Φωτογράφιση: Xavi Gordo
«Αν σεξουαλική απελευθέρωση σημαίνει να επιλέγεις τι ακριβώς θέλεις να κάνεις με το σώμα σου, τότε το να είσαι σεξουαλικά ενεργός ή ανενεργός είναι δύο επιλογές που επιβεβαιώνουν τον παραπάνω ορισμό». Αυτά τα λόγια δεν ανήκουν σε κάποια ενθουσιώδη φεμινίστρια, ούτε σε κάποιον έγκριτο ψυχολόγο ή σεξοθεραπευτή. Είναι το συμπέρασμα της δημοσιογράφου Σαρλίν Γκάντι, η οποία σε έρευνά της για την ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Dazed μίλησε με ειδικούς και άκουσε τις προσωπικές εμπειρίες νέων ατόμων που, ενώ στο παρελθόν ήταν σεξουαλικά ενεργοί, πήραν την απόφαση για κάποιο διάστημα να μην έχουν σεξουαλική δραστηριότητα. Όχι γιατί δεν έβρισκαν σύντροφο ή γιατί προτίμησαν να αφιερωθούν στη δουλειά ή τις σπουδές τους, αλλά γιατί θεώρησαν ότι αυτή η επιλογή θα τους βοηθούσε να ανακαλύψουν τον εαυτό τους.
Ανέπαφες… συναλλαγές
Και στην Ελλάδα του 2019, όμως, τα πράγματα δεν είναι και πολύ διαφορετικά. Αφού πέρασαν τα πρώτα χρόνια της κρίσης, η οποία, εκτός από τους άλλους τομείς, χτύπησε και το κομμάτι των σχέσεων, με τους 20άρηδες και 30άρηδες να αρνούνται να επενδύσουν σε οτιδήποτε μονιμότερο του προσωρινού και τα one night stands να σημειώνουν ιστορικά υψηλά, σήμερα, δέκα χρόνια μετά και δέκα εμπειρίες παραπάνω, η γενιά των Millennials κάθε άλλο παρά άλλαξε ρότα. Άλλαξε όμως οπτική. Αν κοιτάξετε στο περιβάλλον σας, σίγουρα θα βρείτε γυναίκες οι οποίες συνειδητοποιημένα πια δεν δίνουν προτεραιότητα στις σχέσεις και το σεξ, αλλά στον εαυτό τους. Γυναίκες που βαρέθηκαν να ξοδεύουν συναίσθημα και ενέργεια σε καταστάσεις που δεν τους δίνουν τίποτα απολύτως πίσω και επιθυμούν να επενδύσουν στα ουσιαστικά θέλω τους. Αντιμετωπίζοντας το σεξ όχι ως μια βιολογική ανάγκη που πρέπει πάση θυσία να καλύψουν (με one, two, three night stands τον μήνα), αλλά ως μια επιθυμία που πρέπει να εκπληρωθεί μέσα σε ευνοϊκές για εκείνες συνθήκες. Η αποχή από το σεξ είναι σαν μια άδεια άνευ αποδοχών που δίνουν στον εαυτό τους, για να «ταξιδέψουν» στην ψυχή και στο σώμα τους, ανακαλύπτοντας μέρη, συναισθήματα και ανάγκες που ίσως δεν είχαν ποτέ φανταστεί. Και αυτή η στάση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ειδικά σε μια εποχή που οι εφαρμογές γνωριμιών και τα τα social media κάνουν το σεξ πιο εύκολο και πιο απενοχοποιημένο από το να παραγγείλεις πίτσα.
Και οι διαπιστώσεις αυτές δεν είναι μόνο εμπειρικές. Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε πριν από λίγα χρόνια στην επιθεώρηση Archives of Sexual Behavior και προκάλεσε μεγάλη αίσθηση, έδειξε ότι οι Millennials (οι γεννημένοι δηλαδή ανάμεσα στο 1980 και το 2000) έκαναν λιγότερο σεξ από κάθε άλλη γενιά στην Ιστορία, από το 1920 και μετά. Μάλιστα, 15% των νέων 20-24 ετών δήλωναν ότι από τα 18 τους μέχρι τη στιγμή της έρευνας δεν είχαν ερωτικό σύντροφο. Πέρα όμως από την Αμερική, η σεξουαλική αποχή στους νέους ήταν εξίσου μεγάλη στη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και σε χώρες με υψηλό βιοτικό επίπεδο όπως η Σουηδία και η Ολλανδία. Επομένως, αυτή η αποχή δεν ήταν μία από τις «παράπλευρες απώλειες» της κρίσης, όπως ενδεχομένως συνέβη ώς ένα βαθμό στην Ελλάδα, αλλά ένα φαινόμενο γενικευμένο, που ζει και βασιλεύει ανεξαρτήτως κοινωνικών συνθηκών.
Multiple choice
Μεγάλη έρευνα της δημοσιογράφου Κέιτ Τζούλιαν σε ολόκληρη την Αμερική για τις ανάγκες άρθρου της στο περιοδικό The Atlantic με τίτλο «Γιατί οι νέοι κάνουν τόσο λίγο σεξ» επιβεβαίωσε ότι η αποχή για πολλούς δεν ήταν θέμα συγκυριών, αλλά συνειδητή: «Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που μου είπαν ότι έκαναν ένα break από τις ερωτικές σχέσεις. Κυρίως λόγω των αρνητικών συναισθημάτων ή της κατάθλιψης που τους δημιούργησε μια προηγούμενη εμπειρία», λέει και συνεχίζει: «Μίλησα με πολλούς ανθρώπους οι οποίοι ήταν είτε single είτε έκαναν σεξουαλική αποχή από επιλογή. Εντυπωσιάστηκα από το πόσοι πολλοί 20άρηδες ήταν απογοητευμένοι από το… σκηνικό του σεξ και των ραντεβού. Συνεχώς με ρωτούσαν αν τα πράγματα ήταν πάντα τόσο δύσκολα».
H σεξοθεραπεύτρια Κέιτ Μακ Κένζι, μέλος του Κολεγίου Θεραπευτών Σεξουαλικότητας και Σχέσεων στη Μεγάλη Βρετανία, αναφέρει ότι η συνειδητή αποχή από το σεξ, πέρα από προσωπική επιλογή, είναι κάτι που μας κάνει καλό. Μια κακή προηγούμενη σεξουαλική εμπειρία ή σχέση είναι πιθανό να «στοιχειώσει» το νεανικό μυαλό και να μην το αφήσει να προχωρήσει τη ζωή του δημιουργώντας μια υγιή σχέση στο μέλλον. Σε αυτό το σημείο, σύμφωνα με την ειδικό, έρχεται η αποχή να βοηθήσει κάποιους ανθρώπους να ξαναβρούν τη συναισθηματική και ψυχική ηρεμία τους, να μετρήσουν (και να θέσουν) τα όριά τους, ακόμη και να ανακαλύψουν τι πραγματικά έχουν ανάγκη από τις σχέσεις και την ερωτική τους ζωή. Αντίθετα, δηλαδή, με όλα όσα ξέραμε τόσα χρόνια για την ευεργετική επίδραση του σεξ στην υγεία και την ψυχολογία μας, το να μην το κάνουμε μπορεί τελικά να μας ωφελήσει;
Σύμφωνα με τη Δρα Λόρεν Στρίχερ, καθηγήτρια Μαιευτικής και Γυναικολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Northwestern καθώς και στο Κέντρο Σεξουαλικής Υγείας του ίδιου πανεπιστημίου, οι ψυχολογικές συνέπειες της αποχής από το σεξ είναι λίγο ιδιόμορφες. Μπορεί, λοιπόν, οι περισσότερες έρευνες να δείχνουν ότι όσοι κάνουν σεξ έχουν χαμηλότερη πίεση και λιγότερο στρες, όμως «για κάποιες γυναίκες η σεξουαλική δραστηριότητα αυτή καθ’ αυτή μπορεί να είναι μεγαλύτερη πηγή άγχους, είτε γιατί είναι επίπονη, είτε γιατί είναι ένα ακόμα πράγμα στην μακρά λίστα με αυτά που πρέπει να φέρουν καθημερινά εις πέρας».
Ενώ η νευροεπιστήμονας και σύμβουλος σχέσεων Μπόμπι Μπανκς αναφέρει ότι αυτή η επιλογή μπορεί να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση του ατόμου, να το κάνει να ανακαλύψει (ανεπηρέαστο) τα θέλω του, ακόμα και να μειώσει τον κίνδυνο κατάθλιψης και άλλων ψυχικών ασθενειών.
Μια νέα πυξίδα
Όπως και να ‘χει, το σεξ είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση, η οποία δεν υπακούει σε κανόνες, δεν ακολουθεί trends και, εδώ που τα λέμε, θα έπρεπε να μην επηρεάζεται από οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στη ζωή μας, στον περίγυρο ή τη χώρα μας. Το έχουμε πει πολλές φορές ότι η κρίση (οικονομική, κοινωνική, ερωτική) μπορεί να μας έβαλε σε άπειρες περιπέτειες και να προκάλεσε σεισμό στον κόσμο και τον μικρόκοσμό μας, παράλληλα όμως αυτή η δόνηση μετακίνησε το κέντρο μας. Και κάπως μαγικά οι πυξίδες μας άρχισαν να δείχνουν συντονισμένα προς την ουσία. Την ουσία της εργασίας, του χρήματος, των σχέσεων, του έρωτα. Το ίδιο ίσως συνέβη και με το σεξ. Πάψαμε να το αντιμετωπίζουμε σαν πιστωτική κάρτα για γρήγορες συναλλαγές, που πάντα μας άφηναν υπερχρεωμένους στο τέλος, και αποφασίσαμε να επενδύουμε στον έρωτα με όσα έχουμε, όταν έχουμε. Ποντάροντας πρώτα από όλα στον εαυτό μας, στην ψυχή, στο συναίσθημα και το σώμα μας. Αυτά ξέρουν πάντα τον κατάλληλο χρόνο και τον τρόπο για να επιστρέψουμε. Σαν να μη φύγαμε ποτέ.
