Ο Χρήστος Λούλης φόρεσε τα κοστούμια και τα παλτό του Γιάνη Βαρουφάκη για τις ανάγκες του φιλμ Ενήλικοι στο Δωμάτιο, σε σκηνοθεσία Κώστα Γαβρά, το σενάριο του οποίου βασίστηκε στο βιβλίο Ανίκητοι Ηττημένοι του Βαρουφάκη. Μέσα από αυτό μας μεταφέρει την οπτική του τελευταίου στη διαπραγμάτευση της ελληνικής κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους ηγέτες την άνοιξη του 2015. Τότε ο Χρήστος Λούλης δεν ήταν υποστηρικτής των τακτικών του τότε υπουργού οικονομικών. Σήμερα τι πιστεύει γι’ αυτόν, τις πολιτικές του, τη νέα κυβέρνηση και τον κινηματογραφικό πολιτικά φορτισμένο Joker με τον οποίο “συναντήθηκαν” στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας;
Η ταινία Ενήλικοι στο Δωμάτιο προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Βενετίας, όπου το βραβείο καλύτερης ταινίας απέσπασε το φιλμ Joker. Θα μπορούσατε να εντοπίσετε μια γρήγορη σημειολογία σε αυτό;
O Joker απεικονίζεται ως κλόουν, αλλά στην πραγματικότητα παίρνει όποια μορφή θέλει. Είναι μια πρώτης τάξεως παρομοίωση όσον αφορά την αποδοχή που θα έχει η δική μας ταινία από το κοινό. Ο καθένας θα τη δει μέσα από τη δική του μάσκα και το δικό του προσωπείο. Με τον δικό του τρόπο. Κάποιοι, μάλιστα, έχουν αποφασίσει πώς θα τη δουν, πριν καν την παρακολουθήσουν. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της εποχής είναι ότι υπάρχει μια… υποχώρηση της περιέργειάς μας. Οι άνθρωποι έχουν σταματήσει να είναι περίεργοι και απλά τα ξέρουν όλα. Ο Δημήτρης Χορν έλεγε ότι υπάρχουν μερικοί άνθρωποι που τα ξέρουν όλα και τίποτα άλλο.
Μήπως είναι πολύ νωρίς για να δούμε μια ταινία για εκείνη την περίοδο;
Είναι νωπό πολύ όλο αυτό, αλλά ας μην αφήνουμε να περνάνε και εξήντα χρόνια για να μιλήσουμε για κάτι. Το «πρόβλημα» εδώ είναι ότι πρόκειται για μια ταινία που παίρνει σαφή θέση. Ο Γαβράς δεν κάνει ντοκιμαντέρ ούτε ιστορική απαρίθμηση των γεγονότων εκείνης της περιόδου. Βέβαια, την κάμερά του δεν την ενδιαφέρουν τόσο πολύ τα εσωτερικά πολιτικά παιχνίδια της Ελλάδας, όσο το γεγονός ότι η Ευρώπη είναι ένας οργανισμός αρτηριοσκληρωτικός, γραφειοκρατικός, μη δημοκρατικός και καθόλου ευέλικτος. Μια κοινότητα που δεν έχει κύριο μέλημα τη διαφάνεια και το καλό των πολιτών. Αυτή την ταινία κάναμε, με λίγα λόγια.
Φωτογράφιση: Ανδρέας Σιμόπουλος /FOSPHOTOS. Styling: Γεωργία Κλεισούρα. Grooming: Christos Mazurek/This is not another agency
Αυτό είναι το σημείο που συνυπάρχουν ιδεολογικά ο Γαβράς και ο Βαρουφάκης;
Ναι, και μαζί με αυτούς και εγώ. Η Ευρώπη διοικείται από κέντρα λήψης αποφάσεων που ασχολούνται πιο πολύ με το πώς δεν θα χάσουν οι τράπεζες και πώς θα μετακυλήσουν τη χασούρα τους στους φορολογούμενους, παρά με την οικοδόμηση ενός «κοινού σπιτιού», με κοινές αξίες, για όλους τους Ευρωπαίους. Από την αρχή της κρίσης, όλοι αυτοί εκεί έδωσαν υπερβολική σημασία στο πώς θα έχουμε μια τράπεζα που θα ελέγχει όλες τις άλλες και δεν έδωσαν καμία βάση και βάρος στο να δημιουργηθεί η επόμενη γενιά Ευρωπαίων πολιτών. Από την Ευρώπη λείπει η πολιτιστική σύγκλιση. Δεν μπορείς να λέγεσαι Ευρωπαίος αν δεν νιώθεις έτσι ή αν δεν ξέρεις τι σημαίνει αυτό. Το να είσαι Ευρωπαίος έχει πολλά πλεονεκτήματα. Βρισκόμαστε στο πιο ωραίο μέρος για να ζει κανείς. Δεν υπάρχουν πόλεμοι. Έχουμε ελευθερία γνώμης, έκφρασης, ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών, καλύτερη ποιότητα ζωής από εκείνη που υπήρχε πριν.
Δεν είναι όμως και παράδεισος η Ευρώπη αυτή τη στιγμή…
Όχι, αλλά είναι πολύ καλύτερη από όλα μέρη του κόσμου. Και διαθέτει τον κορυφαίο πολιτισμό του κόσμου. Εδώ η συνύπαρξη του ορθολογισμού με το μεταφυσικό πάει τα πράγματα παρακάτω. Το αν θα τα καταφέρεις δεν εξαρτάται από το πού γεννήθηκες. Εξαρτάται από εσένα: αν θα σε καταναλώσει η προσπάθειά σου για επιτυχία.
Αριστερός έχετε υπάρξει ποτέ;
Όταν ήμουν μικρός. Μετά διάβασα και κατάλαβα ότι όπου εφαρμόστηκε, οι κοινωνίες διχάστηκαν. Ο Μαρξ λέει: «Από όλους, ανάλογα με τις δυνατότητές τους, προς όλους, ανάλογα με τις ανάγκες τους». Για να γίνει πράξη αυτό, προϋπόθεση είναι μια αρχή που καθορίζει τις ανάγκες και τις δυνατότητές μου. Από την άλλη, η ελεύθερη αγορά με κάνει να εξερευνώ τα όριά μου. Μέσω αυτής της προσπάθειας, ανακάλυψα πράγματα που δεν ήξερα ότι μπορώ να τα κάνω και ανάγκες που δεν πίστευα ότι είχα. Επίσης, υπάρχει μια ηθικολογική διάσταση στην Αριστερά. Ότι αυτό είναι το σωστό και αυτό είναι το λάθος. Πράγμα που εμένα με καταπιέζει.
Η νεοσύστατη κυβέρνηση πώς σας φαίνεται;
Πολύ καλύτερη από την προηγούμενη. Αλλά είμαι επιφυλακτικός, όπως θα έπρεπε να είμαστε όλοι.
Θα επιστρέψω στο Joker. Στη νέα του εκδοχή δεν πέφτει μέσα σε τοξικά απόβλητα, αλλά η ίδια κοινωνία τον κάνει αυτό που είναι. Όλα αυτά που έγιναν εκείνες τις ημέρες, σε εκείνα τα δωμάτια, έχουν δημιουργήσει Joker;
Ναι, μπορεί. Το εννοώ. Δεν είναι ειρωνικό. Πραγματικά το εννοώ.
- Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη στο τεύχος Οκτωβρίου που κυκλοφορεί.
Info: Οι Ενήλικοι στο Δωμάτιο κάνουν πρεμιέρα στις 3/10. Η παράσταση ο Χορός της Φωτιάς ανεβαίνει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά στις 30/10.
