Η «Μαρκέτα Λαζάροβα» (1967) είναι ένα ιστορικό φιλμ σκηνοθετημένο από τον Φράντισεκ Βλάτσιλ. Είναι μια προσαρμογή του ομώνυμου μυθιστορήματος (1931) του Vladislav Vancura. Η ταινία λαμβάνει χώρα σε ακαθόριστο χρόνο κατά τον Μεσαίωνα, αναφερόμενη στην ιστορία της κόρης ενός φεουδάρχη που απάγεται από ληστές και γίνεται ερωμένη ενός εξ’αυτών.
Η ταινία ψηφίστηκε το 1998 απ’τους Τσεχοσλοβάκους κριτικούς ως η σημαντικότερη ταινία στην ιστορία της χώρας. Η ταινία αυτή ήταν μια αποκάλυψη όταν προβλήθηκε. Αυτή η εμπνευσμένη και ποιητική προσαρμογή μιας διαμάχης δυο αντίπαλων μεσαιωνικών φυλών, είναι μια άγρια, επική και σχολαστικά σχεδιασμένη αναπαράσταση των συγκρούσεων μεταξύ χριστιανισμού και παγανισμού, ανθρώπου-φύσης, έρωτα και βίας. Η προσέγγιση του Βλάτσιλ ήταν να ανασυστήσει τις αντιλήψεις και τις νοοτροπίες εκείνης της μακρινής εποχής παρά να σκηνοθετήσει ένα συμβατικό ιστορικό δράμα.
Το αποτέλεσμα είναι εκθαμβωτικό: Με το εφευρετικό του μοντάζ, τον απαράμιλλο σχεδιασμό ήχου (ηχοληψία) και την εκπληκτική κινηματογράφηση ευρείας οθόνης (εικόνας), η Μαρκέτα Λαζάροβα είναι μια αριστουργηματική πειραματική ταινία δράσης. Η ταινία διαρκεί 162’ και τα γυρίσματά της διήρκησαν 12 χρόνια. Το κόστος της, έφτασε στο ύψος των 13.000.000 κορωνών. Τα σκηνικά και τα κοστούμια της ταινίας χρησιμοποιήθηκαν και στην επόμενη ιστορική ταινία του Βλάτσιλ: «Η κοιλάδα των μελισσών». 1.300.000 θεατές την παρακολούθησαν την ταινία, αριθμός ρεκόρ για τα χρονικά της Τσεχοσλοβακίας μέχρι εκείνη την εποχή (1967).
Τον κεντρικό ρόλο της Μαρκέτα Λαζάροβα ερμηνεύει μια πολύ νεαρή ηθοποιός (19 ετών) η Magdalena Vasaryova (1948-), η οποία κατόπιν εξελίχθηκε σε κορυφαία ηθοποιό του κινηματογράφου και του θεάτρου. Επίσης έχει ερμηνεύσει ρόλους λυρικού θεάτρου, λόγω της εξαιρετικής φωνής που διαθέτει. Η Vasaryova ακολούθησε μετά το 1990 καριέρα διπλωμάτη και πολιτικού.
Όπως προαναφέραμε, η ταινία, βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Vladislav Vancura (1881-1942), ο οποίος ήταν ένας πολύ μεγάλος μυθιστοριογράφος και σεναριογράφος της προπολεμικής Τσεχοσλοβακίας. Όταν η χώρα του καταλήφθηκε από τους Γερμανούς (1938-39) σαν αποτέλεσμα της συμφωνίας του Μονάχου, ο Vancura συγκρότησε μια αντιστασιακή κομμουνιστική ομάδα.
Στις 12-5-1942 συνελήφθη από την Γκεστάπο και κατόπιν βασανίστηκε. Στις 27-5-1942, ο δήμος του τσεχοσλοβακικού λαού Reinhard Heydrich εκτελέστηκε από Τσέχους Κομάντος. Σε αντίποινα οι Γερμανοί εκτέλεσαν 2.000 άτομα. Ένας από αυτούς ήταν ο Vladislav Vancura. 1- 6-1942.
