«Έχω κάνει και τις δύο δόσεις του εμβολίου. Δεν το κρύβω ότι έπειτα από πολλούς μήνες νιώθω κάπως ανακουφισμένη. Οι λόγοι είναι πολλοί και ανάμεσά τους το γεγονός ότι είμαι λιγότερο επιφυλακτική όσον αφορά το ξύπνημα της σεξουαλικής μου ζωής, που είχε πέσει σε χειμερία νάρκη», λέει η Ζωή, φοιτήτρια Φιλολογίας. Η Ζωή έχει μια αρκετά μεγαλύτερη φίλη, την Αντωνία, η οποία ακούγεται λίγο πιο επιθετική: «Σκέφτομαι ότι πρέπει να αναπληρώσω τον χαμένο χρόνο. Τους προηγούμενους μήνες ήμουν αυστηρή. Είχα πει ότι όταν λήξει όλο αυτό θα εκμεταλλευτώ την κάθε ευκαιρία. Από την άλλη, ξέρω ότι αυτό που ζούμε δεν έχει τελειώσει, αλλά νιώθω ότι μπορώ να χαλαρώσω κάπως. Να αφήσω την καρδιά και το κορμί μου λίγο πιο ελεύθερα», καταλήγει. Ο Νίκος είναι mixologist και βρίσκεται σε νησί των Κυκλάδων. «Εδώ και πολλές ημέρες -κυρίως νύχτες- νιώθω ότι δεν υπήρξε ποτέ η πανδημία. Την ξεχνάμε. Όλοι δείχνουν μια πελώρια λαχτάρα να ερωτοτροπήσουν και οι περισσότεροι δηλώνουν ότι έχουν άγριες διαθέσεις», λέει και συνεχίζει: «Δεν μπορώ να πω ότι αυτή η κατάσταση δεν με προβληματίζει ως προς το τι σημαίνει για το επαγγελματικό μου μέλλον το φθινόπωρο», καταλήγει. Το κάθε single άτομο για το φετινό καλοκαίρι είχε διαφορετικές ερωτικές προσδοκίες και όνειρα για την επιστροφή στην date ρουτίνα του.
Έπειτα από τόσους μήνες απομόνωσης, εγκλεισμού, αποστασιοποίησης, πώς επιστρέφει κάποιος στην ενεργό, σεξουαλική δράση; Και αν επιστρέψει, τι θα συναντήσει άραγε; Είναι τα πράγματα όπως και πριν; Υπάρχει ερωτική διάθεση εκεί έξω; Θα επιστρέψουν τα παιδιά των άστρωτων, άγνωστων σεντονιών του Σαββατοκύριακου; Θα ζήσουμε αυτό το μεγάλο, σεξουαλικά απελευθερωμένο καλοκαίρι που πολλοί μας υποσχέθηκαν; Αν μάθαμε κάτι τους τελευταίους μήνες είναι να μην προτρέχουμε. Η δυνατότητα των εμβολίων έφερε ελπίδα, όμως οι μεταλλάξεις, οι επιφυλακτικοί απέναντι στους εμβολιασμούς και η ασθμαίνουσα κρατική ευθύνη μετάλλαξαν τα όνειρά μας για ένα διονυσιακό καλοκαίρι.
Όχι άλλο… sexting
Η Ελένη φέτος δεν θα πάει διακοπές ή και αν πάει, θα αποφύγει να μπει σε πλοίο, παρά το γεγονός ότι έχει εμβολιαστεί. Ωστόσο είναι έτοιμη να φλερτάρει. «Αυτό που γίνεται σε κεντρικό πεζόδρομο του Κουκακίου όπου μένω δεν το έχω ξαναδεί. Οι παρέες ενώνονται, φλερτάρουν, κλείνουν ραντεβού και τα βράδια, λίγο πριν πέσει ο ήλιος, μου φαίνεται ότι τα ζευγάρια στον περιφερειακό του Φιλοπάππου έχουν αυξηθεί. Δεν θα έλεγα ότι δεν μου αρέσει αυτή η ατμόσφαιρα», λέει. Η Αλεξία, ψυχοθεραπεύτρια, δεν μπορεί να μας υποσχεθεί ένα πανσεξουαλικό καλοκαίρι, αλλά μπορεί να μοιραστεί μαζί μας τις προσδοκίες των θεραπευόμενών της. «Οι περισσότεροι έχουν μια ξεκάθαρη διάθεση να ερωτευθούν έπειτα από τόσους μήνες που έχουν στερηθεί την κάθε είδους επαφή, αλλά είναι αυτοί οι ίδιοι που ανησυχούν», αποκαλύπτει. Αυτή η διάθεση επιβεβαιώνεται και από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ από την εταιρεία επεξεργασίας δεδομένων Morning Consult και η οποία ξεκίνησε στα μέσα της άνοιξης. Σύμφωνα με αυτή, πάνω από το 50% των ενηλίκων αισθανόταν πολύ πιο άνετα να επιστρέψει σε μια ζωηρή ερωτική ζωή. Μάλιστα το ποσοστό αυτό ανεβαίνει μήνα με τον μήνα, μιας και οι μετρήσεις συνεχίζονται ακόμα. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, το ποσοστό έχει φτάσει ήδη στο 65%. Επίσης, σε πολλά μέσα είχαν δημοσιευτεί διάφορα άρθρα που υπόσχονταν, εύχονταν ή υποψιάζονταν ένα «ξεδιάντροπο καλοκαίρι».
H Serena Kerrigan, η οποία τρέχει την online dating πλατφόρμα Let’s F**king Date, είχε προβλέψει ότι το καλοκαίρι θα είναι άκρως σεξουαλικό. «Όλοι εμβολιάζονται, όλοι θέλουν να απελευθερωθούν σεξουαλικά και όλοι έχουν βαρεθεί το sexting των προηγουμένων μηνών».
Η ιστορία επαναλαμβάνεται;
Η σεξουαλική απελευθέρωση είναι ένα επακόλουθο έπειτα από τέτοιες κρίσεις. Το επιβεβαιώνει και ο Νίκολας Χρηστάκης, κοινωνιολόγος, γιατρός και καθηγητής του Yale. «Αν παρατηρήσουμε, έπειτα από καταστροφές, πανδημίες, πολέμους και περιόδους καταπίεσης στο παρελθόν, πάντα έχει ακολουθήσει ένα τρελό, οργιώδες πάρτι. Όταν τελείωσε η επιδημία της πανώλης, για παράδειγμα, οι άνθρωποι χόρευαν στους δρόμους αγκαλιασμένοι». Η Ζωή, που συναντήσαμε στην αρχή του άρθρου, βάζει στην κουβέντα ένα σημαντικό στοιχείο. «Μην ξεχνάμε ότι για πρώτη φορά η δική μας γενιά (σ.σ.: είναι 26) έχει κάτι τόσο καθολικό που την ενώνει και τη συνδέει: μια υγειονομική και κοινωνική κρίση». Αρκούν όμως όλα αυτά για να μιλάμε για την επιστροφή της «χρυσής δεκαετίας του 1920, τα γνωστά Roaring Twenties; Ή για το νέο καλοκαίρι της αγάπης, αντίστοιχο με εκείνο του 1967 στην Αμερική που προέκυψε ως αντίδραση των νέων στον πόλεμο του Βιετνάμ -έναν πόλεμο που βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη- αλλά και στον συντηρητισμό των χρόνων που είχαν προηγηθεί; Μάλλον όχι. Πολλά μέρη του κόσμου ήδη αντιμετωπίζουν ένα νέο κύμα του ιού, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Ενώ ακόμη και σε χώρες που οι εμβολιασμοί έχουν προχωρήσει, οι πληγές παραμένουν ανοιχτές. Η αναλύτρια δεδομένων Amy Pritchett της MyDatingAdviser.Com, μιας εταιρείας συμβουλευτικής σχέσεων στις ΗΠΑ, σχολιάζει. «Αν και πολλοί προέβλεψαν ότι αυτό το καλοκαίρι θα είναι μια περίοδος γεμάτη σεξ και πάρτι, η πραγματικότητα τους διέψευσε. Οι άνθρωποι παραμένουν φοβισμένοι και επιφυλακτικοί και κινούνται σε slow motion όσον αφορά την ερωτική τους κοινωνικοποίηση». Ο κ. Χρηστάκης, από την άλλη, προειδοποιεί: «Δεν είμαστε στην “αρχή του τέλους”, αλλά μάλλον στο “τέλος της έναρξης” της πανδημίας» και μας προτρέπει να συνεχίσουμε να προσέχουμε. «Όταν αφήνουμε τα πάντα ανεξέλεγκτα, ίσως είναι δύσκολο να μείνουμε ασφαλείς», καταλήγει. Η Χριστιάννα, 32 ετών και δασκάλα σε ιδιωτικό εκπαιδευτήριο, συμφωνεί μαζί του. «Δεν είμαι καθόλου αισιόδοξη. Ίσως περιμένω τον χειμώνα ή και το επόμενο καλοκαίρι για να είμαι λίγο πιο άνετη. Μην ξεχνάμε ότι η πανδημία μαίνεται ακόμα και ο ιός δεν έχει πει την τελευταία του λέξη», λέει. Ο κ. Χρηστάκης θέλει να επιδείξουμε ακόμη περισσότερη υπομονή. «Όλα αυτά θα έχουν τελειώσει το 2024, όταν τα εμβόλια θα έχουν διανεμηθεί σε όλο τον κόσμο. Αυτό το καλοκαίρι δεν θα είναι το καλοκαίρι της αγάπης, αλλά θα είναι μια ελπίδα για όλα τα μελλοντικά καλοκαίρια», καταλήγει.
Το εμβόλιο της αλλαγής
Ωστόσο, ακόμη και αν έχουμε βάλει στην αναμονή το concept summer of love, οι αλλαγές ήδη συμβαίνουν. Έπειτα από μια χρυσή εποχή για τα dating apps και μετά από τόσους μήνες απομόνωσης και εσωστρέφειας, έχουν αρχίσει να αλλάζουν τα «συμπτώματα» της αγάπης. Οι ειδικοί παρατηρούν ότι ίσως επιστρέφουν στο ρομαντικό παιχνίδι οι παλιομοδίτικες και πιο αυθόρμητες face to face συναντήσεις. Πλέον, τα love stories δεν ξεκινούν με ένα follow ή ένα match, αλλά έπειτα από μια συνάντηση σε ένα καφέ, στο ασανσέρ, στον δρόμο. Σύμφωνα με την ψυχολόγο Amanda Gesselman, αναπληρώτρια διευθύντρια έρευνας στο Ινστιτούτο Kinsey του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα, η πανδημία έχει κάνει τους Αμερικανούς να αναζητούν συντρόφους και όχι περιστασιακό σεξ. «Ανακαλύψαμε ότι οι άνθρωποι, τελικά, νοιάζονται λιγότερο για το casual sex από όσο πιστεύουμε και από όσο θέλουν να πιστεύουν και οι ίδιοι», αποκαλύπτει. Σε μια πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Kinsey, στην οποία συμμετείχαν 2.000 Αμερικανοί ηλικίας μεταξύ 18 και 45 ετών, περισσότεροι από τους μισούς -52%- singles δήλωσαν ότι επιθυμούν μια μόνιμη σχέση, ενώ μόλις ένας στους δέκα είπε ότι ψάχνει για σεξ χωρίς συναισθηματική σύνδεση. «Φυσικά, αυτό σχετίζεται με το γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουμε περάσει σχεδόν δύο χρόνια ανησυχώντας μήπως μολυνθούμε και μήπως μολύνουμε, οπότε το σεξ με αγνώστους δεν μοιάζει έτσι κι αλλιώς καλή ιδέα», λέει η Gesselman. Το πόσο αλλάζει το κλίμα και το τοπίο των σχέσεων επιβεβαιώνεται και από τα λεγόμενα της Ilana Dunn, η οποία είναι η δημιουργός του date podcast Seeing Other People. Η ίδια αποκάλυψε ότι έπειτα από ένα debate που έκανε στον λογαριασμό της στο Instagram και στο οποίο πήραν μέρος πάνω από 1.000 άτομα, 88% αυτών δήλωσαν ότι ακόμη και αν οι εμβολιασμοί προχωρούν, αυτό που ονειρεύονται δεν είναι εφήμερες ερωτικές σχέσεις, αλλά κάτι «πιο σοβαρό και σταθερό». Η Gesselman πιστεύει, επίσης, και σε άλλες αλλαγές, ότι δηλαδή η πανδημία έχει ωθήσει και πολλούς νέους να έχουν περισσότερες απαιτήσεις από τη σεξουαλική τους ζωή και να επιζητούν όχι μόνο τη σωματική επαφή, αλλά και τη συναισθηματική και πνευματική σύνδεση. «Όταν είσαι γύρω στα 20 και έχεις όλο το μέλλον μπροστά σου, ενώ έχεις περάσει και μια παρατεταμένη περίοδο απομόνωσης, σκέφτεσαι διαφορετικά και αναγκάζεσαι να αλλάξεις προτεραιότητες», καταλήγει. Από την άλλη, δεν είναι μόνο θέμα προτεραιοτήτων. Η date πλατφόρμα Syncd, αναλύοντας τα στοιχεία των χρηστών της, δημοσίευσε ότι 39% ήταν ενθουσιασμένοι με την πιθανότητα ενός πανσεξουλαικού καλοκαιριού, ενώ το 61% δήλωνε κάπως νευρικό και ανήσυχο γι’ αυτή την πιθανότητα.
Ο ιός του διχασμού
Η Αντωνία βάζει ακόμη ένα στοιχείο στην κουβέντα. «Δεν ξέρω πόσο μπορεί να διατηρηθεί η ρομαντική ατμόσφαιρα όταν ένας από τους δύο πρέπει να ρωτήσει αν το αντικείμενο του πόθου του έχει εμβολιαστεί, πόσο μάλλον αν η απάντηση δεν είναι αυτή που περιμένει», λέει και συνεχίζει: «Το “έχεις κάνει το εμβόλιο;” θα είναι το νέο “έχεις προφυλακτικό”;». Θα συνάπτουμε σεξουαλικές σχέσεις οι εμβολιασμένοι μεταξύ μας και οι μη εμβολιασμένοι μεταξύ τους; Είναι μάλλον πολύ νωρίς για να δοθούν τέτοιου είδους απαντήσεις. «Τους τελευταίους δύο μήνες έχω βγει τρία ραντεβού με τρεις διαφορετικούς ανθρώπους. Η ερώτησηφωτιά έγινε είτε από εμένα είτε από τον άλλο. Δεν σας κρύβω ότι η απάντηση έπαιξε ρόλο στην έκβαση του ραντεβού. Όταν κάποιος αδιαφορεί για τη δική του ασφάλεια, τη δική μου και των γύρω του, τότε δεν ξέρω κατά πόσο συνεχίζει να παραμένει γοητευτικός», λέει η Νίκη, που μόλις έδωσε πανελλήνιες. “«Θα είναι ακόμη ένα κριτήριο για το αν θα επιθυμούμε κάποιον/α ερωτικά», καταλήγει.
Live your vaccine myth
«Νομίζω ότι κάποιοι είχαμε υψηλές προσδοκίες γι’ αυτό το καλοκαίρι. Οι εξελίξεις όμως ήδη μας διαψεύδουν. Πρέπει να αναβάλουμε το καλοκαίρι της απόλυτης σεξουαλικής απελευθέρωσης μάλλον για το επόμενο», λέει η Ελένη. Ας συμφωνήσουμε ότι ίσως χρειαζόμαστε λίγο περισσότερο χρόνο για να νιώσουμε ασφαλείς και ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να πιεστούμε ή να βιαστούμε. Επίσης, το ερωτικό καλοκαίρι που μας υποσχέθηκαν -και που και εμείς κάπως επιθυμήσαμε- μπορεί να μην ήρθε, όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να ερωτευθούμε, να φιληθούμε, να βγούμε ραντεβού, να δούμε το ηλιοβασίλεμα από μια παραλία. Ούτε σημαίνει ότι χρειάζεται να ζήσουμε ένα αποστειρωμένο από έρωτα, φλερτ, συναισθήματα καλοκαίρι. Ανοσία στην ερωτική απόλαυση δεν θα αποκτήσουμε ποτέ, ευτυχώς.