Η 14χρονη Μαρία (Λία Βαν Άκεν) ανήκει σε μία οικογένεια που είναι μέλος μίας σκληροπυρηνικής Καθολικής κοινότητας, κάπου στη σύγχρονη Γερμανία.
Εκείνο που θέλει είναι να ακολουθήσει το παράδειγμα του Ιησού και να γίνει Αγία. Για θυσία, αποφασίζει να προσφέρει τη ζωή της σε «Εκείνον» που αγαπά περισσότερο, προκειμένου να θεραπευτεί ο άρρωστος μικρός αδερφός της.
Οι «Σταθμοί του Σταυρού» παρουσιάζουν τη μαρτυρική πορεία της νεαρής ηρωίδας μέσα από 14 διακριτές σεκάνς, οι οποίες αντιστοιχίζονται θεματικά στους 14 σταθμούς του Ιησού στη διαδρομή του προς τον Γολγοθά, όπως αυτοί ορίζονται από την παράδοση της Καθολικής Εκκλησίας.
Εκ πρώτη όψεως, ο 39χρονος Γερμανός σκηνοθέτης Ντίτριχ Μπρίγκερμαν παραθέτει το εγκληματικό σκηνικό μιας ανθρωποθυσίας πίσω από φαινομενικά φιλήσυχες αστικές πόρτες στο όνομα ενός κάποιου δόγματος, ή αν προτιμάτε μία σύγχρονη μαύρη τρύπα του πολιτισμού και της λογικής που οδηγεί κατευθείαν στα χρόνια του Μεσαίωνα.
Υπό το πρίσμα αυτό, η ταινία παρουσιάζει τη θρησκοληψία ως το φρικαλέο παράγωγο της (Καθολικής, εν προκειμένω) θρησκείας, όταν η τελευταία δεν ανασκουμπώνεται μπροστά στην εξέλιξη της επιστήμης (για να δεχθεί π.χ. με βαριά καρδιά το 1992 πως η γη γυρίζει ή πως τα παιδιά του σωλήνα είναι κανονικά), αλλά επιχειρεί την σκοταδιστική αντεπίθεσή της, μη βρίσκοντας κανένα ουσιαστικό ανάχωμα από τους νόμους και την επίσημη πολιτεία.
Πράγματι, η αρχική ανάγνωση της ιστορίας που συνυπέγραψαν ο σκηνοθέτης και η αδερφή του, Άννα, για την οποία μάλιστα τιμήθηκαν στην 64η Μπερλινάλε με την Αργυρή Άρκτο, οδηγεί τους περισσότερους στο συμπέρασμα πως πρόκειται για μία ξεκάθαρη καταγγελία των οδυνηρών συνεπειών που μπορεί να έχει ο θρησκευτικός φονταμεταλισμός στις ζωές των ανθρώπων και δη των νέων.
Αυτό, άλλωστε, εξηγεί και στο επίσημο σημείωμα του για την ταινία ο Μπρίγκερμαν, θέλοντας να καταστήσει σαφείς τις προθέσεις του.
Στο μικροσκόπιο του σκηνοθέτη μπαίνει η σχέση μητέρας-κόρης, με την πρώτη να ερμηνεύει ανατριχιαστικά η Φραντσέσκα Βάις.
Η αλληλεπίδραση ανάμεσα στη νεαρή ηρωίδα και μία γυναίκα που κάνει μέχρι και τη Μάγδα Γκέμπελς να φαντάζει πρότυπο μητρότητας και στοργής, αποδεικνύεται καταλυτική για την εξέλιξη της ιστορίας, καθώς στοιχειοθετεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο η Μαρία παραδίδει στις φλόγες της ενοχής κάθε μικρή ή μεγάλη επιθυμία και απόλαυση που δε συνάδει με την πίστη της.
Εκείνο, ωστόσο, που επιδέχεται πολλή συζήτηση αφορά στην ανοιχτή σε ποικίλες ερμηνείες ανάγνωση των «Σταθμών του Σταυρού».
Οι άθεοι ή έστω μετριοπαθείς σε ζητήματα θρησκείας θεατές πιθανότατα θα αναγνωρίσουν στο εγχείρημα του Μπρίγκερμαν στοιχεία της καταγγελίας που περιγράψαμε πιο πάνω.
Οι βαθιά θρησκευόμενοι, από την άλλη, ίσως δουν την απόλυτη δικαίωση της θυσίας μέσω ενός θαύματος.
Γιατί όσο κι αν η μουντή, παγερή φωτογραφία και η σύμβαση της ακίνητης κάμερας μοιάζουν να στραγγαλίζουν κάθε πιθανή μεταφυσική χροιά από το σύμπαν της ταινίας, δύο κρίσιμες στιγμές κατά τους τελευταίους τρεις «σταθμούς» της Μαρίας έρχονται να περιπλέξουν σημαντικά τα πράγματα.
Ίσως τελικά, η μόνη «καταγγελία» αναφορικά με τους «Σταθμούς του Σταυρού» να βρίσκεται στον αστήρικτο, συχνά ασυνείδητο και μερικές φορές εγκληματικό τρόπο με τον οποίο επιλέγουμε να διαβάζουμε την πραγματικότητα, ανάλογα με το πώς βολεύονται οι ιδεοληψίες και οι «θεοί» μας.
