Η Γιούλικα Σκαφιδά υποδύεται μία γυναίκα μπροστά από την εποχή της στο νέο σίριαλ “Η Μάγισσα: Φλεγόμενη Καρδιά”. Με αφερητρία αυτόν το ρόλο, αναλύει στο ELLE την αξία του να μένουμε οι άνθρωποι ανοιχτοί στους άλλος.
Ας βγάλουμε τον ελέφαντα από το δωμάτιο. Πώς είναι μέχρι στιγμής η μητρότητα;
Είναι σαν πανηγύρι. Μπορεί να έχει χαρά, αλλά είναι και κουραστική. Μπορεί να περάσεις καλά, να γλεντήσεις, αλλά και να εξαντληθείς και να θέλεις να φύγεις. Να θέλεις να χορέψεις, αλλά να σε πονάνε τα πόδια σου. Κάπως έτσι είναι. Τώρα, η σχέση με το παιδί χτίζεται σιγά σιγά. Ακόμα θέλουμε χώρο και χρόνο. Τον μαθαίνω και με μαθαίνει και αυτός. Είναι πολλή η κούραση. Υπάρχουν όλα αυτά που σου λένε όσοι έχουν γίνει γονείς, αλλά η εμπειρία διαθέτει άλλο βάθος. Και έχει και αυτή τη διαίρεση του να είμαι εδώ, αλλά ταυτόχρονα να είμαι και εκεί που είναι και αυτός. Να σκέφτομαι τι κάνει, αν έφαγε ή πού θα τον αφήσω αύριο για να πάω στο γύρισμα. Δεν είμαι καμιά υπερβολική μαμά, αλλά όλα περιστρέφονται γύρω από τον Άγγελο.
Ήταν δύσκολο να επιστρέψετε στη δουλειά έπειτα από την αποχή λόγω μητρότητας και τον χρόνο που πήρατε;
Στις Ψυχοκόρες τελειώσαμε τα γυρίσματα και είκοσι μέρες μετά γέννησα. Αυτός είναι ο πρώτος μήνας που επιστρέφω στη δουλειά. Για εννέα μήνες έμεινα σπίτι
με το παιδί. Νιώθω λίγο περίεργα, γιατί όλον αυτό τον καιρό ήμασταν συνέχεια μαζί. Χαίρομαι πολύ που γύρισα στη δουλειά, αν και το κομμάτι της δημιουργικότητας δεν σταμάτησε ποτέ. Υπήρχε πάντα. Ανυπομονώ να βρω ισορροπία. Είμαι σε καλό δρόμο, αλλά θέλω λίγο χρόνο ακόμα. Ωστόσο, χαίρομαι που επιστρέφω στη δουλειά με τη Φλεγόμενη Καρδιά και με συντελεστές ανθρώπους που εμπιστεύομαι με κλειστά μάτια.
Ποια είναι η Λεώνη που υποδύεστε στη σειρά;
Βρισκόμαστε γύρω στο 1700. Είναι μια ηθοποιός που ηγείται ενός περιπλανώμενου θιάσου. Είναι το κορίτσι που παίζει με τις φωτιές και που αφηγείται ιστορίες που εξιτάρουν και σοκάρουν τη φαντασία των χωρικών. Μεγαλώνει μόνη της το παιδί της και κάποια στιγμή εμφανίζεται στην παράστασή της η Πανδώρα, η σύζυγος ενός δικαστή. Η συνάντησή τους πυροδοτεί την ιστορία. Η σχέση τους θα κινήσει τα νήματα.
Οπότε μιλάμε για μια γυναικεία συμμαχία;
Δεν ξέρω αν είναι συμμαχία ή περισσότερο μια εξαναγκαστική συμβίωση. Πρόκειται για δύο γυναίκες που είναι μόνες τους, η καθεμία με διαφορετικό τρόπο. Η μία μόνη της μέσα σε έναν θίασο, η άλλη μόνη μέσα στον γάμο της. Θα τις ενώσει η μοναξιά τους, αλλά και όλα όσα επιδιώκουν στη ζωή. Η μία έχει ανάγκη την άλλη. Η Λεώνη είναι μια αντισυμβατική ηρωίδα και η Πανδώρα έχει κάνει όλα όσα πρέπει και της έχει επιτάξει η κοινωνία, η μία παίρνει από την άλλη διαφορετικές ποιότητες. Η δική μου ηρωίδα τής μιλάει για πράγματα που δεν έχει καν σκεφτεί η Πανδώρα. Της λέει ότι πιστεύει σε μια θεά επειδή είναι γυναίκα, ότι οι γυναίκες είναι πολύ δυνατές. Η Πανδώρα, από την άλλη, είναι πολύ ανοιχτή να την ακούσει, να συμφωνήσει και να πορευτεί σύμφωνα με κάποια από αυτά που ακούει. Είναι μια πολύ ωραία και δυνατή σχέση.
Με ποιον τρόπο θα θέλατε να συνδεθεί αυτός ο χαρακτήρας με το σήμερα, με το δικό μας «τώρα»;
Μου αρέσει που η Λεώνη παρουσιάζεται μπροστά από την εποχή της. Είναι μια μάγισσα. Μια γυναίκα, δηλαδή, που ορίζει εκείνη τη ζωή της. Έγνοια της σε μια θεοκρατούμενη κοινωνία είναι ο άνθρωπος και όχι ο Θεός. Δεν αναγνωρίζει την τιμωρία του. Λέει συνεχώς ότι ο Θεός εξυπηρετεί τον άνθρωπο και αυτό είναι μια άποψη που μου αρέσει να ακούγεται.
Μια αντίστοιχη γυναίκα σήμερα, τι χαρακτηριστικά έχει;
Τα ίδια, υποθέτω. Θέλει να είναι πέρα από την εποχή της. Να φεύγει μακριά από τα κλισέ, αλλά την ίδια στιγμή να μη φοβάται να τα επιλέξει. Να είναι ανοιχτή σε οτιδήποτε της συμβαίνει και σε οτιδήποτε συμβαίνει στην κοινωνία. Να είναι ένας προοδευτικός άνθρωπος, από εκείνους που θα βοηθήσουν να εξελιχθεί η κοινωνία μας. Δεν είναι εύκολο αυτό σήμερα, να παλέψεις για κάτι τέτοιο. Είναι δύσκολο, γιατί ενέχει ρίσκο να αφήσεις τη συνήθεια και τη σιγουριά, αλλά ο ορισμός του προοδευτικού στις μέρες μας, για εμένα είναι το να είσαι ανοιχτός σε πράγματα που μπορεί να μην κατανοείς. Προοδευτικός είναι ο άνθρωπος που δεν πέφτει στον λάκκο με τις ψευδαισθήσεις που μας κληροδότησαν οι προηγούμενες γενιές. Που έχει την έγνοια για ένα καλύτερο αύριο αποφεύγοντας τις παγίδες και τους μύθους. Που δεν είναι μονοδιάστατος και αντιλαμβάνεται ότι δεν υπάρχουν μόνο το καλό και το κακό, το άσπρο και το μαύρο.
Το σίριαλ λέγεται Η Μάγισσα: Φλεγόμενη Καρδιά. Ποιος είναι ένας καλός λόγος για να πάρει φωτιά μια καρδιά;
Αυτή η γυναίκα φλέγεται να ζήσει. Θέλει να βιώσει ό,τι δεν έχει βιώσει. Να δώσει όσα δεν έχει δώσει. Γι’ αυτά αξίζει μια φωτιά. Επίσης, θα το ξαναπώ, εγώ πιστεύω στον άνθρωπο. Θέλω οι άνθρωποι να είμαστε ελεύθεροι και χαρούμενοι. Οπότε μια καρδιά πρέπει να φλέγεται γι’ αυτό. Για τον άλλο άνθρωπο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Τι μας κρατάει μακριά από τον άνθρωπο;
Η σκληρή καθημερινότητα. Μένουμε στη βολή που μας προσφέρει το καβούκι μας και δεν είμαστε ανοιχτοί. Θα γυρίσω πάλι σε αυτό, στην ανοιχτότητα. Εστιάζουμε στις δικές μας ανάγκες και δεν λαμβάνουμε υπόψη τις ανάγκες των άλλων. Και κάποιες φορές αγνοούμε ότι, εκτός από τον δικό μας κύκλο, ίσως υπάρχουν γύρω μας άλλοι κύκλοι που μπορεί να αποτελούν πλειονότητες. Εθελοτυφλούμε για το τι πραγματικά υπάρχει εκεί έξω και έτσι μένουμε μόνοι μας. Οχυρωμένοι στους εαυτούς μας.
Ωστόσο, αυτή η μοναχικότητα υποστηρίζεται πολύ ύπουλα από την κοινωνία, σωστά;
Ναι, γιατί υπάρχει η ψευδαίσθηση της επικοινωνίας, της σύνδεσης, όπως και της πληροφόρησης μέσα από την τεχνολογία, αλλά, επί της ουσίας, μένουμε στην επιφάνεια, εκεί όπου τα πράγματα φαίνονται πιο εύκολα. Στο βάθος των πραγμάτων, όμως, είναι όλα πολύπλοκα και δύσκολα. Όταν παλεύουμε να καταλάβουμε τι μας συμβαίνει, πώς να έχουμε στον νου μας τον άνθρωπο απέναντί μας; Δεν κατηγορώ όσους δεν το κάνουν. Δεν είναι εύκολο, ούτε απλό. Και εγώ δεν ξέρω αν τα καταφέρνω. Το σίγουρο είναι ότι θα ήθελα να ανήκω σε όσους το προσπαθούν. Έναν κόσμο που θα τον προσπαθούν όλο και περισσότεροι θέλω για το παιδί μου.
Είχατε δεύτερες σκέψεις να φέρετε στον κόσμο ένα παιδί τη δεδομένη χρονική στιγμή;
Όχι, έχω αυτοπεποίθηση. Μου έχω εμπιστοσύνη ότι θα μεγαλώσω ένα παιδί που θα τα καταφέρει, θα επιβιώσει. Έχω εμπιστοσύνη ότι θα του δώσω τα εφόδια, έτσι ώστε και αυτό να προσπαθήσει να δώσει τη δική του μάχη. Επίσης, έχω εμπιστοσύνη στη γενιά μου ότι θα δώσει μια μάχη για ένα καλύτερο πλαίσιο στο μέλλον. Είμαι σίγουρη ότι ο γιος μου θα περάσει και καλά και δύσκολα, όπως συμβαίνει στη ζωή. Το σημαντικό είναι να σέβεται τον συνάνθρωπό του. Να τον κατανοεί. Να είναι ικανός να ακούει τους άλλους, ακόμη και αν δεν συμφωνεί μαζί τους. Δεν είναι ρομαντικό το να μπορούμε να συνυπάρχουμε όλοι πάνω σε αυτό τον πλανήτη. Ακούγονται και κάποιες πολύ ακραίες απόψεις τις οποίες δεν πρέπει να αγνοούμε. Το ότι υπάρχουν αποδεικνύει ότι κάτι πάει λάθος και αυτό μας κρατάει σε εγρήγορση. Είναι σαν τον πυρετό. Είναι το σύμπτωμα. Ο συναγερμός ότι κάτι δεν πάει καλά. Δεν πρέπει να αγνοούμε τους σεξιστές, τους ρατσιστές και τους ακροδεξιούς και, κυρίως, χρειάζεται να εξετάζουμε τις αιτίες που οδηγούν τους ανθρώπους να έχουν αυτές τις απόψεις.
Το φιάσκο με την ελληνική πρόταση για τα Όσκαρ πώς το παρακολουθήσατε;
Θα πω μόνο ότι για πολλά χρόνια έχουμε αμελήσει να φτιάξουμε ένα σύστημα που θα βοηθάει τους καλλιτέχνες και θα τους στηρίζει. Δεν έγινε ποτέ κάτι τέτοιο. Ούτε και τώρα θα γίνει με τον ενιαίο φορέα και τους τεχνοκράτες που τον απαρτίζουν, αλλά και με την επιτροπή που συστάθηκε. Έχω έντονη την αίσθηση κάποιες φορές ότι όλο αυτό είναι αποτέλεσμα του πολύ χαμηλού επιπέδου παιδείας.
Δεν είναι όμως κυρίως πολιτικό;
Αν υπήρχε παιδεία, θα έφτανε και το πολιτικό και το επίτηδες μέχρι ένα ορισμένο σημείο. Δεν θα γινόταν έτσι, με τέτοιες αστείες κινήσεις. Άνθρωποι που δεν ξέρουν τίποτα από τέχνη, δεν έχουν συνολικότερη εικόνα, καλούνται να πάρουν αποφάσεις γι’ αυτήν. Αν το κάνουν σωστά, θα είναι aπό τύχη.
Το χειρότερο είναι ότι χρειάζεται η πρόθεση να γίνει σωστά.
Ακριβώς. Πρόσφατα έμαθα ότι ακυρώθηκε η επιχορήγηση του ΕΚΟΜΕ για τη σειρά του Βασίλη Κεκάτου, ο οποίος μίλησε για όλο αυτό που έγινε με τη διαδικασία της ελληνικής πρότασης για τα Όσκαρ. Αυτά είναι τουλάχιστον επικίνδυνα πράγματα.
Να επιστρέψουμε στη μάγισσα ηρωίδα σας. Το κυνήγι των μαγισσών ξεκίνησε ως μια σχεδιασμένη απόπειρα εξευτελισμού των γυναικών, δαιμονοποίησής τους και καταστροφής της κοινωνικής τους δύναμης. Έχει τέτοιες αναφορές η ιστορία της Λεώνης;
Η δική μου ηρωίδα, από όσο ξέρω μέχρι στιγμής, δεν καταδιώκεται γιατί κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς είναι. Αλλά «μάγισσες» αποκαλούνταν όσες γυναίκες ήταν μπροστά από την εποχή τους, εκείνες που είχαν γνώσεις Ιατρικής, που ήξεραν να γράφουν και να διαβάζουν, που δεν ήθελαν να παντρευτούν. Ήταν γυναίκες που δεν συμφωνούσαν με την πλειονότητα. Αυτές ήταν οι μάγισσες. Επίσης, δεν είναι τυχαίο που όταν αποκαλούμε κάποιον «μάγο» αναφερόμαστε σε αυτόν που κάνει ταχυδακτυλουργικά, ενώ «μάγισσα» είναι μια γυναίκα που κινεί υποχθόνια τα νήματα. Την ανάγκη για γνώση, εξέλιξη και πρόοδο των γυναικών η κοινωνία ποτέ δεν την αποδέχτηκε. Όταν μια ανάγκη δεν την κατανοούμε, τη χαρακτηρίζουμε με όποιον τρόπο μπορούμε και βάζουμε στόχο είτε να την καταστρέψουμε και να την καταπνίξουμε είτε να ξεκινήσουμε ένα κίνημα μίσους εναντίον των ανθρώπων που την έχουν. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο με τις γυναίκες.
Υπάρχουν σήμερα μάγισσες;
Ναι. Είναι γυναίκες που δεν τις καταλαβαίνουμε, που δεν υποψιαζόμαστε τη δύναμή τους. Υπάρχουν όμως και μάγοι. Άνθρωποι που έχουν κάνει καλό, αλλά που η κοινωνία δεν θα τους έβαζε ποτέ να παρελάσουν. Η κοινωνία δεν θα ήταν ποτέ περήφανη για εκείνες και για εκείνους. Αυτές οι μάγισσες και αυτοί οι μάγοι μπορεί σήμερα να μην καταδιώκονται όπως παλιά, να μη ρίχνονται στην πυρά, αλλά πλέον υπάρχει η δυνατότητα να τους καταστρέψουν πολύ εύκολα και με το γάντι.
Η σειρά Η Μάγισσα: Φλεγόμενη Καρδιά κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 22.30 στον Ant1
ΦΩΤΟΓΡΑΦOΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΛΑΝΙΔΗΣ/THIS IS NOT ANOTHER AGENCY
STYLING: ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ
Μακιγιάζ-μαλλιά: Stellar/D-Tales Creative Agency