Ο Μπερτολούτσι αφηγείται τη δραματική ιστορία του Που Γι, του τελευταίου αυτοκράτoρα της Κίνας, που υπήρξε αντικείμενο λατρείας για πάνω από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, από τη γέννηση ως το βαθύ γήρας. Το 1908, ο τρίχρονος Που Γι στέφθηκε αυτοκράτορας και ανέβηκε στον θρόνο του Δράκου. Μεγαλωμένος στην πολυτέλεια, δίχως βάσανα και προβλήματα, ο Που Γι είναι ένας «μικρός Θεός», αντικείμενο λατρείας για δισεκατομμύριο ανθρώπων. Μπορεί να κάνει τα πάντα, όμως δεν έχει το δικαίωμα να βγει έξω από το ανάκτορό του. Μεγαλώνει σε μια χρυσή φυλακή, υπό την καθοδήγηση του Σκωτζέσου δασκάλου του, Τζόνστον. Η εξουσία του όμως, για την οποία καυχάται από την κούνια του, είναι καθαρά εικονική, και ο ίδιος δεν είναι παρά μια μαριονέτα στα χέρια των αυλικών. Ο αιώνας των αλλαγών δεν άφησε ανέπαφο και το βασίλειό του, συμπαρασύροντας και τις τελευταίες ψευδαισθήσεις της εξουσίας του. Ο Που Γι θα έρθει για πρώτη φορά σε επαφή με την πραγματικότητα, με τον πιο σκληρό τρόπο: θα χάσει τον θρόνο του και θα εξοριστεί από την Πόλη… Η δύση της χιλιόχρονης αυτοκρατορίας έφτασε.
Μέσα στα ζωηρά χρώματα της Ασιατικής φύσης και ανάμεσα σε πλούτο που μοιράζει τη χαρά στη μέση, μπορείς να αφήσεις το μυαλό σου να ταξιδέψει στη θέση του μικρού παιδιού που άλλαξε ο κόσμος του και να ακούσεις τη μουσική που εκείνος δεν άκουσε. Ένα αριστουργηματικό τρίωρο που θα σου δώσει με τον πιο μαγικό τρόπο, την πιο ωμή πραγματικότητα για τον έλεγχο που θέλουμε να έχουμε και την μοίρα που περνάει από μέσα μας ανενόχλητη.
Ο τελευταίος Αυτοκράτορας είναι βιογραφική ταινία. Η αυτοβιογραφία του Που Γί ήταν η βάση για το σενάριο του Μαρκ Πέπλοου και του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι. Η ταινία σκηνοθετήθηκε από τον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι. Η ταινία ξεκινάει από την άνοδο του Που Γί στον θρόνο, στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν ήταν μικρό αγόρι, και καταλήγει στη φυλάκισή του. Σε προνηπιακή ηλικία κιόλας η ετοιμοθάνατη Αυτοκράτειρα τον αποσπά από τη μητέρα του και του δίνει τον τίτλο του επόμενου αυτοκράτορα της Κίνας. Απο εκείνη τη στιγμή, σπίτι του γίνονται τα τείχη της Απαγορευμένης Πόλης. Παρακολουθούμε την αυτοκρατορική ζωή του αλλά και την έγκλειστη ζωή του στη φυλακή, όταν το πολιτικό τοπίο άλλαξε μετά και τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.
Η ταινία αυτή είναι η πρώτη για την οποία η κινεζική κυβέρνηση επέτρεψε στους παραγωγούς να πραγματοποιήσουν γυρίσματα στην Απαγορευμένη Πόλη της Κίνας.
Όλο το φιλμ ενώ περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω απο τον Αυτοκράτορα, το κάστινγκ ποικίλλει, με ηθοποιούς να υποδύονται τον Αυτοκράτορα σε διάφορες ηλικίες. Στεκόμαστε όμως στον Τζον Λόουν που παίζει το ρόλο του Που Γί μετά την ηλικία των 25. Στο εκπληκτικό καστ της ταινίας, η ερμηνεία της Joan Chen είναι μια ευχάριστη έκπληξη, αποτυπώνοντας στο πρόσωπό της τη στοργή, την τρυφερότητα, την αγάπη, την πίστη, την κατανόηση αλλά και τον εξευτελισμό, την εγκατάλειψη και την απόγνωση. Λίγοι θα μείνουν ασυγκίνητοι από το υποκριτικό ταλέντο της σπουδαίας αυτής ηθοποιού.
Η ταινία προσφέρει οπτικό πλούτο, με τα πολυτελή σκηνικά και κουστούμια, με τις πομπώδεις παραδοσιακές ιεροτελεστίες, με τα μαγευτικά τοπία της Κίνας που αποδώθηκαν σε ένα επίπεδο εκτός πραγματικότητας. Έχουμε τα χρώματα και τις μουσικές να χρησιμοποιούνται όχι για να εντυπωσιάσουν μεμονωμένα αλλά για να αποτελέσουν αναφαίρετο συμπλήρωμα του υπόλοιπου συνόλου. «Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας» είναι ένα άρτιο καλλιτέχνημα τόσο από τεχνική αλλά και από καλλιτεχνική πλευρά, πλασμένο από τη ψυχή του μεγάλου σκηνοθέτη Μπερνάρντο Μπερτολούτσι. Ανάμεσα στους συντελεστές, ο Vittorio Storaro, ο οπερατέρ της ταινίας, κατάφερε να προσδώσει στην ταινία μια νότα μαγείας, παίζοντας επιδέξια με τις φωτοσκιάσεις. Οι σκηνές στην απαγορευμένη Πόλη, που βλέπουμε με τα μάτια του ήρωα ως παιδιού και ως εφήβου, σίγουρα άξιζαν το Oscar καλύτερης κινηματογράφησης, το οποίο και απέσπασε.
Καθώς τα γεγονότα διαδραματίζονται αποκλειστικά στην Κίνα, κυριαρχούν οι ethnic μελωδίες, οι οποίες ανοίγουν και κλείνουν την ταινία. Με τις μελωδίες της συμφωνικής ορχήστρας, γίνεσαι άθελά σου εκτός απο παρατηρητής, μάρτυρας των γεγονότων, που βιώνει ο κεντρικός ήρωας.
Η ταινία είναι στ’ αλήθεια μεγαλοπρεπής και επιβλητική. Ο Μπερτολούτσι δίνει αρχικό ρόλο στο βιωματικό στοιχείο. Σκοπός του δεν είναι να κάνει μια ιστορική ταινία με την αυστηρή έννοια του όρου, αλλά ένα δραματικό έργο πάνω στις επιπτώσεις της Ιστορίας στη ζωή ενός ατόμου, που από παιδί βρίσκεται κλεισμένο μέσα σε τείχη μεταφορικά και κυριολεκτικά, ασκώντας εξουσία σε μια άτυπη μορφή, γιατί αποτελεί ένα σύμβολο, μια ιδέα που πρέπει να διατηρηθεί.
Ο Μπερτολούτσι παραμένει διαχρονικός, επίκαιρος, κάθε ταινία του είναι και μια εμπειρία. Οι ταινίες του μιλούν συνήθως για μια ιδέα.
Η ταινία κέρδισε 9 Όσκαρς το 1989 και κέρδισε πολλά άλλα βραβεία της ίδιας χρονιάς, όπως BAFTA, Golden Globes και Cesar Awards.