«Ύμνος!», «Βάζω να το ακούσω. Αντέχω μέχρι το πρώτο λεπτό. […] Αλλά εμπιστεύσου τον νέο καλλιτέχνη, λέω. Το βλέπω μέχρι το τέλος… Με κατατρόπωσε με κρότο», «Δώστε λίγο χρόνο και θα καταλάβετε ότι ακούτε ένα αριστούργημα», «Ποια είναι αυτή η θεά;». Αυτά είναι μερικά από τα σχόλια που είδα να γράφονται πάνω από το βίντεο του «ΜΟΥ», ενός κειμένου της Βίνας Σέργη, ηθοποιού, ποιήτριας / performer και μέλος της ομάδας The Bad Poetry Society Club. Πώς να μην κάνεις κλίκ;
Το «ΜΟΥ», ένα spoken word κομμάτι με το “You are my destiny” του Paul Anka, πειραγμένο (από τον μουσικό Victor Forlidas) με ευφυή τρόπο που εκτοξεύει την ερμηνευτική παλέτα της δημιουργού, να υπηρετεί ως μουσικό χαλί, είναι ένα δημιούργημα φτιαγμένο να σε αρπάζει απευθείας από τα μαλλιά. Μου κάνει εντύπωση που πολλοί που το μοιράστηκαν στα social ένιωσαν την ανάγκη να διευκρινίσουν ότι χρειάζεται «να του δώσεις χρόνο», θεωρώ πολύ προφανή την πρόθεση της Βίνας Σέργη, που ξεκινά την ερμηνεία της με μία tongue in cheek πλημμύρα χαϊδευτικών μέχρι που ένα σκρατσάρισμα, τα αλλάζει όλα. Σα να σβήνουν τα φώτα. Σα να σκοντάφτεις στη γωνία ενός τραπεζιού. Η άβολη αλήθεια για την πατριαρχική κοινωνία στην οποία ζούμε ξεχύνεται μέσα από την Βίνα Σέργη και μας φέρνει όλους αντιμέτωπους με αυτή.
Η Βίνα Σέργη, με καταγωγή από τη Νάξο, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλαμάτα και όπως οι περισσότερες εμάς, χωρίς να της το έχει εκφράσει κανείς λεκτικά, αλλά επειδή η κοινωνία της το υπογορεύει με τον πιο ύπουλο, σιωπηλό τρόπο, ένιωθε πως ήθελε να την βλέπουν οι άλλοι ως το «καλό και σωστό κορίτσι». Για αυτό και στα 18 της έφυγε για την Αθήνα με σκοπό να σπουδάσει στο τμήμα Χημείας του Καποδιστριακού «περισσότερο γιατί έπρεπε, παρά γιατί το ήθελα», όπως λέει.
Πέρασαν δύο χρόνια κατά τα οποία αδυνατούσε να παρακολουθήσει τη σχολή της. Κάτι την «έτρωγε». Ήταν η επιθυμία της να ασχοληθεί με την υποκριτική. Το τηλεφώνημα στους γονείς για να τους ανακοινώσει την απόφασή της, θυμάται, ήταν η πρώτη της μεγάλη επανάσταση ενάντια στο πρότυπο του κοριτσιού που νόμιζε ότι πρέπει να υπηρετεί. Η δεύτερη ήταν εκείνη που με έναν τρόπο έφερε την ποίηση στην ζωή της και κατά συνέπεια την ποιτική κολεκτίβα The Bad Poetry Social Club, που πειραματίζεται με ποιητική performance, spoken word & video poetry.
Still από το video του «MOY» σε σκηνοθεσία: D.O.P – Π.Ι.Ε.Βασιλείου
Πώς προέκυψε η αγάπη σας για την ποίηση;
Έγραφα πολύ σπάνια πριν από το 2017. Κι έπειτα ήρθε ένας από τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες και φίλους, ο Παναγιώτης (Π.Ι.Ε.Β). Αυτός «ευθύνεται» σε μεγάλο βαθμό που γράφω και που είμαι σε αυτή την ομάδα και γενικά «ευθύνεται» για πολλά. Γνωριστήκαμε σε πρόβες για κάτι γυρίσματα το 2018 και από τότε δεν ξεκολλήσαμε. Με είχε ρωτήσει τότε στις αρχές, αν γράφω και του είχα απαντήσει «ναι, κυρίως για μένα». Θυμάμαι με πήρε τηλέφωνο ένα βράδυ, με έβαλε να ακούω μια μουσική σε λούπα και μου είπε «Γράψε κάτι. Ό,τι σου έρθει». Και ήταν λύτρωση αυτό το πράγμα. Δεν μπορώ να το εξηγήσω. Όλο το 2018 ο Παναγιώτης με καλούσε σε βραδιές ποίησης που διοργάνωνε ο ίδιος. Το ονόμαζε «Ο Κύκλος των». Και το 2019 σχημάτισε την ομάδα μας. Είχε και έχει απεριόριστη πίστη σε αυτό. Ήθελε να ζωντανέψει ξανά την ποίηση στην χώρα μας, αλλά και να την επαναπροσδιορίσει, να της αφαιρέσει τον καθωσπρεπισμό και την παρωχημένη μορφή της και αφιέρωσε την ζωή του σε αυτό. Τον θαυμάζω απεριόριστα και του χρωστάω πολλά.
Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την σύσταση του The Bad Poetry Social Club; Που βρίσκουν τη δύναμη πέντε άνθρωποι να επενδύσουν τόσο πολύ προσωπικό χρόνο, πόρους, ενέργεια και δουλειά σε κάτι που – εμφανώς – τους εμπνέει, στους δύσκολους καιρούς που βιώνουμε; Στο μαζί; Στην αγάπη για την Τέχνη;
Ήμουν από την αρχή μέλος αυτής της ομάδας. Στις πρώτες φωτογραφίσεις, συναντήσεις, στούντιο, tour. Στην αρχή η ομάδα είχε διαφορετική σύσταση και μέχρι να σταθεροποιηθεί ο πυρήνας της πέρασε ένα διάστημα. Αλλά αυτό ήταν πολύ αναμενόμενο σε μια νεοσύστατη και ετερόκλητη ομάδα. Εγώ στην αρχή ένιωθα μία μικρή ανασφάλεια. Δεν έγραφα τόσο όσο τα υπόλοιπα παιδιά και δεν μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου να ζω από την ποίηση, όσο κι αν φώναζε ο Παναγιώτης ότι μια μέρα θα ζούμε από αυτό. Έκανα επιλογές που δεν μου άφηναν χρόνο και χώρο να το εμπιστευτώ από την αρχή. Μέχρι που έγινε το κλικ μέσα μου. Τώρα πια δεν το θεωρώ τίποτα λιγότερο από οικογένεια. Δεν έχω νιώσει μεγαλύτερη αγκαλιά από αυτή της ομάδας μου. Είμαστε σε όλα μαζί και αυτό μας κάνει και τόσο δημιουργικούς και παραγωγικούς. Ο ένας εμπνέει τον άλλον και ο ένας προσφέρει κάτι διαφορετικό στον άλλον. Δεν είμαστε μόνο 5 άτομα στην ομάδα. Είμαστε 5 ποιητές (Π.Ι.Ε.Β., Α.Επίθετη, Fâné, MFS κι εγώ), αλλά πίσω από εμάς υπάρχουν πάρα πολλά άτομα που μας βοηθάνε όλα αυτά τα χρόνια – μουσικοί παραγωγοί και ηχολήπτες, φωτογράφοι, σκηνοθέτες, εικαστικοί, γραφίστες (Βίκτωρας Φορλίδας, Sumo Beats, Sativa, Λόγου Χάριν, Τhe Krank, Nove κ.ά.) με τον κύκλο συνεχώς να ανοίγει και να ανανεώνεται.
Φωτογραφία: Peg Leg Green
Πότε γράψατε το «Μου»; Σας οδήγησε κάποιο συγκεκριμένο περιστατικό να το γράψετε ή ήταν ούτως ή άλλως μια φωτιά που σιγόκαιγε με αφορμή τις ιστορίες έμφυλης βίας και τις γυναικοκτονίες που κατακλύζουν την ειδησεογραφία; Υπάρχει κάποιο προσωπικό βίωμα που ενισχύει την τόσο ισχυρή γραφή ή πήρατε απλώς τα θραύσματα αιώνων γυναικείας καταπίεσης και τα συνθέσατε;
Δεν θυμάμαι ειλικρινά την αφορμή. Αλλά στον κόσμο που ζούμε σίγουρα δεν μας λείπουν οι αφορμές, αλλά η τόλμη. Το κείμενο βγήκε από μια σύνθεση πραγμάτων που έχω ζήσει και έχω ακούσει να ζουν άλλες γυναίκες χρόνια τώρα. Έχει γραφτεί τουλάχιστον 4 χρόνια πίσω, όσο ήμουν σε ένα λεωφορείο και το μόνο που θυμάμαι να σας περιγράψω είναι ότι όταν έβαλα την τελευταία τελεία, δεν πίστευα αυτό που είχε βγει από μέσα μου.
Ήταν ένα κείμενο που είχε δοκιμαστεί σε κάποιο performance πριν κυκλοφορήσει; Αν δεν κάνω λάθος κυκλοφόρησε του Αγίου Βαλεντίνου, αλλά με το βίντεο ήρθε και τράβηξε την προσοχή.
Το κείμενο αυτό το διαβάζω σχεδόν σε κάθε live μας από τότε που το έγραψα. Είναι το αγαπημένο μου κείμενο μέχρι τώρα και αυτό που προκαλεί πάντα πολύ ενδιαφέρουσες αντιδράσεις στο κοινό. Το είχα πάντα στο νου μου ότι πρέπει να ανέβει, να το ακούσει περισσότερος κόσμος, αλλά οι ιδέες μου δεν ήταν ούτε πολύ υλοποιήσιμες, ούτε και τόσο δυνατές ώστε να πω «Αυτό είναι». Ακόμα και στο στούντιο όταν το ηχογράφησα πρώτη φορά, ένα χρόνο πριν, κι ενώ θεωρητικά ήταν έτοιμο, εν τέλη το παράτησα γιατί όσο το άκουγα δεν μου άρεσε καθόλου η ερμηνεία μου. Οπότε φέτος με πιο καθαρό μυαλό το ηχογράφησα από την αρχή, γιατί είχε ωριμάσει μέσα μου η ιδέα του τι ακριβώς ήθελα. Το είχα έτοιμο από Νοέμβρη και το ανεβάσαμε του Αγίου βαλεντίνου στο Spotify χωρίς να έχει φτιαχτεί ακόμα το βίντεο, το οποίο τελικά γυρίστηκε μέσα σε δύο μέρες στην Αθήνα. Βοήθησε πάρα πολύς κόσμος σε αυτό. Και τους ευχαριστώ έναν – έναν ξεχωριστά. Τίποτα δεν θα υπήρχε αν δεν υπήρχαν αυτοί.
Still από το video του «MOY» σε σκηνοθεσία: D.O.P – Π.Ι.Ε.Βασιλείου
Θα σταθώ λίγο στο βίντεο και πιο συγκεκριμένα στο τέλος του. Βλέπουμε τη γυναίκα σε όλους τους στερεοτυπικούς ρόλους που τις αποδίδονται και κυρίως «στην κουζίνα» εκεί που μας λένε, άλλωστε, τόσα χρόνια ότι ανήκουμε. Αν και αντιλαμβάνομαι ότι το τέλος είναι συμβολικό και αυτό που «σκοτώνει» η γυναίκα είναι η πατριαρχία, ο τοξικός σύντροφος κι όχι ο πραγματικός άνθρωπος, θα ήθελα να ρωτήσω αν πιστεύετε ότι η απάντηση στη βία, πρέπει να είναι η βία. Στους κοινωνικούς αγώνες (ακόμα κι αυτούς της γενιάς μας), αλλά και στην τέχνη βλέπουμε συχνά την έκφραση της βίας, ως αντίδραση στη βία που δεχόμαστε. Την κρατική, την ενδοοικογενειακή, τη σεξουαλική, την εργασιακή, την οικονομική. Είναι η βία, η υποκίνηση σε αυτή, ακόμα και η υπόνοιά της, η λύση;
Όχι, η απάντηση στην βία δεν είναι η βία και όποιος πιστεύει ότι με την τελευταία εικόνα υπονοώ αυτό, μάλλον δεν έχει καταλάβει τίποτα. Αλλά και αυτό λογικό μου φαίνεται. Ο καθένας δίνει την ερμηνεία που θέλει ανάλογα με τα δικά του βιώματα, την δική του κριτική ικανότητα. Και εκεί φαίνεται και πόσο θέλει να μετακινηθεί ο άλλος, να προβληματιστεί, να αλλάξει. Εγώ στην πραγματικότητα δεν δίνω καμία απάντηση. Την απάντηση θα την βρει ο καθένας μόνος του. Αν θέλει βέβαια. Εγώ βάζω έναν καθρέφτη απέναντι σε ένα συγκεκριμένο θέμα της κοινωνίας. Βαθιά ριζωμένο και χρόνιο.
Το «Μου» έγινε απευθείας viral. Αναπαρήχθηκε στα social media και από γυναίκες και από άντρες. Φαντάζομαι ότι περιμένατε ότι θα «μιλήσει» στις γυναίκες, αλλά πως νιώσατε όταν είδατε να ποστάρεται και από άντρες; Πιστεύετε ότι το «Μου» έχει τη δύναμη να φέρει έναν άντρα αντιμέτωπο με τις πράξεις του και να αναθεωρήσει για αυτές; Ότι αν ένα αγόρι αναγνωρίσει τον εαυτό του στους στίχους σας, μπορεί να ξεκινήσει μια ενδοσκόπηση και να τολμήσει να αλλάξει;
Είναι πολύ όμορφο όταν άντρες μεγαλωμένοι κι αυτοί μέσα στην πατριαρχία, θύματα αυτής, δείχνουν να ενστερνίζονται τη θέση μας. Το είχα ήδη αντιληφθεί όταν το έλεγα σε live μας, ότι υπήρχαν άντρες που τους άγγιζε. Πολλοί ήταν αυτοί που ερχόντουσαν μετά και μου έλεγαν ότι ένιωσαν σαν να τους χτύπησα, σαν να έφαγαν γροθιά στο στομάχι. Πολλοί γελούσαν και άλλοι ζήταγαν συγγνώμη. Άλλοι μπορεί να το έβρισκαν και παρωχημένο. Δεν ξέρω. Βέβαια, το κοινό μας ήταν πάντα πιο ευαισθητοποιημένο σε τέτοια ζητήματα. Τώρα που έχει πάρει αυτή την απήχηση και το ακούει τόσος κόσμος από διαφορετικά backgrounds, αναρωτιέμαι κι εγώ η ίδια. Η μια απάντηση που έχω δώσει στον εαυτό μου είναι ότι ταυτίζονται στο κομμάτι του πόσο καταπιεστική και μίζερη μπορεί να είναι μία ερωτική – συντροφική σχέση στην οποία έχει «επιβληθεί» με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο αυτό το «Για πάντα μαζί. Και στα καλά και στα κακά. Και κυρίως στα κακά». Η άλλη είναι ότι έχουν ενσυναίσθηση, η οποία και αυτή προέρχεται τις περισσότερες φορές (άμεσα ή έμμεσα) από κάποιο δικό τους προσωπικό βίωμα. Τα παραδείγματα δεν λείπουν. Ξαναλέω και θα το ξαναπώ, εγώ έναν καθρέφτη έβαλα απέναντι σε ένα από τα άπειρα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας. Είπα μια αλήθεια. Στην τελική, αν κάποιος δεν θέλει να αλλάξει, να δει αυτή την αλήθεια και να έρθει αντιμέτωπος με αυτή, ό,τι και να πω εγώ, όσες καταγγελίες, όσοι αγώνες κι αν γίνουν τα πράγματα θα παραμείνουν ως έχουν. Με το κείμενο μου και με την τέχνη μου γενικότερα αυτό προσπαθώ να κάνω. Να λέω την αλήθεια μέχρι κάποιος να την ακούσει, να δει τον εαυτό του σε αυτήν και να αρχίσει να επαναστατεί προς την ευτυχία του.
Still από το video του «MOY» σε σκηνοθεσία: D.O.P – Π.Ι.Ε.Βασιλείου
Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάτι που σας αρέσει, αλλά το ξέρουν λίγοι ή και να κανείς;
Μου αρέσει η πρώτη γουλιά μπύρας τα καλοκαίρια. Και η μυρωδιά από τζάκι και τα «καμμένα» μάγουλα το χειμώνα.
Τι περιμένουμε από το The Bad Poetry Social Club, αλλά και τη Βίνα Σέργη ως ηθοποιό και ποιήτρια / performer στο άμεσο μέλλον;
Στα προσεχώς, έρχεται live από την ομάδα μας την Τετάρτη 3 Μαΐου στο Gazarte. Γενικά συνεχώς ετοιμάζουμε πράγματα για τα οποία ενημερώνουμε το κοινό μας από τα social και κυρίως μέσα από την σελίδα μας στο Instagram.
Info: The Bad Poetry Social Club, A Spoken Word Performance, Τετάρτη 3 Μαΐου, 20.30, Gazarte, Βουτάδων 34, Γκάζι. Εισιτήρια 10€, 12€, 15€.
Credit: Nove Graphics
Κεντρική φωτογραφία: Peg Leg Green
