Φωτογράφος: Δημήτρης Σκουλός
Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών είναι μία από τις συχνότερες ορμονικές διαταραχές και κύρια αιτία υπογονιμότητας στις γυναίκες. Ο μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος Δρ. Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, MD, MSc, ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή αναφέρει μερικά σημαντικά δεδομένα που πρέπει να έχουμε υπόψη μας ώστε να απευθυνθούμε στον γυναικολόγο μας.
Δεν έχουμε πάντα κύστεις
Μία γυναίκα μπορεί να πάσχει από το σύνδρομο και χωρίς να έχει εμφανείς κύστεις στις ωοθήκες της. Για να διαγνωστεί μία γυναίκα με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών πρέπει να πληροί τουλάχιστον τα δύο από τα τρία κριτήρια:
* Ασταθή εμμηνόρροια ή/και
* Υπερπαραγωγή ανδρογόνων (είναι οι ορμόνες του ανδρικού φύλου) ή/και
* Πολλαπλές κύστεις στις ωοθήκες.
Εκδηλώνεται με πολλά συμπτώματα
Μερικά από τα πιο συχνά είναι: ασταθής εμμηνόρροια, παχυσαρκία, υπερτρίχωση/δασυτριχισμός λόγω της υπερπαραγωγής ανδρογόνων, σοβαρή ακμή ή ακμή που εκδηλώνεται μετά την εφηβεία και δεν ανταποκρίνεται στις κλασικές θεραπείες και επίμονα λιπαρό δέρμα, αραίωση των μαλλιών και ανδρικού τύπου αλωπεκία (τριχόπτωση). Επίσης, μελανίζουσα ακάνθωση, δερματική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από σημεία πάχυνσης του δέρματος, που αποκτά σκούρο καφέ ή μαύρο χρώμα. Η υπογονιμότητα είναι μια ακόμα εκδήλωση του συνδρόμου.
Δεν προκαλεί πάντα υπογονιμότητα
Παρότι αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες υπογονιμότητας στις γυναίκες, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα γίνουν ποτέ μητέρες. Αντιθέτως, με την κατάλληλη αγωγή οι περισσότερες κατορθώνουν να αποκτήσουν παιδί με φυσικό τρόπο ή, μερικές φορές, με τη βοήθεια τεχνικών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Η διάγνωσή του δεν είναι πάντα εύκολη
Επιβεβαιώνεται όμως με διάφορες εξετάσεις (π.χ. γυναικολογική εξέταση, υπερηχογράφημα κάτω κοιλίας, προσδιορισμός ορμονικού προφίλ, καμπύλες σακχάρου και ινσουλίνης κ.λπ.). Συμβουλευτείτε τον γυναικολόγο σας.
Είναι άγνωστης αιτιολογίας
Εμπλέκονται πολύπλοκοι γενετικοί, περιβαλλοντικοί και ορμονικοί παράγοντες. Στη βάση του συνδρόμου βρίσκεται η αντοχή στην ινσουλίνη, ορμόνη που παράγεται στο πάγκρεας και ρυθμίζει τα επίπεδα της γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα. Μελέτες έχουν δείξει πως οι γυναίκες με μητέρα ή αδελφή που πάσχει από το σύνδρομο, έχουν έως και 40% πιθανότητες να το εκδηλώσουν και οι ίδιες.
Αναπτύσσεται και στις αδύνατες
Αν και το σύνδρομο έχει στη ρίζα του την δυσκολία του οργανισμού να χρησιμοποιεί σωστά την ινσουλίνη, αυτή παρατηρείται σε γυναίκες κάθε σωματότυπου και βάρους.
Συνδέεται αρκετά με τον διαβήτη
Μελέτες έχουν δείξει πως περισσότερες από τις μισές γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών αναπτύσσουν διαβήτη ή προδιαβήτη (δυσανεξία στη γλυκόζη) πριν τα 40 τους χρόνια. Μετά την εμμηνόπαυση ο κίνδυνος εκδήλωσης διαβήτη αυξάνεται ακόμα περισσότερο.
Είναι παράγοντας καρδιοπάθειας
Δυστυχώς, το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών δεν είναι μία «αθώα» νόσος, αλλά σχετίζεται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του ενδομητρίου
Οι γυναίκες με σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών κινδυνεύουν περισσότερο από καρκίνο του ενδομητρίου, κυρίως επειδή δεν έχουν τακτική έμμηνο ρύση. Μάλιστα, έχουν την τάση να αναπτύσσουν υπερπλασία του ενδομητρίου, δηλαδή πάχυνση στο εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας.
