Κατέληξα στο κολύμπι, παρόλο που πιέστηκα και από τις δύο πλευρές, παρόλα αυτά η απόφαση ήταν δική μου και φυσικά δεν μετανιώνω γι΄αυτό.
Πότε καταλάβατε ότι αυτό ήταν κάτι που ήσασταν προορισμένη να κάνετε;
Πιστεύω, και το ίδιο πιστεύουν και οι συνεργάτες μου και οι δικοί μου άνθρωποι, ότι έχω γεννηθεί για να κάνω αθλητισμό. Είμαι αθλητικός τύπος, μου αρέσει πολύ ο αθλητισμός εν γένει, όμως εκείνη την εποχή η επαφή μου ήταν με την κολύμβηση για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Πολύ γρήγορα ήρθαν και οι πρώτοι αγώνες. Δηλαδή 9 χρονών ξεκίνησα και σε λιγότερο από χρόνο βρέθηκα στο Παγκύπριο Πρωτάθλημα, όπου πήρα και την 1η θέση. Χάρηκα πολύ με αυτό, γιατί ήμουν ένα παιδί πολύ πολύ ανταγωνιστικό, το έχω μέχρι σήμερα αυτό, οπότε το ότι κέρδισα στους πρώτους μου αγώνες και ουσιαστικά χωρίς πολύ μεγάλη πίεση ή σκληρή προπόνηση, μου άρεσε και συνέβαλε στην απόφασή μου να συνεχίσω την πορεία μου στο κολύμπι. Εκεί κατάλαβα ότι κάνω κάτι σαν πρωταθλητισμό, όσο μπορεί να καταλάβει τι σημαίνει αυτό ένα παιδί σε αυτήν την ηλικία.
Πώς είναι για ένα παιδί να μαθαίνει στα εννιά του χρόνια για την απώλεια της όρασης του;
Ουσιαστικά ήταν ένα σοκ για εμένα. Στην αρχή δεν μπορούσα να αντιληφθώ ότι αυτό ήταν κάτι τόσο σοβαρό και μόνιμο. Το είχα δει ως παιχνίδι, ότι πηγαίνουμε στους γιατρούς και λείπω από το σχολείο, οπότε τέλεια. Όταν άρχισε να περνά ο καιρός, λίγο κουράστηκα και ταυτόχρονα άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι πολλά πράγματα δεν μπορούσα πια να τα κάνω. Ξαφνικά σε λίγο χρονικό διάστημα από ένα παιδί πολύ εξωστρεφές και μέσα σε όλα, έγινα εσωστρεφές, κλείστηκα στον εαυτό μου, δεν μοιραζόμουν τις σκέψεις μου με κανέναν, ούτε με τους γονείς μου, δεν πολυμιλούσα και δεν ήμουν πια χαρούμενη. Όταν έχεις να αντιμετωπίσεις κάτι τόσο δύσκολο στα εννιά σου χρόνια σε μία κοινωνία κλειστή, μια κοινωνία που δεν αποδεχόταν για κανέναν λόγο κάποιον άνθρωπο που ήταν διαφορετικός, πόσο μάλλον ένα άτομο με αναπηρία, αναγκάζεσαι να απομονωθείς. Εγώ δεν ήθελα να πηγαίνω στο σχολείο, δεν είχα πολλούς φίλους, δεν άντεχα να δίνω εξηγήσεις για όλα.
Πώς μετατρέπεται σε δύναμη ένα τέτοιο βίωμα;
Γενικά δεν ήμουν και δεν είμαι άνθρωπος που παραιτούμαι. Με βοήθησε πάρα πολύ ο αθλητισμός γιατί σε μία περίοδο πολύ δύσκολη ήρθε να ισορροπήσει την κατάσταση με το πρόβλημα της όρασής μου. Και από την μία ήταν το σχολείο που δεν ήθελα να πηγαίνω και ένιωθα ότι δεν με αποδέχονται οι γύρω μου, ότι με κοιτάνε όλοι ή ότι πρέπει να δίνω εξηγήσεις σε όλους και μετά πήγαινα στην προπόνηση στο κολυμβητήριο και είχα να αγωνιστώ εγώ με τον εαυτό μου και εγώ με το νερό. Εκεί ένιωθα ότι είχα τον έλεγχο. Πάλευα και διακρινόμουν και αποδείκνυα πράγματα Βρήκα ένα στόχο ζωής. Αν δεν είχα ένα στόχο εκείνη την περίοδο νομίζω ότι θα ήμουν πραγματικά σε πολύ διαφορετική θέση σήμερα.
Τα τελευταία 17 χρόνια ζείτε στην Αθήνα, ποιες είναι οι προκλήσεις που καλείστε να αντιμετωπίσετε καθημερινά ως γυναίκα, ως αθλήτρια, ως άνθρωπος με προβλήματα όρασης σε αυτήν την πόλη;
Το ότι μετακόμισα σε μία μεγάλη πόλη όπως είναι η Αθήνα, ήταν ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που έχω κάνει. Έφυγα 18 χρονών από την Κύπρο, από το σπίτι μου, που με βοηθούσαν οι γονείς μου, είχα δικούς μου ανθρώπους, οι αποστάσεις ήταν μικρές και ξαφνικά βρέθηκα με ένα πρόβλημα όρασης μόνη μου σε μία μεγάλη πόλη, όπου έπρεπε να συντηρήσω ένα σπίτι και να κάνω και πρωταθλητισμό. Η αλήθεια είναι πως όσο περνούν τα χρόνια και επιδεινώθηκε το πρόβλημα με την όραση μου, οι δυσκολίες που έχω να αντιμετωπίσω είναι όλο και περισσότερες και όλο και μεγαλύτερες. Πρέπει να διεκδικώ τα αυτονόητα, σε ένα κόσμο που δεν καταλαβαίνει ότι δεν πρέπει να παρκάρει σε ράμπες, ότι δεν πρέπει να σταθμεύει στις θέσεις ατόμων με αναπηρία, ότι πρέπει να προσπαθεί να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους και όχι να τους βάλει στο περιθώριο, ότι δεν πρέπει να θυμώνει με το ότι έχουν προτεραιότητα στις υπηρεσίες ή στα καταστήματα. Και επειδή έχω ταξιδέψει πάρα πολύ στο εξωτερικό, και λόγω της ιδιότητάς μου, τα πράγματα εκεί είναι διαφορετικά. Νιώθω πιο ελεύθερη και πιο άνετη γιατί είναι πολύ πιο εξοικειωμένος ο κόσμος εκεί με τα άτομα με αναπηρία. Εδώ πρέπει να σκεφτώ και να οργανώσω το κάθε τι που κάνω όλη την ημέρα για να δω πώς θα δυσκολευτώ λιγότερο. Με τον σκύλο οδηγό μου, τη Liberty, δεν μας βάζουν στα περισσότερα ταξί, όπως και σε πολλά μαγαζιά αλλά και super market. Αυτό το ότι πρέπει συνέχεια να απολογούμαι και να έρχομαι σε αντιπαράθεση για πράγματα που είναι αστεία και να τα συζητάμε το 2022, με κουράζει πάρα πολύ.
Ούτε στον αθλητισμό είναι εύκολα τα πράγματα αλλά σίγουρα τα τελευταία χρόνια είναι και εκεί καλύτερα για τα άτομα με αναπηρία. Και πιστέψτε με έχω δώσει πολύ μεγάλο αγώνα από το 2004 που πήρα το πρώτο μου χρυσό στην Αθήνα μέχρι και σήμερα, μέσα από δράσεις, συνεντεύξεις, αλλά και από όποιο βήμα μου δίνεται για να διεκδικήσω τα δικαιώματά μου αλλά και των ανθρώπων που δεν είχαν τη δύναμη ενδεχομένως να το κάνουν ή δεν είχαν κάποιον να παλέψει για αυτούς.
Αντιμετωπίζουν οι γυναίκες διακρίσεις λόγω φύλου στον αθλητισμό; Εσείς έχετε βιώσει ποτέ κάτι τέτοιο;
Για να είμαι ειλικρινής δεν το έχω βιώσει αυτό. Το ότι είμαι γυναίκα δεν πυροδότησε ποτέ κάποια διάκριση. Θα έλεγα ότι το βίωσα περισσότερο ως αθλήτρια με αναπηρία και όχι απλά ως γυναίκα αθλήτρια.
Το κίνημα του #metoo στην Ελλάδα ξεκίνησε από τον αθλητισμό. Έχει επιφέρει αλλαγές όλο αυτό στο δικό σας χώρο, οι οποίες να είναι πλέον είναι ευδιάκριτες;
Δεν θεωρώ ότι έχει γίνει κάποια πολύ μεγάλη αλλαγή, πέραν του ότι αυτό το κίνημα έδωσε το θάρρος σε πολλές γυναίκες και όχι μόνο, να μιλήσουν και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.
Οι στόχοι σας για το μέλλον ποιοι είναι, αθλητικοί και προσωπικοί;
Ο στόχος μου είναι όλα αυτά που κάνω όλα αυτά τα χρόνια και όλες μου οι προσπάθειες να έχουν αντίκτυπο στην κοινωνία. Να δω μία κοινωνία πιο ισορροπημένη, πιο συμπεριληπτική, που μπορεί να αποδεχθεί και να αφομοιώσει τους ανθρώπους με αναπηρία και κάθε διαφορετικότητα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε ότι η κοινωνία χρειάζεται το διαφορετικό, αυτό είναι το υγιές, αλλά και το ενδιαφέρον. Ο καθένας έχει να προσφέρει κάτι μοναδικό, συμπληρώνουμε ο ένας τον άλλο και αυτό είναι πολύτιμο για να πάμε μπροστά.
Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να σκεφτόμαστε ότι δεν είναι μακριά από εμάς αυτό που συμβαίνει στο διπλανό μας, μπορεί ανά πάσα στιγμή να βρεθούμε στη θέση του, όποια κι αν είναι αυτή. Όλα αυτά που ζούμε το τελευταίο διάστημα είναι λίγο τρομακτικά. Χρειάζεται να ποντάρουμε στο μέλλον και μέλλον είναι τα παιδιά, τα οποία πρέπει να μεγαλώνουν με τις σωστές αξίες για να φτιάξουμε ένα καλύτερο κόσμο για αυτά. Τα παιδιά ειδικά στην εποχή των social media δεν έχουν πάντα στο σωστά πρότυπα. Στην αχανή ουτοπία των κοινωνικών δικτύων υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα έπρεπε να αποτελούν αντικείμενο θαυμασμού για κανέναν, πόσο μάλλον για τα παιδιά μας.
