Παρακολούθησα την όπερα Σιμόν Μποκκανέγκρα του Τζουζέπε Βέρντι, σε σκηνοθεσία Ελάιτζα Μοσίνσκυ και μουσική διεύθυνση της Ζωής Τσόκανου, την Κυριακή 20 Ιανουαρίου με τη Β’ διανομή. Έφυγα από το πάρκο του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος μαγεμένος. Μη χάσετε αυτή την παραγωγή. Είναι ένα θέαμα που δύσκολα ξεχνάς, μια παράσταση που -όπως εύστοχα έγραψε ένας φίλος στο Facebook- «σφραγίζει μέσα σου τον Μποκκανέγκρα με τέτοιο τρόπο που να μην υπάρχει λόγος να το ξαναδείς ποτέ». Τις καλές παραστάσεις τις κουβαλάς στην καρδιά σου για χρόνια, όπως τα βιβλία που αγάπησες. Είναι μια άυλη περιουσία, ένας άλλος τρόπος σπουδών, με την αριστοτελική ερμηνεία του θεάτρου. Όσα χρόνια κι αν περάσουν θυμάσαι τη σκηνή σαν ένα μακρινό όνειρο. Φέρνεις στο νου τα χρώματα, το ρυθμό, κυρίως όμως το πώς σε έκανε αυτή η παράσταση να νιώσεις. Η όπερα Σιμόν Μποκκανέγκρα ήταν -για λόγους που εξηγώ παρακάτω- μία από αυτές τις λυρικές στιγμές που γράφουν μέσα σου δυνατά. Μην τη χάσετε!
Πρόκειται για μια μεγαλειώδη συμπαραγωγή της ελληνικής Λυρικής Σκηνής με την Βασιλική Όπερα του Λονδίνου.
Όλες οι φωτογραφίες στο άρθρο είναι του Δημήτρη Σακαλάκη.
Η όπερα Σιμόν Μποκκανέγκρα, η οποία εκτυλίσσεται σε τρεις πράξεις, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με αυτή τη σκηνοθεσία του Ελάιτζα Μοσίνσκυ. Η παράσταση ανέβηκε στο Λονδίνο το 1991 και ξανά το 2013 και το φθινόπωρο του 2018. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στη Γένοβα του 14ου αιώνα και αφορά την άνοδο στην εξουσία και τη δολοφονία ενός ιστορικού προσώπου, του κουρσάρου Σιμόν Μποκκανέγκρα. Παράλληλα προς την πολιτική ιστορία εκτυλίσσεται αυτή της χαμένης κόρης του Μποκκανέγκρα, η οποία δίνει αφορμή για πολιτικές συγκρούσεις.
Οι ερμηνείες είναι συγκλονιστικές.
Είδα τη Β’ διανομή με τον βαρύτονο Τάση Χριστογιαννόπουλο στο ρόλο του Σιμόν Μποκανέγκρα. Πριν ανέβει η αυλαία η Λυρική μας ενημέρωσε ότι ο πρωταγωνιστής θα τραγουδούσε παρόλο που τον ταλαιπωρούσε μια ίωση. Δεν φάνηκε σε κανένα σημείο. Ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος μας χάρισε υψηλές στιγμές με την υπέροχη φωνή του τόσο που στα διαλείμματα λέγαμε «φαντάσου δηλαδή να μην είχε και γρίπη». Είμαι φαν του Πλατανιά, αλλά μετά την παρουσία του στον Μποκκανέγκρα είμαι μεγάλος θαυμαστής και του Χριστογιαννόπουλου. Το ίδιο ισχύει και για την Άννα Στυλιανάκη που παίζει την Μαρία Μποκκανέγκρα, ρόλο που στην Α’ διανομή ερμηνεύει η σπουδαία Τσέλια Κωστέα.
Τα σκηνικά του Μάικλ Γήργκαν μοιάζουν με αναγεννησιακό πίνακα.
Είναι εμπνευσμένα από την τέχνη και την αρχιτεκτονική των ιταλικών πόλεων-κρατών του 14ου αιώνα. Μια σειρά από εντυπωσιακούς κίονες εκτείνονται στην αριστερή πλευρά της σκηνής, ενώ το φως του θαλασσινού τοπίου την αυγή δημιουργεί μια μοναδική αίσθηση ευεξίας. Οι εναλλαγές του φωτισμού ακουμπούν αρμονικά στους κυματισμούς της μουσικής. Από το χάραμα μέχρι το σούρουπο κι από εκεί στη βαθιά ζοφερή νύχτα, η σκηνή είναι ένας ζωντανός καμβάς που δεν χορταίνεις να κοιτάς. Όταν η επανάσταση ξεσπά και οι Πληβείοι συγκρούονται με τους Πατρίκιους οι ορμητικοί ήχοι της μουσικής μπλέκουν με τα ποδοβολητά των εξεγερμένων, οι ιαχές της μάχης φωτίζονται από δάδες με αληθινή φωτιά. Μυσταγωγία!
Είναι ίσως -μαζί με το Il Trovatore- η ωραιότερη όπερα του Βέρντι.
Παρακολουθείς την ιστορία με κομμένη την ανάσα σαν να διαβάζεις ένα κλασικό μυθιστόρημα που δεν μπορείς να αφήσεις από τα χέρια σου. Κάθε πρόσωπο που τραγουδά στη σκηνή έχει την δυναμική ενός ήρωα. Όλοι είναι πρωταγωνιστές. Ακόμα και ο πιο μικρός ρόλος υπογραμμίζεται μουσικά, έτσι ώστε ολόκληρο το έργο να είναι σφιχτοδεμένο. Ίσως αυτό εξηγεί το γιατί οι όπερες του Βέρντι είναι τόσο δημοφιλείς και αναγνωρίσιμες. Σιγοτραγουδούν τις μελωδίες του ακόμα και άτομα που δεν είναι εξοικειωμένα με το χώρο του λυρικού θεάτρου.
Το νέο περιβάλλον της Λυρικής, βέβαια, στο πάρκο Snfcc, είναι από μόνο του εμπειρία.
Το να πηγαίνεις πριν την όπερα έναν περίπατο μέσα σε έναν μεσογειακό κήπο, είναι αναζωογονητικό. Διασχίζεις την τεχνητή λίμνη παρακολουθώντας τους φωτισμένους όγκους των κτιρίων της Βιβλιοθήκης και της Λυρικής και αισθάνεσαι σαν να βρίσκεσαι σε μια ευρωπαϊκή μητρόπολη που δεν θυμίζει σε τίποτα την Ελλάδα της κρίσης των τελευταίων δέκα χρόνων.
Το φετινό πρόγραμμα -το πρώτο ολοκληρωμένο με την υπογραφή του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής- είναι ένα σερί επιτυχιών.
Ο σπουδαίος συνθέτης Γιώργος Κουμεντάκης, συνεχίζει επάξια το έργο του μαέστρου Μύρωνα Μιχαηλίδη, κάνοντας το λυρικό θέατρο δημοφιλές στο νεανικό κοινό. Πέρυσι έδωσε τα πρώτα δείγματα από το όραμά του και φέτος παρουσιάζει ένα πολλά υποσχόμενο πρόγραμμα που απογειώνει τη λυρική τόσο καλλιτεχνικά όσο και εισπρακτικά, αφού κάθε παράσταση είναι sold out και το τεράστιο νέο θέατρο γεμίζει ασφυκτικά. Έχουμε να περιμένουμε πολλά και θεαματικά καθώς η αρωγή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος είναι παραπάνω από σημαντική. Λίγο μετά την πρωτοχρονιά ανακοινώθηκε σε συνέντευξη τύπου ότι το SNFCC έκανε δωρεά ύψους €20.000.000 στη Λυρική Σκηνή για να ενισχύσει την καλλιτεχνική της εξωστρέφεια με κινήσεις υψηλής αισθητικής. Όπως εξήγησαν από κοινού ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος κ. Ανδρέας Δρακόπουλος και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής κ. Γιώργος Κουμεντάκης «στο πλαίσιο της δωρεάς θα χρηματοδοτηθούν δράσεις που σχετίζονται με την ανάπτυξη στοχευμένων καλλιτεχνικών συνεργασιών, συμπαραγωγών, μετακλήσεων, διεθνών περιοδειών, που θα συντελέσουν στη διαμόρφωση μιας νέας καλλιτεχνικής ταυτότητας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Παράλληλα, η δωρεά θα χρηματοδοτήσει ετήσιας διάρκειας πρόγραμμα εκδηλώσεων για τον εορτασμό της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 (2021), ενώ την ίδια στιγμή μια μεγάλη καμπάνια προβολής προς μεγάλα ΜΜΕ σε όλο τον κόσμο θα μεγιστοποιήσει τη διεθνή απήχηση του νέου καλλιτεχνικού στίγματος της ΕΛΣ». Τα καλύτερα συνεπώς έρχονται!
Info: nationalopera.gr
Προπώληση εισιτηρίων:
– Ταμεία Εθνικής Λυρικής Σκηνής – Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Καθημερινά 09.00-21.00. Τηλ.: 2130885700. Ομαδικές πωλήσεις: 2130885742
– Καταστήματα PUBLIC: tickets.public.gr
– ticketservices.gr / Εκδοτήρια Ticket Services, Πανεπιστημίου 39, εντός Στοάς Πεσμαζόγλου
