Φανταστικά Ζώα και Που Βρίσκονται

Πέντε χρόνια μετά τον κινηματογραφικό επίλογο του «Χάρι Πότερ», ένα από τα πιο επιτυχημένα κινηματογραφικά franchises όλων των εποχών επιστρέφει με μία καινούργια ταινία, ένα νέο ήρωα και μία υπόσχεση να ξυπνήσει το (φανταστικό) ζώο μέσα μας. 

Elle 11 Απρ. 16
Φανταστικά Ζώα και Που Βρίσκονται

Βλέποντας την ταινία οφείλεις να κάνεις πρωτίστως μία παραδοχή. Η Τζ. Κ. Ρόουλινγκ δεν απογοητεύει. Με τη στόφα του storyteller, όπως λένε και στην Αμερική, η δημιουργός αυτού του μαγικού κόσμου γνωρίζει καλά τους μηχανισμούς κατασκευής και αφήγησης του μύθου. Μέσα από ένα έργο εξαιρετικής συνοχής έχει δημιουργήσει με τα χρόνια έναν πρωτότυπο κόσμο, ουσιαστικό σε ιδέες και αυθεντικό σε συναίσθημα. 

Αφήνοντας πίσω την οικεία εικόνα του Λονδίνου, της σχολής μαγείας του Χόγκουαρτς και της βρετανικής εξοχής, η Ρόουλινγκ (που εδώ υπογράφει το πρώτο της σενάριο) τηρεί τους κανόνες ενός επιτυχημένου σίκουελ. Με τα «Φανταστικά Ζώα» συστήνει φρέσκους χαρακτήρες, μία καινούργια ιστορία (με συγκρατημένες αναφορές) και ένα νέο κόσμο κυριολεκτικά, μεταφέροντας τη δράση της ταινίας στις Η.Π.Α.

Κάπου ανάμεσα στην αρτ-ντεκό αισθητική, τη γέννηση της τζαζ και λίγο πριν το κραχ του 1929, ο Έντι Ρέντμεϊν (Όσκαρ Α’ Αντρικού ρόλου για τη «Θεωρία των Πάντων» ) υποδύεται τον μάγο-ζωολόγο Νιούτ Σκαμάντερ που αποβιβάζεται στην πολύβουη Νέα Υόρκη με μια βαλίτσα γεμάτη «φανταστικά ζώα». Εκεί θα βρεθεί στο επίκεντρο μιας κρίσης της μαγικής κοινότητας των ΗΠΑ, αφού κάτι μυστηριώδες απειλεί να αποκαλύψει την ύπαρξή τους στους φανατικούς διώκτες τους. Την ίδια στιγμή, ο πανίσχυρος μάγος Γκέλερτ Γκρίντελβαλντ, επιστήθιος φίλος του Άλμπους Ντάμπλντορ και στη συνέχεια ορκισμένος εχθρός του, έχει εξαφανιστεί.

Γνωστή για την απίστευτη ακρίβεια που χαρακτηρίζει τις λεπτομέρειες και την εικόνα του έργου της, η Ρόουλινγκ μαζί με τον Στιούαρτ Κρεγκ στην καλλιτεχνική διεύθυνση και την Κόλιν Άτγουντ στα κοστούμια, φρεσκάρουν με δημιουργικές ελευθερίες την εμφάνιση της Αμερικής του ‘20. Ο βετεράνος σκηνοθέτης των «Χάρι Πότερ», Ντέιβιντ Γέιτς, γοητεύεται από τις νέες εικόνες και περιηγείται στην πόλη (από το λιμάνι υποδοχής των μεταναστών, το μετρό και τα εσωτερικά των κτηρίων, μέχρι τα καπνισμένα χαμαιτυπεία και το Central Park) παραλάσσοντας παιχνιδιάρικα την δεδομένη εικόνα της πιο κινηματογραφημένης πόλης του κόσμου. 

…ένα εκλεπτυσμένο, σοφιστικέ μπλοκμπάστερ, κοινωνικής και οικολογικής ευαισθησίας, που σας ζητά να κοιτάξετε τις αποσκευές σας για να απελευθερώσετε το φανταστικό ζώο μέσα σας

Το σενάριο (συ)στήνει μία νέα παρέα φίλων, πιστό στην χαριποτερική λογική της σύμπραξης μιας ομάδας και όχι στον αγώνα του ενός. Ο Έντι Ρέντμεϊν είναι ο συνεσταλμένος και κάπως νευρικός Νιουτ, ένας χαρακτήρας που είναι πιο εκφραστικός και άνετος με τα ζώα, παρά με τους ανθρώπους. Ο Σκαμάντερ δεν κερδίζει άμεσα τη συμπάθεια και ο Ρέντμεϊν αναπαράγει τη μανιέρα της χαμηλόφωνης ερμηνείας και των ντροπαλών βλεμμάτων, ευκολίες που είχε αναπτύξει και στο «Κορίτσι από τη Δανία». Ταιριάζει όμως με την εσωστρέφεια της φιλόδοξης μάγισσας Τίνα Γκόλντσταϊν που υποδύεται η Κάθριν Γουότερστον («Steve Jobs», «Έμφυτο Ελάττωμα»). Το κουαρτέτο ολοκληρώνει μια καλόκαρδη «Μπέτι Μπουπ», η τηλεπαθητική αδελφή της Τίνα, Κουίνι (η Άλισον Σούντολ με ένα πρόσωπο που παραπέμπει άνετα στη δεκαετία του ‘20) και ο MVP της ταινίας Τζέικομπ Κοβάλσκι, ο βραβευμένος με Τόνι Νταν Φόγκλερ, που υποδύεται με ανεπιτήδευτη σωματικότητα έναν υπάλληλο εργοστασίου και πρώτο, βασικό μη-μάγο χαρακτήρα του franchise. Ο Φόγκλερ είναι τα μάτια του κοινού για τον μαγικό κόσμο των «φανταστικών ζώων» και ένας από τους λόγους για να ανυπομονείς για το σίκουελ.

Το καστ συμπληρώνουν ο Κόλιν Φάρελ, αμέσως μετά τον «Αστακό» του Γιώργου Λάνθιμου, στο ρόλο του μυστηριώδη Πέρσιβαλ Γκρέιβς (ενός χαρακτήρα απ’ αυτούς που η Ρόουλινγκ γοητεύεται να κρατά κρυφούς), η ταλαντούχα Σαμάνθα Μόρτον («Minority Report») που υποδύεται την αρχηγό του Φιλανθρωπικού Σωματείου του Δεύτερου Σάλεμ και ο Εζρα Μίλερ («Πρέπει να Μιλήσουμε για τον Κέβιν») ως Κρέντενς, ο αινιγματικός (υιοθετημένος) γιος της.

Χωρίς να προδώσουμε την πλοκή, είναι σημαντικό να γίνει η εξής παρατήρηση. Στα «Χάρι Πότερ» η Ρόουλινγκ ανέπτυξε μια ενδιαφέρουσα αλληγορία της πολιτικής του μίσους. Τα «Φανταστικά Ζώα» με την κυκλοφορία τους στις αίθουσες πετυχαίνουν μία ιδιαίτερη ιστορική συγκυρία, μετά την εκλογή Τραμπ. Στον πυρήνα της ταινίας υπάρχει ένα δυνατό σχόλιο κοινωνικής ανοχής και αποδοχής της ταυτότητας. Ο κόσμος των μάγων της Αμερικής έχει Πρόεδρο μία μαύρη γυναίκα, αλλά οι άνθρωποι (τα πιο μοχθηρά πλάσματα του κόσμου όπως αναφέρει ο Νιουτ) ή αλλιώς Άμαγοι (το αμερικάνικο αντίστοιχο του Μαγκλ) τους φοβούνται. Η κοινότητα των μάγων «κρύβεται» και η Ρόουλινγκ εκθέτει μεθοδικά το κοινό σε ένα σκοτεινό κόσμο μισαλλοδοξίας.

Ο εχθρός εδώ έχει ανθρώπινο πρόσωπο και το σενάριο αντλεί έμπνευση από τις δίκες του Σάλεμ, ανακαλώντας τις μαύρες σελίδες της ιστορίας της Αμερικής, μνήμες μακαρθισμού και το ψυχροπολεμικό «κυνήγι μαγισσών». Ενάντια στον κοινωνικό διαχωρισμό φυλετικής, οικονομικής, σεξουαλικής βάσης, τα «Φανταστικά Ζώα» στην ουσία σωματοποιούν την ανεξέλεγκτη οργή της καταπιεσμένης φύσης. Τα «ζώα» του τίτλου μπορεί να είναι μαγικά πλάσματα που κρύβει ο Νιουτ σε μία βαλίτσα (όχι όμως σε κλουβιά), μπορεί να είναι και η φυσική ορμή ενός ατόμου που παραμένει κρυφή σε ένα σώμα. 

Υπολογίζοντας πως οι αναγνώστες/θαυμαστές της μεγάλωσαν ηλικιακά ταυτόχρονα με τις ιστορίες της, η Ρόουλινγκ εξέλιξε τη γραφή της και ο πολύχρωμος, παραμυθένιος μαγικός κόσμος του «Χάρι» σταδιακά ωρίμασε και βυθίστηκε σε μία ενήλικη, περιρρέουσα ζοφερή ατμόσφαιρα που οι αναγνώστες και θεατές των ταινιών έδειχναν να απολαμβάνουν. Το ίδιο συμβαίνει και εδώ. Από την ταινία απουσιάζουν χαριτωμένα, παιδικά πρόσωπα και εντυπωσιακά μεσαιωνικά κάστρα. Το πρώτο (από τα πέντε!) μέρη αυτής της ιστορίας δεν είναι το κινηματογραφικό ανάλογο της «Φιλοσοφικής Λίθου», αλλά κάτι πιο συγγενές με τους «Κλήρους του Θανάτου». Όσοι πέρασαν την εφηβεία τους με τα βιβλία του «Χάρι» βρίσκονται πλέον σε μία παραγωγική ηλικία. Η Ρόουλινγκ τους καλεί να εκφραστούν και να αδράξουν τις ευκαιρίες που παρέχει το Big Apple (πόσο πιο προφανής η χρήση της Νέας Υόρκης ως σύμβολο;).

Μπορεί στην ταινία να αντιληφθείτε ορισμένα θέματα ρυθμού (π.χ. το φινάλε είναι ουσιαστικά… τέσσερα διαφορετικά!), αλλά στην πορεία θα έχετε κερδίσει ένα σημαντικό μάθημα ήθους. Αυτό δεν κάνουν άλλωστε τα παραμύθια; Το σπουδαίο είναι πως η ηθική της Ρόουλινγκ δεν ταυτίζεται με την καταστροφή, αλλά με την ανασυγκρότηση, όπως πολύ παραστατικά παρουσιάζεται και στο φινάλε. Και εδώ διαμορφώνει ένα εκλεπτυσμένο, σοφιστικέ μπλοκμπάστερ, κοινωνικής και οικολογικής ευαισθησίας, που σας ζητά να κοιτάξετε τις αποσκευές σας για να απελευθερώσετε το φανταστικό ζώο μέσα σας. Το θέμα είναι πρώτα να ανακαλύψεις «που βρίσκεται».

Ακολουθήστε το ELLE στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

Σχετικά θέματα:

MHT