Επιμέλεια: Virginie Dolata, Κuan Υi Ηsu
Επιβιβάστηκε στο οικογενειακό σκάφος όταν ήταν µόλις 7 ηµερών και έζησε στην ανοιχτή θάλασσα για 15 χρόνια. Η Γαλλίδα Maud Fontenoy έχει περάσει το µεγαλύτερο µέρος της ζωής της στη θάλασσα παρά στη στεριά. Είναι η πρώτη γυναίκα που διέσχισε µόνη κωπηλατώντας τον Ατλαντικό (µέσα σε τέσσερις µήνες!) και τον Ειρηνικό. Με τα 25 βιβλία, τα ντοκιµαντέρ και το οµώνυµο ίδρυµά της, η µητέρα τεσσάρων παιδιών δείχνει την αφοσίωσή της να συνδέσει το απέραντο γαλάζιο µε την εκπαίδευση των παιδιών και την κοινωνία. «Τα µαθήµατα της θάλασσας δεν γίνεται να ξεχαστούν», τονίζει.
Πότε και πώς πληροφορηθήκατε για τα περιβαλλοντικά θέµατα και την επείγουσα ανάγκη για δράση;
Όταν ήµουν παιδί, γύρισα όλο τον κόσµο µε το οικογενειακό σκάφος και επιστρέφοντας αισθανόµουν µια σχεδόν σαρκική αγάπη για τον ωκεανό. Έζησα από πολύ κοντά όλα τα στοιχεία του, τρεφόµουν µε τα ψάρια που έπιανε ο πατέρας µου, ντυνόµουν µε τα ρούχα που έραβε η µητέρα µου πάνω στο σκάφος, κι έτσι έµαθα να εκτιµώ τα απλά πράγµατα. Σε ηλικία τριών ετών κολυµπούσα γύρω από το σκάφος. Νοµίζω πως στις φλέβες µου τρέχει περισσότερο θαλασσινό νερό παρά αίµα. Όταν αγαπάς κάτι τόσο πολύ, θα παλέψεις για να το προστατεύσεις.
Τι σας ώθησε να δηµιουργήσετε το ίδρυµά σας;
Όταν διέσχιζα κωπηλατώντας τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό, χωρίς καµία βοήθεια, όταν ταξίδευα σε όλο τον κόσµο, έπαθα σοκ βλέποντας απορρίµµατα και απόβλητα παντού: ένα ψυγείο στα νερά της Ανταρκτικής, µια τεράστια πετρελαιοκηλίδα στη µέση του Ειρηνικού. Γνωρίζοντας ότι όλη αυτή η µόλυνση επιστρέφει σαν µπούµερανγκ στα πιάτα µας, αντιλαµβανόµαστε ότι ο καθένας µας τρώει περίπου πέντε γραµµάρια πλαστικού την εβδοµάδα, σχεδόν µία πιστωτική κάρτα. Επιστρέφοντας από τα ταξίδια µου και δουλεύοντας µαζί µε επιστήµονες του ιδρύµατός µου, συνειδητοποίησα ότι χωρίς τον ωκεανό, δεν υπάρχει διέξοδος. Αν δεν τον προστατέψουµε, στερούµε από τους εαυτούς µας το µέλλον.
Ποια είναι η αποστολή και ο στόχος του ιδρύµατός σας;
Ιδρύθηκε το 2006, όταν η επιθυµία µου να αφοσιωθώ στην προστασία των ωκεανών µε οδήγησε να στραφώ προς την εκπαίδευση. Κατά τη γνώµη µου, αυτός είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους να δράσει κανείς. Είµαι Πρέσβειρα του γαλλικού Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και υπεύθυνη για την επιµόρφωση γύρω από τη θάλασσα και την επανεκκίνηση των σχετικών εκπαιδευτικών µαθηµάτων (Classes of the Sea). Από την αρχή της ενασχόλησής µου µέχρι σήµερα καταφέραµε περισσότερα από ένα εκατοµµύριο παιδιά να κατανοήσουν καλύτερα την ανάγκη προστασίας των ωκεανών.
Ποιο είναι το χειρότερο πράγµα που είδατε ποτέ ως ακτιβίστρια για το περιβάλλον;
Διασχίζοντας τον κόσµο, κάποια στιγµή είδα ένα δελφίνι παγιδευµένο σε δίχτυα. Ο ωκεανός έχει γίνει αναµφίβολα ο σκουπιδοντενεκές της ανθρωπότητας. Όµως δεν µπορούµε να παραµένουµε αδρανείς µπροστά στην ερήµωση που προκαλούν η βιοµηχανοποιηµένη αλιεία και τα καράβια-εργοστάσια που καταστρέφουν τα πάντα στο πέρασµά τους.
Και το καλύτερο ή το πιο ελπιδοφόρο;
Μόλις επέστρεψα από τη Γαλλική Πολυνησία όπου έγιναν τα γυρίσµατα για ένα ντοκιµαντέρ για το Canal+ σχετικά µε τις λύσεις που µας προσφέρει η ίδια η θάλασσα. Συµβαίνουν σπουδαίες πρωτοβουλίες και υπάρχουν πολλοί παθιασµένοι άνθρωποι που δεσµεύονται, ερευνητές και επιχειρηµατίες. Οι λύσεις είναι εδώ, µπροστά στα µάτια µας, µέσα στη θάλασσα. Είναι στο χέρι µας η απόφαση να την προφυλάξουµε.
Πιστεύετε ότι η συζήτηση για τα περιβαλλοντικά ζητήµατα έχει αλλάξει τελευταία;
Γνωρίζουµε περισσότερα για την επιφάνεια της Σελήνης παρά για τα βάθη των ωκεανών. Ήταν πλέον καιρός να ξυπνήσουµε και να εµβαθύνουµε, επιτέλους, στη µελέτη του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Τελικά, κάτι γίνεται!
Αν ήσασταν ο «ειρηνοποιός του πλανήτη», ποιο θα ήταν το σύνθηµά σας;
Αν σώσουµε τον ωκεανό θα σώσουµε την ανθρωπότητα.
Ποια είναι τα επαγγελµατικά σχέδιά σας για το 2023;
Τελειώνω το 26ο βιβλίο µου που απευθύνεται σε παιδιά και έχει θέµα τις ασυνήθιστες δυνάµεις των θαλάσσιων ζώων. Ετοιµάζω, επίσης, ένα δεύτερο ντοκιµαντέρ για το Canal+, αυτή τη φορά στην Αρκτική. Επιπλέον, το ίδρυµά µου, έχει πολλά -όπως πάντα- σχέδια. Συγκεκριµένα να συστήσουµε τη θάλασσα σε τρία εκατοµµύρια παιδιά στη Γαλλία που δεν την έχουν δει ποτέ. Δεν υπάρχει περίπτωση να πλήξω. Είναι τόσα πολλά που έχω να κάνω, ώστε, µεταδίδοντας το πάθος µου, ο καθένας να κάνει για το περιβάλλον αυτό που του αναλογεί.
Φωτογραφίες: ©RICCARDO TINELLI, ©UNSPLASH/MAX LISSENDEN
