Πηνελόπη Τσιλίκα: «Στη Φόνισσα ο Παπαδιαμάντης αφήνει την πατριαρχία και τη μητριαρχία να χορεύουν μεταξύ τους σε έναν άγριο χορό»

Η ταλαντούχα ηθοποιός αυτή τη σεζόν δηλώνει "παρούσα" στο θέατρο, στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, αλλά επιτρέπει στον εαυτό της την ηρεμία.

Φωτεινή Σίμου 30 Νοε. 23
Πηνελόπη Τσιλίκα: «Στη Φόνισσα ο Παπαδιαμάντης αφήνει την πατριαρχία και τη μητριαρχία να χορεύουν μεταξύ τους σε έναν άγριο χορό»

Αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζω τα πράγματα με μια ησυχία και μια ηρεμία. Δεν συγκρούομαι με τον κόσμο. Είμαι εγώ μέσα σε αυτόν και δεν προσπαθώ να τον χωρέσω μέσα μου. Αυτό είναι αποτέλεσμα μιας διεργασίας, αλλά και της ίδιας της ζωής και της εμπειρίας της. Δεν μπορώ να τα χωρέσω όλα. Δεν θα χωρούσαν έτσι κι αλλιώς. Αυτή η συνειδητοποίηση με έχει ηρεμήσει. Την ασχήμια σαφώς και τη βλέπω. Συμβαίνει. Δεν έχει να κάνει ακριβώς με την αποδοχή της, αλλά με την παρατήρηση και την επίγνωσή της.

Φέτος βρίσκομαι για πρώτη φορά σε μια καθημερινή σειρά. Στον Σασμό (προβάλλεται στον Alpha) μπήκα γιατί αγαπημένοι μου άνθρωποι μου είχαν περιγράψει τις συνθήκες δουλειάς εκεί. Είχα ακούσει τα καλύτερα. Από την άλλη, ήξερα ότι εγώ δεν θα μπορούσα να μπω σε μια σειρά πολλών επεισοδίων. Οπότε ήρθε μια πρόταση που μου μαλάκωσε τους αρχικούς δισταγμούς να κάνω κάτι με πολλή ύλη ρόλου που δεν θα μπορούσα να διαχειριστώ. Μπαίνοντας μέσα στη διαδικασία, χαίρομαι που πήρα αυτή την απόφαση, γιατί είναι ένα εργασιακό και καλλιτεχνικό περιβάλλον στο οποίο θέλεις να είσαι. Εντυπωσιάστηκα από το ωραίο κλίμα που επικρατεί, κάτι το οποίο για εμένα, σε αυτή τη φάση, είναι πολύ σημαντικό. Χαίρομαι να πηγαίνω στη δουλειά και να προσπαθούμε με όλους αυτούς τους ανθρώπους εκεί να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η ηρωίδα μου είναι η Εύα. Mε τον αδερφό της έχασαν τους γονείς τους όταν ήταν μικρά παιδιά. Βρέθηκαν σε ένα κενό σε μια πολύ ευαίσθητη ηλικία. Αυτό έχει κληροδοτήσει στην Εύα μια μαχητικότητα και ένα άγριο πείσμα για επιβίωση, αλλά παράλληλα και ένα πολύ μεγάλο τραύμα. Η Εύα δεν έχει σκεφτεί να δουλέψει με τον εαυτό της για να θεραπεύσει αυτό το τραύμα. Καταλαβαίνει την τρομερή βλάβη που υπέστη από τη ζωή και από τον κόσμο και αυτό που κάνει είναι να θέλει να την επιστρέψει πίσω στον κόσμο, ό,τι και αν σημαίνει αυτό. Έχει ένα θάρρος και μια καταιγιστική έλλειψη δισταγμών που μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρουσα ως ετερότητα να την παρατηρήσω. Την ενέργειά της, φυσικά, και την παρατηρώ. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σαν εκείνη που βγάζουν τη βλάβη τους προς τα έξω. Άνθρωποι σαν την Εύα έλκονται από την ασχήμια και το κακό και ενυπάρχουν αδιαίρετα μέσα σε αυτά. Τους έλκουν και τους συνθλίβουν ταυτόχρονα.

Φόνισσα

Καπαρντίνα, KARL LAGERFELD, Sport & Fashion Freedom

Η δεύτερη ηρωίδα μου είναι η Δελχαρώ. Μία από τις κόρες της Χαδούλας, στην κινηματογραφική μεταφορά της Φόνισσας του Παπαδιαμάντη, σε σκηνοθεσία Εύας Νάθενα. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης A στις 6/11 (επίσημα στις αίθουσες 30/11). Είναι μια πολύ ιδιαίτερη δουλειά για εμένα. Είμαι τρομερά ευγνώμων που βρέθηκα ανάμεσα σε όλες αυτές τις γυναίκες ηθοποιούς και δημιουργούς, τις οποίες αγαπώ και θαυμάζω. Ήταν ένα δώρο να τις παρατηρώ και να δουλεύουμε μαζί. Είναι μια ταινία φτιαγμένη εξ ολοκλήρου από γυναίκες και ήταν πολύ όμορφο που συνέβη αυτό. Η σκηνοθέτριά μας έχει επιλέξει να γδύσει τα πράγματα από κάθε περιττό στολίδι. Θέλησε να δουλέψει πυρηνικά και σκέτα, αλλά ταυτόχρονα πολύ γεμάτα και μεστά. Αυτό που κάνει η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη στον πρωταγωνιστικό ρόλο ξεπερνάει τα όρια της υποκριτικής. Κάνει μια τελετή. Η σύνθεσή της εισχωρεί μέσα σου και σε κατοικεί σε περιοχές που δεν φτάνει κανείς συχνά. Αυτό που σου προκαλεί, μπαίνει πολύ βαθιά και δουλεύει εκεί για μέρες. Η ερμηνεία της έχει το ψυχρό της πέτρας και ταυτόχρονα τη θερμότητα του χώματος, της γης και της μάνας. Ωστόσο, για εμένα, στο κέντρο αυτού του τρομερού έργου βρίσκεται η εξερεύνηση γύρω από τη δύναμη του ανθρώπου να ορίσει τη ζωή του ή τη ζωή και τον θάνατο κάποιου άλλου. Όσο περνάει ο καιρός, με αυτό συνδιαλέγομαι στο συγκεκριμένο έργο. Η Δελχαρώ, η ηρωίδα μου, είναι μάνα ενός κοριτσιού και είναι πάλι έγκυος. Θέλει να κάνει γιο, κάτι που όμως δεν συμβαίνει. Είναι μια γυναίκα που δυσκολεύτηκα να την προσεγγίσω, να την καταλάβω. Μέσα από τη διαδικασία της γνωριμίας μου μαζί της, εκτίμησα πολύ κάτι που δεν μπορούμε εύκολα να έχουμε τώρα και δεν χρειάζεται αυτή τη δεδομένη χρονική στιγμή. Η Δελχαρώ έχει μια ησυχία, μια εκ των προτέρων αποδοχή για τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω της. Δεν επιλέγει να μπει σε σύγκρουση με τον κόσμο. Παρότι υποψιάζεται ότι θα μπορούσε να έχει μια διαφορετική ζωή, επιλέγει να βρει την ομορφιά μέσα στην ασχήμια που ζει. Αυτός είναι ο τρόπος της να μένει ήσυχη. Έτσι τη χωράει ο κόσμος. Μπορεί να φαίνεται ότι το έργο έχει πατριαρχική δομή, αλλά έχει και πολύ έντονα μητριαρχικά στοιχεία. Για εμένα ο Παπαδιαμάντης αφήνει την πατριαρχία και τη μητριαρχία να χορεύουν μεταξύ τους σε έναν άγριο χορό. Συνδιαλέγονται και παλεύουν η μια με την άλλη. Είναι μια σύγκρουση εξουσιών από την οποία προκύπτουν τέρατα, αλλά και λουλούδια.

Φόνισσα

Τοπ, COPERNI, attica. Δαχτυλίδια από προσωπική συλλογή.

Η τρίτη ηρωίδα μου που θα δείτε φέτος είναι η Εντέν στο έργο Όλοι Εμείς Πουλιά του Wajdi Mouawad, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου (πρεμιέρα 20/12 στο Εθνικό Θέατρο). Πρόκειται για μια ισραηλινή στρατιωτίνα, την οποία ακόμα δυσκολεύομαι να ψηλαφίσω ως ρόλο και δεν μπορώ να πω πολλά γι’ αυτή. Δεν είναι εύκολο, αλλά με συγκινεί βαθιά η σχέση της με τον κόσμο, με τον πόλεμο, με τη φρικαλεότητα που συνέβαινε και συμβαίνει στην Παλαιστίνη. Ως ηρωίδα μού φαίνεται καταιγιστική. Ωστόσο, αντιμετωπίζουμε το έργο σαν να μην λαμβάνει χώρα αυτός ο πόλεμος αυτή τη στιγμή. Το παλαιστινιακό υπήρχε και πριν. Τα πράγματα συνέβαιναν. Τον σκηνοθέτη μας δεν τον ενδιαφέρει να εκμεταλλευτεί επικαιρικά την ιστορία που διαδραματίζεται σήμερα. Όσον αφορά αυτό που συμβαίνει, δεν ξέρω τι να πω. Σκέφτομαι μόνο ότι είναι θέμα τύχης που εγώ ζω εδώ, σε ένα ειρηνικό περιβάλλον και όχι σε μια χώρα που έχει πόλεμο, ενώ για κάποιους άλλους ανθρώπους η καθημερινότητα είναι βουτηγμένη μέσα στην επισφάλεια για τη ζωή των δικών τους ή τη δική τους. Είναι αδιανόητο! Η Εντέν, στο καταπληκτικό αυτό έργο το οποίο θα μπορούσε να διαδραματίζεται και σήμερα στο Ισραήλ, φέρει τη φρίκη της καθημερινής σύγκρουσης και του κινδύνου σε αντιδιαστολή με μια κανονικότητα που κάποιοι νομίζουν ότι υπάρχει. Η διαδρομή της, η δική της καμπύλη, είναι η αναζήτηση της πολιτικής και κοινωνικής της ταυτότητας. Αναγνωρίζει ότι πρέπει να αντιμετωπίσει τον κόσμο με έναν διαφορετικό τρόπο. Φτάνει σε αυτή τη συνειδητοποίηση. Η ζωή την καλεί να καταλάβει κάποια πράγματα αλλιώς. Να αλλάξει.

Φόνισσα

Φόρεμα JW ANDERSON, attica

Η αλλαγή είναι σπουδαία. Γι’ αυτό την αγαπώ την ηρωίδα μου. Δεν φοβάμαι μήπως κάνω κάτι λάθος σε σχέση με αυτή. Προς το παρόν δεν πρέπει να φοβάμαι. Είναι πολύ νωρίς ακόμα. Πρέπει να δοκιμάζω πράγματα για το τι ταιριάζει στη σύνθεση της παράστασης και τι όχι. Το ότι καλούμαστε να ασχοληθούμε με αυτό το έργο –ο δημιουργός του οποίου οραματίζεται μια ανθρωπότητα όπου οι εθνικές, θρησκευτικές, πολιτικές ή όποιου άλλου τύπου ταυτότητες δεν γίνονται εργαλείο χειραγώγησης, μια ανθρωπότητα που δεν θεωρεί καθήκον της την εξόντωση του διαφορετικού- ενώ συμβαίνουν όλα αυτά τα φρικτά πράγματα, είναι αναπόσπαστο μέρος της τέχνης. Το ίδιο θα κάναμε και χωρίς να συνέβαιναν. Ένα βασικό στοιχείο του καλλιτέχνη είναι να έρχεται σε διάλογο με έννοιες, με τη φαντασία ή τις πραγματικότητες που συνθέτουν την εικόνα του κόσμου ανά πάσα στιγμή. Σκοπός είναι να υπάρχει διάλογος του καλλιτέχνη με το κείμενο, των καλλιτεχνών μεταξύ τους, με το κοινό και μετά με όλο αυτό που συμβαίνει τριγύρω, ώστε να διατυπωθούν ερωτήσεις. Αυτά τα ερωτήματα με τα οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι υπάρχουν ήδη μέσα μας εγγενώς. Είμαστε απέναντί τους, αλλά και δίπλα τους. Τα φέρουμε μέσα μας. Σε έναν λαβύρινθο, γιατί στην πραγματικότητα τίποτα δεν γίνεται τόσο καθαρά όσο νομίζουμε. Τίποτα δεν είναι άσπρο ή μαύρο. Σε αυτή τη μη καθαρότητα βασίζεται και όλη η διαδικασία της τέχνης. Το να είσαι καλλιτέχνης δεν έχει τίποτα το ξεκάθαρο».

*Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο ELLE Νοεμβρίου, το οποίο κυκλοφόρησε στις 31 Οκτωβρίου του 2023.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΛΑΝΙΔΗΣ/THIS IS NOT ANOTHER AGENCY
STYLING: ΒΙΒΙΑΝ ΡΟΥΒΕΛΑ

Μακιγιάζ – Μαλλιά: Πωλίνα Μαλλιωτάκη

Ακολουθήστε το ELLE στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

Σχετικά θέματα:

MHT