Είστε τόσο χαρούμενος όσο φαίνεστε;
Φαίνομαι χαρούμενος; Ε, είμαι. Προσπαθώ. Το παίρνω από την αρχή κάθε μέρα. Για να είμαι ειλικρινής, ακολουθώ μια διαδικασία που με επαναφέρει κάθε πρωί. Λίγα λεπτά διαλογισμού, γυμναστική και μετά ξεκινώ. Αυτό που κάνω όμως κυρίως είναι να έχω ένα δίκτυο ανθρώπων γύρω μου από τους οποίους ζητάω υποστήριξη μέσα στην ημέρα. Τους αναζητώ. Έτσι τα καταφέρνω. Έχω δοκιμάσει στο παρελθόν πολλούς τρόπους. Όμως τα τελευταία δυο χρόνια αυτά με βοηθούν. Μακάρι να τα είχα ανακαλύψει νωρίτερα.
Είχατε ταλαιπωρηθεί;
Ναι. Το ζητούμενό μου για πολλά χρόνια ήταν να βρω ισορροπία. Δοκίμασα πολλούς διαφορετικούς τρόπους και έκανα λάθη ή πειραματιζόμουν με πράγματα που δεν έπιαναν. Έχω δοκιμάσει όλες τις μεθόδους ψυχοθεραπείας και ψυχανάλυσης. Έχω δοκιμάσει και έχω βρει πλέον τι με κρατάει σε επαφή με αυτή τη χαρά που βλέπετε εσείς τώρα.
Νιώθετε ότι έχετε ισορροπήσει;
Από πολύ μικρός έπρεπε να είμαι ισορροπιστής. Στην οικογένειά μου υπήρχαν πολλές εντάσεις και έπρεπε να παίξω από νωρίς αυτόν το ρόλο. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος. Οπότε έχασα τη δική μου ισορροπία προσπαθώντας να εξισορροπήσω μια οικογενειακή, έξω από εμένα κατάσταση. Όταν έφυγα από αυτή τη συνθήκη, βρέθηκα σε μια κατάσταση σοκ, προσπαθώντας να συνηθίσω το ότι όλη αυτή η ανάγκη δεν υπήρχε πλέον. Και αυτό μου δημιούργησε μια νέα, δική μου αυτή τη φορά ανισορροπία. Δεν ήξερα πού ήμουν, τι κάνω. Έχασα το κέντρο μου. Οπότε έπρεπε να θυμηθώ την αρχή. Να πάω πάλι εκεί πίσω και να θυμηθώ πώς ήμουν.
Και πήγατε; Τι βρήκατε;
Ανακάλυψα ότι η μητέρα μου, επειδή εκείνη φοβόταν όταν ήμουν μωρό, μου είχε περάσει μια μνήμη φόβου που δεν ήταν δική μου. Όμως εγώ ζούσα με αυτή. Οπότε πλέον προσπαθώ να αναγνωρίζω τι είναι δικό μου και τι όχι.
Σας απασχολεί το ερώτημα πόσο μακριά μπορούμε να φτάσουμε σε σχέση με αυτό που γεννιόμαστε και πόσο έντονα κουβαλάμε τους γονείς μας μέσα μας;
Φυσικά. Και η δική μου ιστορία είναι αρκετά πολύπλοκη. Γεννήθηκα μέσα σε μήλα, για κάποιον λόγο με πίεζαν να γίνω μπανάνα, με εμένα, παρόλα αυτά, να καταλαβαίνω κάποια στιγμή ότι θέλω να ζήσω σαν φράουλα. Αναρωτιέμαι διαρκώς για τα κύτταρά μου, το DNA μου, τι θέλω να κρατήσω από αυτό και τι μπορώ να αλλάξω. Δεν μπορώ να σκεφτώ ότι δεν γίνεται να ξεφύγεις από το DNA σου. Είμαι της λογικής ότι με πειθαρχία μπορείς να αλλάξεις ακόμα και τη γενετική σου προδιάθεση.
Με ποια στοιχεία εμπλουτίζετε τώρα, μόνος σας, το DNA σας;
Εξασκώ την πειθαρχία που από προδιάθεση δεν είχα. Χωρίς όμως τη διάθεση της καταπίεσης και του μαστιγώματος. Νιώθω ότι είναι παρεξηγημένη η πειθαρχία. Γιατί έχει ταυτιστεί με την καταπίεση και με την έλλειψη της απόλαυσης. Αλλά εγώ πιστεύω στην πειθαρχία με στόχους. Δεν μπορώ να με φανταστώ να ζω χωρίς στόχους και χωρίς προσήλωση σε αυτούς. Και αν δεν είμαι πειθαρχημένος, δεν μπορώ να τους πετύχω. Θα παρεκκλίνω συνεχώς.
Περάσατε έναν χειμώνα στα χαρακώματα υποδυόμενος τον Αντώνη Κωστούλα στο σίριαλ Η Ζωή εν Τάφω.
Ναι, και ελπίζω ότι δεν θα χρειαστεί να αντιμετωπίσω σύντομα κάτι τόσο δύσκολο και απαιτητικό. Αλλά ήταν μια πολύ χρήσιμη εμπειρία.
Τι ήταν το δύσκολο;
Ο ρόλος, οι συνθήκες, η οργάνωση. Είναι ένα ξεκάθαρα δυστοπικό έργο και πολλοί από εμάς που συμμετείχαμε δεν το είχαμε καταλάβει. Και η σκηνοθεσία ήταν ακραία ρεαλιστική. Ήμασταν έξω, στην κορυφή ενός βουνού, σε ένα κανονικό χαράκωμα, όλον το χειμώνα. Η οργάνωση δεν ήταν τέτοια ώστε ένα project που ξεκίνησε για τέσσερις μήνες να κρατήσει έναν χρόνο. Ωστόσο βγήκα πολύ δυνατός από όλο αυτό. Ήταν σαν ένα μεταπτυχιακό στο σινεμά και την τηλεόραση μαζί. Γιατί ήταν τηλεόραση με ρυθμούς σινεμά.
Ο χαρακτήρας σας έζησε έναν πόλεμο και έναν έρωτα. Είναι το ίδιο;
Ίδιο όχι, αλλά ο έρωτας είναι ένα είδος πολέμου.
Ποιο ήταν το δύσκολο με τον χαρακτήρα σας;
Να μπω στη λογική του «αφήνω τη ζωή μου και πάω σε έναν πόλεμο». Διάβασα την ιστορία, όλα τα έργα του Μυριβήλη, πήγα στη Μυτιλήνη, στο σπίτι του εκεί και στην κατοικία του στην Αθήνα, μίλησα με συγγενείς του. Ήρθα όσο πιο κοντά μπορούσα στα κύτταρά του. Και το συγκινητικό ξέρετε ποιο είναι; Ψάχνεις, μαθαίνεις τα λόγια, απογοητεύεσαι που δεν βρίσκεις τον χαρακτήρα σου, κάνεις πως τον έχεις βρει και ξαφνικά, εκεί που νομίζεις ότι δεν θα τα καταφέρεις, ξυπνάς ένα πρωί μαζί του. Και αυτό είναι μαγικό και πολύ συγκινητικό όταν συμβαίνει. Γιατί συνειδητοποιείς, με παρθένα διάθεση κάθε φορά, ότι όλα είναι μέσα σου. Στο DNA σου που λέγαμε και πριν. Εγώ, για παράδειγμα, ανακάλυψα ότι ο προπάππους μου είχε πάει στον πόλεμο.
Στον ήρωά σας τι νιώθετε ότι νίκησε; Ο έρωτας ή ο πόλεμος;
Ο πόλεμος έκανε πιο δραματικό τον έρωτα αλλά δεν τον νίκησε.
Τι θα κρατήσετε από αυτόν τον ήρωα;
Θα κρατήσω όλη αυτή την περίοδο που χρειάστηκα για να συνδεθώ μαζί του, αλλά και με τον συγγραφέα και θα διδαχθώ από τη γενναιοδωρία του. Η αυτοθυσία και το να ρισκάρεις τη ζωή σου δεν είναι εύκολο. Είναι, μάλιστα, τόσο δύσκολο, που σήμερα δεν ρισκάρουμε τίποτα.
Μήπως επειδή δεν έχουμε τίποτα για να ρισκάρουμε;
Υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο, αλλά πιστεύω ότι πρόκειται για έναν συνδυασμό φόβου και τεράστιας αλαζονείας. Θεωρούμε τους εαυτούς μας πολύ σημαντικούς για να τους βάλουμε σε κίνδυνο. Δεν ξέρω πώς φτάσαμε εδώ. Πάντως από αυτό δεν πρόκειται να προκύψει κάτι. Αν θέλουμε να προχωρήσουμε, πρέπει να γκρεμίσουμε. Και αυτό που πρέπει να γκρεμιστεί είναι έτσι κι αλλιώς ετοιμόρροπο. Φοβόμαστε να γκρεμίσουμε ερείπια. Αντ’ αυτού προσπαθούμε να βολευτούμε πάνω τους και παίρνουμε, μάλιστα, και το σοβαρό μας ύφος.
Το γκρέμισμα είναι κίνηση ηρωική;
Είναι ηρωική, ναι. Και ένα από τα στοιχεία που με στοργή εξέτασα στον Μυριβήλη είναι ο τρόπος που παρουσιάζει τον ηρωισμό: πολύ γήινα. Έτσι έμαθα να αντιλαμβάνομαι τον ηρωισμό στην καθημερινότητα. Μόνο εκεί μπορώ να τον βρω. Ούτε καλλιτεχνικά μπορώ να πω ότι γίνεται κάτι ηρωικό και επαναστατικό σήμερα, ούτε φυσικά στην πολιτική. Και πώς να υπάρχει ο ηρωισμός, όταν δεν υπάρχει καν η αίσθηση της ευθύνης που είναι ο προθάλαμος μιας ηρωικής πράξης; Ζούμε σε μια αντιηρωική εποχή. Σε μια εποχή που δεν βουτάμε στα βαθιά. Για παράδειγμα, κατά την προετοιμασία του σίριαλ, σκεφτόμασταν πολλοί συνάδελφοι μήπως είναι μπανάλ και λάθος. Μήπως πλέον είναι μελό ο ηρωισμός και ο έρωτας. Ζούμε σε μια εποχή που αυτά τα δύο θεωρούνται ξεπερασμένα. Φρούτα εξωτικά.
Νιώθετε ότι υπάρχει ένα άλλο είδος πολέμου που μαίνεται αυτή την εποχή;
Δεν είναι ειρηνική η περίοδος που ζούμε. Μη γελιόμαστε. Και επειδή αυτό, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο, δεν είναι εμφανές, είναι επικίνδυνο. Γιατί δεν βρισκόμαστε σε εγρήγορση. Γι’ αυτό ξεκίνησα και όλο αυτό με το Instagram. Γιατί δεν μπορώ να διανοηθώ ότι όλο αυτό που συμβαίνει σήμερα, με την εικόνα και τους σταρ, μπορεί κανείς να το πάρει σοβαρά. Έτσι ξεκίνησε αυτό το alter ego τρολ, το agapimeno στο Instagram. Ενδιαφέρομαι πολύ για τη μόδα, την αισθητική, την ομορφιά και το στυλ, αλλά δεν μπορώ να ακούω κάποιον να λέει ανερυθρίαστα και να το εννοεί, ότι όλα αυτά είναι ο μοναδικός σκοπός στη ζωή του. Αυτό που δεν μπορώ ακόμη περισσότερο είναι η σοβαροφάνεια πίσω από όλα που μου ξυπνάει το αίσθημα της ματαιότητας. Το βρίσκω τρομερά επικίνδυνο και επιθετικό και βλέπω και πολλά θύματα.
Το χιούμορ είναι το δικό σας αγαπημένο φίλτρο, η δική σας ασπίδα απέναντι σε όλο αυτό;
Ναι. Θεωρώ το γέλιο ύψιστη μορφή διαλογισμού. Το γέλιο από έξαψη είναι η τέλεια δόνηση για το σώμα και μια φοβερή μέθοδος συντονισμού με τους άλλους.
Είπατε πριν ότι δεν βουτάμε στα βαθιά.
Εγώ προσωπικά έχω πιάσει πιάτο και ξέρω πώς είναι και καταλαβαίνω γιατί κάποιος να τον φοβάται. Αλλά η βουτιά έχει μέσα της, στο DNA της που λέγαμε και πριν, την επιφάνεια.
Πώς φαντάζεστε την ιδανική επιφάνεια;
Έναν τόπο εντελώς άγνωστο. Έναν τόπο που δεν θα έχω ξαναπάει ποτέ. Όπου δεν θα αναγνωρίζω τίποτα και θα πρέπει να τα μάθω όλα από την αρχή.
Αν θέλετε να δείτε τι κάνει ο Δημήτρης Μοθωναίος στο instagram, αλλά και να μάθετε τα επόμενα σχέδια του κάντε τον follow στο @motho_naios
Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία το Life Gallery Athens, lifegallery.gr