Η εμφάνιση του πονοκεφάλου είναι πολυπαραγοντική (αυχενικό, μυϊκή ένταση, κόπωση, αλλεργική ρινίτιδα, έλλειψη ύπνου, προεμμηνορροϊκό σύνδρομο κ.λπ.), αλλά τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται η επίδραση που έχουν ορισμένες τροφές σε ορισμένους ανθρώπους. Σύμφωνα με επιστήμονες στην κλινική Κλίβελαντ στις ΗΠΑ, υπάρχουν κάποια συστατικά στις τροφές που μπορούν να προκαλέσουν πονοκέφαλο. Την άποψη αυτή αποδέχεται και η Αμερικανική Ένωση Πονοκεφάλου, σύμφωνα με την οποία το 30% των περιστατικών ημικρανίας, της σοβαρότερης μορφής του, οφείλεται σε διατροφικές επιλογές. Ωστόσο, ο μόνος τρόπος για να διαπιστώσουμε ποιες είναι αυτές για τον καθένα μας είναι να κρατήσουμε ένα ημερολόγιο, στο οποίο θα καταγράφουμε καθημερινά τις διατροφικές μας συνήθειες. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι τροφές που σχετίζονται με τον πονοκέφαλο είναι οι εξής:
Το τυρί: Όσοι λαμβάνουν φάρμακα της κατηγορίας «αναστολείς της μονοαμινοξειδάσης» συνιστάται να αποφεύγουν τροφές που περιέχουν τυραμίνη. Πρόκειται για μια από τις ουσίες που συνήθως εντείνουν τον πονοκέφαλο, η οποία σχηματίζεται καθώς διασπάται η πρωτεΐνη του τυριού. Τα τρία πιο «ένοχα» τυριά είναι το μπλε, το μπρι και το τσένταρ, ενώ στη λίστα φιγουράρει και η φέτα, αλλά και το ελβετικό. Ακόμα, οι ξηροί καρποί, που επίσης περιέχουν τυραμίνη, αλλά και φρούτα όπως το αβοκάντο και τα αποξηραμένα, έχει διαπιστωθεί ότι προκαλούν πονοκέφαλο σε μερικούς ανθρώπους.
Αλκοόλ: Αυξάνει τη ροή του αίματος και μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση, οδηγώντας στη συνέχεια σε πονοκέφαλο. Ακόμα, συντηρητικά της κατηγορίας sulfites, που περιέχονται σε αλκοολούχα ποτά, έχουν ενοχοποιηθεί για τον ίδιο λόγο.
Νιτρώδη: Τα συγκεκριμένα προσθετικά βρίσκονται στα χοτ ντογκ, το λουκάνικο, το πεπερόνι, το επεξεργασμένο κρέας, τη σος και διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία προκαλώντας το πρόβλημα. Μια άλλη ομάδα προσθετικών στα τρόφιμα είναι το monosodium glutamate (MSG) που βρίσκουμε στη σος της σόγιας, αλλά και σε πολλές επεξεργασμένες τροφές.
Καφές: Η καφεΐνη σε μικρές δοσολογίες αμβλύνει την αίσθηση του πονοκεφάλου, αλλά σε μεγάλες ποσότητες αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισής του. Γι' αυτό οι ειδικοί συνιστούν τον περιορισμό της κατανάλωσής του σε ποσότητα μικρότερη των 300 mg ημερησίως.
Ωμέγα 3: Αν ο πονοκέφαλος οφείλεται σε κάποια φλεγμονή, οι τροφές με ω-3 θεωρείται ότι βοηθούν στην άμβλυνση του πόνου. Αυτές περιλαμβάνουν τα λιπαρά ψάρια, όπως είναι ο σολομός και οι σαρδέλες, αλλά και τροφές όπως ο λιναρόσπορος και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
Καρπούζι: Επειδή η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, οι ειδικοί συστήνουν να πίνουμε άφθονο νερό, αλλά και να καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε υγρά, όπως το καρπούζι και τα λαχανικά. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, κάποια από αυτά, με κυριότερο το σπανάκι, περιέχουν ριβοφλαβίνη και βιταμίνη Β, ουσίες που προλαμβάνουν την εμφάνιση ημικρανίας.
Η γνώμη του ειδικού
Τι λένε, όμως, οι γιατροί σχετικά με τη δράση των τροφών στον πονοκέφαλο; Συνιστούν στους ασθενείς τους να απέχουν από κάποιες; Όπως επισημαίνει ο νευρολόγος Μιχαήλ Βικελής, «για όλα τα είδη του πονοκεφάλου, αλλά ειδικά για την ημικρανία, για την οποία έχουν γίνει και οι περισσότερες μελέτες, υπάρχουν τροφές που μπορεί να παίξουν το ρόλο του εκλυτικού παράγοντα. Αυτό σημαίνει ότι οι τελευταίες δεν είναι η αιτία του πονοκεφάλου, αλλά μπορεί να πυροδοτήσουν την εμφάνισή του σε ένα άτομο με γενετική προδιάθεση. Ανάμεσα σε αυτές αναφέρονται κυρίως η σοκολάτα, το αλκοόλ, ιδιαίτερα το κόκκινο κρασί, τα τυριά και η ντομάτα. Μερικές από τις παραπάνω, όπως το τυρί, περιέχουν την ουσία τυραμίνη, ενώ άλλες, όπως η σοκολάτα, συστατικά που μοιάζουν στη δράση με τη σεροτονίνη και θεωρούνται εκλυτικοί παράγοντες. Ο τρόπος που μας βοηθά να εξετάσουμε αν ο πονοκέφαλος ενός ατόμου σχετίζεται με τις τροφές είναι να κρατά ένα ημερολόγιο στο οποίο να καταγράφει τις κρίσεις που παθαίνει και τις τροφές που καταναλώνει. Επίσης, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που υποφέρουν από πονοκέφαλο αντιμετωπίζουν είτε κεφαλαλγία τάσης είτε ημικρανία. Ο πιο σημαντικός λόγος εμφάνισης της πρώτης είναι το άγχος, η κατάθλιψη και τα μυοσκελετικά προβλήματα, ενώ η κυριότερη αιτία της ημικρανίας είναι η γενετική προδιάθεση».
