Ρευστότητα των φύλων: Η ελευθερία του να μπορεί κάθε άτομο να αυτοπροσδιορίζεται όπως θέλει. Μια αλήθεια, που πλέον έχει φωλιάσει στη βιομηχανία της μόδας και της ομορφιάς, με γυρνά στα φοιτητικά μου χρόνια, όταν ο καθηγητής της Φιλοσοφίας μάς είχε μιλήσει για την ετερότητα. Τον μοναδικό, ανόμοιο και ανεπανάληπτο τρόπο συμμετοχής στο «είναι», δηλαδή στην ύπαρξη. Σύμφωνα με την ετερότητα, κάθε άτομο είναι ξεχωριστό και ελεύθερο να δηλώνει πως είναι ό,τι θέλει, ό,τι το κάνει να νιώθει καλά. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να βάλουμε ταυτότητα σε κάτι; Κατά τον ίδιο τρόπο και ένα άρωμα φοριέται από οποιονδήποτε, αφού μπορεί να «κατοικήσει» σε οποιοδήποτε σώμα ταιριάξει. Ωστόσο, αυτό ο καθένας μπορεί να το κρίνει από μόνος του χωρίς να επηρεάζεται από μια ετικέτα. Και ναι, παραδοσιακά τα τριαντάφυλλα, τα γιασεμιά, οι τουμπερόζες, οι βιολέτες, οι φρέζιες και γενικά όλα τα λουλούδια συναντώνται κατά κανόνα στα γυναικεία αρώματα, ενώ οι πιο δυνατές, πικάντικες νότες, όπως το λιβάνι και τα μπαχαρικά, συνυπάρχουν στα αντρικά. Ποια είναι όμως η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα δύο; Η πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης δίνει τη δυνατότητα της δημιουργίας και ρευστών αρωμάτων.
O οίκος που πρώτος χάραξε αυτό το μονοπάτι ανοίγοντας νέους ορίζοντες στον κόσμο της αρωματοποιίας ήταν ο Calvin Klein το 1994 με το CK One, το πρώτο unisex άρωμα που κυκλοφόρησε στο εμπόριο με τριαντάφυλλο, μόσχο, κεχριμπάρι, λεβάντα και παπάγια. Ένα καθαρό άρωμα, πολύ μπροστά για την εποχή του καθώς ταίριαζε σε όλους. Αυτό φάνηκε και από την
εμβληματική, ασπρόμαυρη διαφημιστική του καμπάνια στην οποία εμφανιζόταν να το φοράνε τόσο το fashion icon Kate Moss όσο και ο ηθοποιός Jared Leto. Μια αρωματική δημιουργία που έγραψε το δικό της κεφάλαιο στη βίβλο της αρωματοποιίας και που απέφερε κέρδη άνω των 5 εκατ. δολαρίων στις πρώτες κιόλας μέρες κυκλοφορίας του, ενώ στο αποκορύφωμα της δημοτικότητάς του πουλούσε 20 μπουκάλια το λεπτό.
Ένα τέταρτο του αιώνα αργότερα, η εταιρεία στατιστικής έρευνας Statista διαπίστωσε ότι το 51% των νέων αρωμάτων που κυκλοφόρησαν το 2018 ήταν αρώματα που αυτοπροσδιορίζονταν ως «unisex», σε σύγκριση με οχτώ χρόνια πριν, το 2010, που το αντίστοιχο ποσοστό άγγιζε μόλις το 17%. «Στην πραγματικότητα κανένα άρωμα δεν έχει φύλο και ταυτότητα. Ο χαρακτηρισμός γυναικείο ή αντρικό είναι όροι του μάρκετινγκ που κατασκευάστηκαν για διαφημιστικούς λόγους», λέει η Sandrine Groslier, πρόεδρος του γκρουπ αρωμάτων της Clarins και του οίκου Thierry Mugler. «Είμαστε στην αρχή μιας επανάστασης», συμπληρώνει ο Phil Riportella, ένας εκ των δύο ιδρυτών της διαδικτυακής μάρκας αρωμάτων Snif (snif. co) που γεννήθηκε το 2020, εν μέσω της πανδημίας, και συνεχίζει: «Τα είδη των αρωμάτων που ένα άτομο απολαμβάνει να φοράει, δεν χρειάζεται να συνδέονται με το φύλο, αλλά με αυτό που νιώθει την εκάστοτε περίοδο της ζωής του. Το άρωμα εκπέμπει μια αύρα, ένα vibe που ο καθένας το εκλαμβάνει όπως θέλει. Δεν υπάρχουν “μπλε” και “ροζ” αρώματα»”.
Αυτό πλέον, εν έτει 2022, αποτυπώνεται σε πληθώρα αρωματικών δημιουργιών αλλά και διαφημιστικών εκστρατειών στις οποίες συμμετέχουν διαφορετικά άτομα και σώματα. Μακριά, λοιπόν, από το παραδοσιακό και το συνηθισμένο, η σύγχρονη βιομηχανία των αρωμάτων που απευθύνεται στην απελευθερωμένη Generation Z προσφέρει μια ανεπανάληπτη οσφρητική εξερεύνηση, η οποία μπορεί να οδηγήσει τον καθένα όπου θέλει. Γλυκό σαν ζαχαρωτό, με περγαμόντο, βανίλια, tonka beans, γήινα βρύα, σαν ολάνθιστο μπουκέτο ή spicy; H μύτη του κάθε ανθρώπου διαφέρει και μπορεί να του ανοίξει διαφορετικά μονοπάτια, αρκεί να την εμπιστευτεί. Ο δεύτερος συνιδρυτής της niche μάρκας Snif, Bryan Edwards, εξηγεί ότι για να ξεπεραστεί ο δισταγμός που ίσως νιώθει κάποιος όταν φτάνει στο counter του αγαπημένου του αρωματικού brand και δεν τολμά να επιλέξει αυτό που πραγματικά επιθυμεί, δημιούργησαν για το κοινό τους μια δικλείδα… ασφαλείας, κάτι σαν perfume testing. Υπάρχει η δυνατότητα δοκιμαστικής ηλεκτρονικής παραγγελίας, η οποία φτάνει στο σπίτι με επιπλέον δείγματα από τα αρώματα της μάρκας,
ενώ πάντα μπορεί να γίνει επιστροφή.
Λίγα χρόνια νωρίτερα, τo 2016, έκανε την εμφάνισή του στο Λος Άντζελες το πρωτοποριακό brand Boy (boysmells.com) το οποίο ξεκίνησε λανσάροντας αρωματικά κεριά σε millennial pink κουτιά, καταρρίπτοντας το στεγανό ότι το ροζ χρώμα είναι μόνο για κορίτσια. Λίγο μετά κυκλοφόρησε μια πρωτοποριακή σειρά αρωμάτων με το όνομα Genderful που βασίζεται στο γεγονός ότι τίποτα στον κόσμο δεν είναι αυστηρά αρσενικό ή θηλυκό. Οι δημιουργίες της μάρκας είναι ένα συνονθύλευμα εκλεκτών πρώτων υλών που συμπεριλαμβάνουν λουλούδια, ξύλο, μόσχο, καπνό κ.ά. και μπορούν να φορεθούν από όλους.
Πιο πρόσφατα, το 2019 συγκεκριμένα, ενστερνιζόμενος την ίδια φιλοσοφία, ο οίκος Maison Francis Kurkdjian λάνσαρε τα αρώματα Gentle Fluidity. Πρόκειται για δύο αρώματα με το ίδιο όνομα και τις ίδιες νότες, αλλά σε διαφορετική αναλογία. Το Gentle Fluidity Gold στο χρυσό μπουκάλι είναι πιο ανατολίτικο, άρα όχι και τόσο γυναικείο, ενώ το Gentle Fluidity Silver, στο ασημένιομπουκάλι, είναι πιο φρέσκο, άρα ίσως όχι και τόσο αρρενωπό, αλλά αυτή είναι μια απόφαση που κάθε άτομο θα την πάρει μόνο του. Αυτά, λοιπόν, τα δύο αρώματα αποτελούν και την απάντηση του τοπ αρωματοποιού Francis Κurkdjian και ιδρυτή του ομώνυμου οίκου στα σύγχρονα ερωτήματα γύρω από την ταυτότητα των φύλων. Αυτό άλλωστε υποδηλώνει και το όνομά τους, αφούGentle σημαίνει «ευγένεια» και Fluidity «ρευστότητα», δηλαδή ελευθερία επιλογής και έκφρασης, έννοιες που αποτελούν το DNA της μάρκας.
Ένας άλλος οίκος που δεν κολλάει σε ταμπέλες και αφήνει στον καθένα τη δυνατότητα της ελεύθερης έκφρασης της προσωπικότητάς του, χωρίς να υποκύπτει σε υπαγορεύσεις, είναι αναμφισβήτητα ο οίκος Byredo. Ένα brand το οποίο συνθέτει αρώματα που εκφράζουν τη θυελλώδη φύση των καιρών που ζούμε. «Προτιμώ να μην ορίζω πώς χρησιμοποιούνται τα καλλυντικά, μόνο να εμπνέω», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Ben Gorham, creative director και ιδρυτής της Byredo, και συνεχίζει: «Τα όρια του φύλου και της ταυτότητας δεν υφίστανται, οι συμβατικότητες της βιομηχανίας καταρρίπτονται. Η ομορφιά είναι υποκειμενική». Όλες οι avant garde αρωματικές δημιουργίες του οίκου είναι genderless και προσφέρουν μια ανεπανάληπτη οσφρητική εμπειρία, καθώς κλείνουν μέσα τους συναισθήματα και αναμνήσεις που μπορούν να ταυτιστούν με όλους.
Tέλος, ωδή στην ελευθερία έκφρασης των φύλων αποτίει και η μάρκα Juliette Has a Gun με το Ego Stratis. Πρόκειται για την ολοκαίνουρια αρωματική δημιουργία του luxury brand η οποία έχει φτιαχτεί για να αναδεικνύει την πολυπλοκότητα και τη μοναδικότητα κάθε ατόμου, ανεξάρτητα από το φύλο του. Ο Tynan Sinks, με τη σειρά του, συγγραφέας βιβλίων ομορφιάς και συμπαρουσιαστής του podcast αρωμάτων Smell Ya Later, θυμάται την πρώτη φορά που δοκίμασε το Chanel Coco Noir Eau de Parfum, ένα άρωμα που προορίζεται για γυναίκες. «Ποτέ δεν ταίριαξα στο πλαίσιο της παραδοσιακής αρρενωπότητας», λέει ο Sinks, που είναι γνωστός για τα ροζ cat-eye λουκ του, και συνεχίζει: «Όταν άρχισα να φοράω γυναικεία αρώματα, είπα: “Α, αυτός είμαι εγώ“».
7 αρώματα που αξίζουν τη προσοχή σου:
Λεμόνι + περγαμόντο + μανταρίνι + πορτοκάλι + ροδάκινο + νερολί.
Ego Stratis Eau de Parfum του οίκου JULIETTE HAS A GUN, notos. gr, atticadps.gr.
Μαύρο τσάι από τη Σρι Λάνκα + πορτοκάλι + βέτιβερ Αϊτής.
CK Everyone Eau de Parfum του CALVIN KLEIN.
Κανέλα + κάρδαμο + τζίντζερ + καρότο.
BYREDO Eyes Closed Eau de Parfum, atticadps.gr.
Φύλλα συκιάς + πέταλα γιασεμιού + σανδαλόξυλο + μαύρο πιπέρι.
BOY SMELLS Woodphoria Eau de Parfum Genderful Fine Fragrance, boysmells.com.
Άρκευθος + σπόροι τόνκα + πατσουλί + περγαμόντο: SNIF Sweet Ash, snif.co.
Σπόροι κόλιανδρου + musk + βανίλια: MAISON FRANCIS KURKDJIAN Gentle Fluidity Gold/Silver Eau de Parfum, atticadps.gr.
Περγαμόντο + τριαντάφυλλο + πατσουλί
Replica When the Rain Stops, MAISON MARGIELA, maisonmargielafragrances.us.
