φωτο: Δομνίκη Μητροπούλου
Ο Γιώργος Παπαγεωργίου, ο σκηνοθέτης που υπέγραψε μια από τις πιο ουσιαστικές θεατρικές επιτυχίες των τελευταίων χρόνων, την παράσταση Αρίστος παρουσιάζει αυτό το καλοκαίρι για λογαριασμό του Φεστιβάλ Αθηνών το έργο Η Γιαννούλα η Κουλουρού. Η Γιαννούλα, ήταν ένα κορίτσι που πουλούσε κουλούρια στους δρόμους της Πάτρας, έχοντας ένα καημό: να παντρευτεί. Η ελαφριά νοητική της υστέρηση την έκανε, όμως, αντικείμενο περίγελου στην τοπική κοινωνία. Καθώς όλο και περισσότεροι συμμετείχαν στους εικονικούς γάμους που έστηναν οι γύρω της, οι φάρσες εις βάρος της απέκτησαν διαστάσεις μαζικής διαπόμπευσης. Δέκα χιλιάδες άτομα υπολογίστηκε ότι βρίσκονταν στην οδό Αγίου Νικολάου και την παραλία, συνοδεύοντας τη Γιαννούλα στην τελευταία τέτοια φάρσα που στήθηκε σε βάρος της. Μετά από αυτήν, η Γιαννούλα κατέρρευσε. Πέθανε φτωχή και μόνη στην Κατοχή. Ωστόσο, η θλιβερή ιστορία της έγινε αστικός μύθος, ενώ οι εικονικοί αυτοί γάμοι αποτέλεσαν μάλιστα τη βάση του Πατρινού Καρναβαλιού. Το ομώνυμο έθιμο συνεχιζόταν μέχρι πέρυσι στην Πάτρα μετά την παρέμβαση του ΣΟΨΥ ΠΑΤΡΩΝ (Πανελλήνιος Σύλλογος Οικογενειών για την Ψυχική Υγεία Πάτρας). Συναντήσαμε την πρωταγωνίστρια της παράστασης, την πάντα υπέροχη και αισθαντική Έλενα Τοπαλίδου, η οποία μας συστήνει με το δικό της τρόπο, την σκληρή ιστορία της διαφορετικής αυτής ηρωίδας.
«H Γιαννούλα η Κουλουρού είναι πλάσμα. Μια γυναίκα μόνη, φτωχή με μια τεράστια απορία για το τι θα απογίνει. Η ιστορία την θέλει να τρέχει από εδώ από εκεί. Να πουλά κουλούρια και να κάνει δουλειές του ποδαριού στην Πάτρα. Είχε όμως ένα πολύ δυνατό όνειρο: να παντρευτεί. Το είχε μεγάλη λαχτάρα, πόθο και στόχο και πίστευε ότι θα τον πετύχει. Το έλεγε και το ζητούσε. Κάποια στιγμή τέσσερις άνδρες από το περιβάλλον της αποφάσισαν να της κάνουν μια φάρσα. Της είπαν ότι βρήκαμε το γαμπρό σου και στήσανε ένα γάμο-φάρσα. Η Γιαννούλα ήταν ευκολόπιστη λόγω της νοητικής της καθυστέρησης. Εγώ θα προτιμούσα να πω απλώς πως η σκέψη της ήταν πιο ίσια….. Αυτό τη διέλυσε, αλλά οι άλλοι διασκέδασαν πολύ και έτσι διοργάνωσαν και δεύτερη πιο πολύπλοκη φάρσα. Μετά τη δεύτερη απογοήτευση, εξαφανίστηκε. Γύρισε πίσω τρομαγμένη και γερασμένη. Και έπειτα ακολούθησε και τρίτη, ακόμα πιο μεγάλη. Εξελίχθηκε σε ένα τεράστιο καρναβάλι, μια πομπή που κατέληξε στο λιμάνι με την Γιαννούλα να καταρρέει.
Αφέθηκε στην τρέλα της μέχρι να πεθάνει πολύ μόνη και πολύ ταλαιπωρημένη. Ήταν τέτοιος ο ντόρος που αυτή η φάρσα συνεχίστηκε με τη μορφή ενός τραγικού εθίμου που σταμάτησε μόλις πέρυσι. Αυτό που πληγώνει σε αυτή την ιστορία είναι η κακότητα στους ανθρώπους. Σε τι μπορεί να μας μετατρέψει η αίσθηση της εξουσίας και της δύναμης απέναντι σε ένα διαφορετικό πλάσμα. Ξεχνάμε όμως πως η διαφορετικότητα είναι η μόνη που μπορεί να μας πάει μπροστά. Είναι η μόνη που μπορεί να μας εμπνεύσει. Πως; Αν ασχοληθούμε με την φροντίδα τους, αν δούμε μέσα από τα μάτια τους. Εγώ κοιτώντας μέσα από τα μάτια της Γιαννούλας είδα αλλιώς τον κόσμο. Είδα διαφορετικά το παιδί και το άνδρα μου. Ήθελα να τους αγκαλιάσω πιο σφιχτά.
Επίσης, το άλλο που με πληγώνει στην ιστορία της Γιαννούλας είναι ότι πρόκειται για ένα love story που δεν είχε happy end. Αυτό το κορίτσι ονειρεύεται μόνο έναν. Αυτόν περιμένει. Αυτόν αγαπά. Στο τέλος ένας την πληγώνει. Ένας την προδίδει. Και αυτό είναι φρικτό. Όμως, ακολουθώντας τη Γιαννούλα υπογραμμίστηκε μέσα μου πως η ζωή μου έγινε καλύτερη από τότε που κατάλαβα ότι πρέπει να βρούμε το δικό μας τρόπο για να ζήσουμε. Η ζωή είναι πολύ δύσκολη έχει το φόβο του θανάτου, της θνησιμότητας. Έχει σκάνδαλα, απογοητεύσεις. Κάποια στιγμή όλα τα έβλεπα μάταια και σκόνταφτα. Όλα σταμάτησαν να έχουν σημασία όταν κατάλαβα ότι θα ζω για να αγαπώ, να φροντίζω, να νιώθω ευγνωμοσύνη κάθε μέρα, να παρατηρώ τους αληθινούς ανθρώπους, να μαθαίνω από αυτούς.
φωτο: Δομνίκη Μητροπούλου
Ο Γιώργος Παπαγεωργίου με ανοιχτή σκέψη αντιμετωπίζει την Γιαννούλα σαν ένα σύμβολο. Αυτό της μοναχικής γυναίκας που το όνειρο της είναι να ερωτευτεί. Βλέπει στη Γιαννούλα τη γυναίκα που απομένει μόνη στην κοινωνία. Μέσα από αυτή εξετάζει την ανάγκη των ανθρώπων για συντροφιά. Επίσης, στην καρδιά αυτής της παράστασης χτυπά η τρυφερή ψυχή μιας γυναίκας που θέλει να γεννήσει, τα ταΐσει, να φροντίσει, να αγαπήσει, να ζήσει. Κάποια στιγμή αυτό φαίνεται ξεκάθαρα πάνω στη σκηνή. Αν κάποιος βρεθεί στην παράσταση, θα δει μια ιστορία. Δεν την λέμε απλά. Την φτιάχνουμε. Θα δείτε τη σκληρότητα των καρναβαλιστών, αλλά και την τρυφεράδα της ψυχής της Γιαννούλας και το ρομαντισμό μιας ερωτικής ιστορίας. Θα διασκεδάσει. Θα συγκινηθεί. Θα βρει σε αυτό το κορίτσια κάτι σκληρά ρομαντικό, και αληθινά ανθρώπινο. Κάτι που θα τον κάνει να θέλει να αγκαλιάσει σφιχτά τους πιο αγαπημένους του ανθρώπους. Αν δεν αξίζει αυτό για να δεις θέατρο, τότε τι;»»
Info: Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου Πειραιώς 260 18, 19, 20 & 21/6, 21:00, greekfestival.gr
