Η ανταλλακτική οικονομία είναι η νέα τάση που ξεπήδησε μέσα από την κρίση. Πριν την κρίνουμε ως μίζερη, ψάξαμε γι' αυτήν και βρήκαμε πως πρόκειται για έναν ευχάριστο τρόπο
να αφαιρέσουμε από την ντουλάπα μας περιττά αντικείμενα που βάραιναν όχι μόνο τις κρεμάστρες, αλλά και τη διάθεσή μας.
Η ψυχολόγος και σύμβουλος ζωής Σοφία Κλώτσα, συγγραφέας του βιβλίου Η Απόφαση της Ευτυχίας: Πώς να πετύχετε ό,τι θέλετε στη ζωή σας (εκδ. Καστανιώτη), υποστηρίζει: «Χαρίζοντας πράγματα σε συνανθρώπους μας, κάνουμε και μια καλή πράξη. Βοηθώντας τους άλλους αισθανόμαστε ότι προσφέρουμε στην κοινωνία και αυτομάτως αποκτούμε περισσότερη αυτοεκτίμηση. Και αυτό είναι το “κλειδί” της υπόθεσης: η αυτοπεποίθηση. Όταν νιώθουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, γινόμαστε πιο αισιόδοξες και βλέπουμε τη θετική πλευρά της ζωής».
Η ανταλλαγή είναι της μόδας
Όπως όλα δείχνουν και οι Ελληνίδες fashionistas προσαρμόζονται στη νέα πραγματικότητα. Από τις πρώτες που ένιωσαν αυτό το αεράκι της αλλαγής ήταν οι Σάντρα Οντέτ Κυπριωτάκη, Θάλεια Γελαδάκη και Βιβιάννα μηλιαρέση. Η ιδέα για το site www.swishing.gr με ιδέες για bazaars ρούχων και αξεσουάρ δημιουργήθηκε πριν από δύο περίπου χρόνια, όταν η τρίτη της παρέας συνειδητοποίησε πόσα ρούχα έμεναν για χρόνια θαμμένα στην ντουλάπα της. Όπως μας αναφέρει η ίδια, «τα Swap not Shop (ανταλλάξτε, μην ψωνίζετε) parties ξεκίνησαν από την αγάπη μας για τη μόδα ως μια μικρή πρωτοβουλία. Επειδή τα ρούχα είναι “φτηνά” (δηλαδή, ένα μπλουζάκι μπορεί να κοστίζει όσο ένας καφές), συνηθίζουμε να ψωνίζουμε απερίσκεπτα, με αποτέλεσμα να φορτωνόμαστε με κομμάτια που φοράμε μία-δύο φορές και μετά τα ξεχνάμε. Το Σεπτέμβριο του 2009 αποφασίσαμε να οργανώσουμε ένα “κοριτσίστικο” πάρτι μόνο για φίλες και ορισμένες bloggers -το επικοινωνήσαμε αποκλειστικά μέσω blogs και ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης- ώστε να ανταλλάξουμε αυτά που δεν θέλουμε να μένουν στα… μαύρα σκοτάδια της ντουλάπας μας. Σιγά-σιγά τα πάρτι μας εξελίχτηκαν σε ένα μικρό “κίνημα”, που εναντιώνεται στην υπερκατανάλωση, αγαπά την ανακύκλωση (recycling) και την “ανάσταση” (upcycling) των πραγμάτων… Οι Ελληνίδες, πλέον, δεν θεωρούμε ταμπού να φορούμε μεταχειρισμένα ρούχα».
Πού να απευθυνθείτε για να ανταλλάξετε
xariseto.gr: Ένα πάρε-δώσε χωρίς χρήματα. Εδώ όλα τα αντικείμενα διατίθενται προς ανταλλαγή και όχι προς πώληση, αρκεί να βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Οι φωτογραφίες τους δίνουν μια σαφή εικόνα γι' αυτό που πρόκειται να πάρετε σε περίπτωση που θελήσετε να κάνετε τη δική σας προσφορά. www.xariseto.gr
Φασούλι: Κάθε μέλος του δικτύου παρέχει στα άλλα μέλη υπηρεσίες και προϊόντα. Οι προσφορές του ανακοινώνονται στο δίκτυο με ταξινομημένες αγγελίες. Η πληρωμή του γίνεται σε φασούλια, ένα εικονικό νόμισμα του οποίου η χρήση περιορίζεται εντός δικτύου. Ένα φασούλι αντιστοιχεί σε € 1. Σκοπός δεν είναι να μαζεύεις όσα πιο πολλά μπορείς, αλλά μάλλον να προσπαθείς να παίρνεις όσα περίπου έχεις δώσει. www.fasouli.wordpress.com
Οβολός (Πάτρα): Ένα Κέντρο μελέτης και Τεκμηρίωσης Κοινωνικού Νομίσματος, το οποίο χρησιμοποιεί τον οβολό για αγορές και πωλήσεις προϊόντων και υπηρεσιών. Πρόκειται για ένα κοινωνικό νόμισμα, που έχει ισχύ μέσα στο πλαίσιο της ομάδας από την οποία δημιουργείται και χρησιμοποιείται. Ο οβολός παραμένει σταθερό σημείο αξιολόγησης μέσα στα όρια του οικονομικού σωματείου, προστατεύοντας έτσι τα μέλη του από την οικονομική κρίση. www.ovolos.gr
Δίκτυο ανταλλαγών και αλληλεγγύης της μαγνησίας: Θετική δράση από τους πολίτες που παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους σε μια προσπάθεια να βοηθήσουν τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις τους: δημιουργούν ευκαιρίες απασχόλησης και δίνουν αξία στα τοπικά προϊόντα. Οι ίδιοι μάλιστα έχουν τυπώσει ένα δικό τους «νόμισμα». Πρόκειται για την Τοπική Εναλλακτική μονάδα (ΤΕμ) και χρησιμοποιείται μόνο μέσα στα όρια του νομού και πιο συγκεκριμένα στο Δίκτυο Ανταλλαγών και Αλληλεγγύης. www.tem-magnisia.gr
Σπόρι (Λήμνος): Ένα δίκτυο ισότιμων μελών, χωρίς εκλεγμένα προεδρεία. Χωράνε όλοι όσοι αγαπούν τους σπόρους, σέβονται τη γη και ενδιαφέρονται για την ποιότητα της τροφής τους. Δεν υπάρχει διάθεση παρά μόνο για δημιουργική δράση και όχι για γκρίνια απέναντι σε αρμόδιους. www.sporilimnou.blogspot.com
Πελίτι (Δράμα): Καθιερώθηκε από τον Παναγιώτη Σαϊνατούδη, το 1995. Το 2002 ξεκίνησε το Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών Χωρίς Χρήματα, με σκοπό την επαφή και συνεργασία των ανθρώπων δίχως τη μεσολάβηση του χρήματος. Κάθε χρόνο εκδίδεται το έντυπο που διανέμεται «από χέρι σε χέρι και από καρδιά σε καρδιά». www.peliti.gr
Letsnet (Ηράκλειο): Επιλέξτε μία κατηγορία υπηρεσιών. Πιο δημοφιλείς είναι οι επισκευές ηλεκτρονικών υπολογιστών, το βάψιμο σπιτιών, τα μαθήματα ξένων γλωσσών, αλλά και η ψυχολογική υποστήριξη σε άτομα που τη χρειάζονται… www.lets.net.gr
Λόγω Τιμής: Ποιος είπε ότι δεν μπορείτε να ζήσετε χωρίς λεφτά; Ο δημιουργός της ιστοσελίδας Γιώργος Κολέμπας, ένας μαθηματικός που ζει πλέον στο Πήλιο και ασχολείται με την οικογεωργία, έχει βαλθεί να απαντήσει στο παραπάνω ερώτημα. Ο ίδιος γράφει στο βιβλίο του Τοπικοποίηση: Από το Παγκόσμιο… στο Τοπικό (εκδ. Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη μη Βία «Αντιγόνη»): «Η τοπικοποίηση είναι η απάντηση στην “υπαρκτή” παγκοσμιοποίηση του καπιταλισμού». www.logo-timis.gr
Τράπεζα Εθελοντικού Χρόνου: Δεν είναι πολύτιμο το χρήμα, αλλά ο χρόνος που θα διαθέσετε. Για παράδειγμα, μία ώρα μαθήματος Ισπανικών εξισώνεται με μία ώρα μπέιμπι σίτινγκ. Όπως τονίζει η Νίκη Ρουμπάνη, πρόεδρος του Δικτύου Γυναικών
Ευρώπης και υπεύθυνη για την οργάνωση στην Ελλάδα, «η πρωτοβουλία μας στηρίζεται σε μια κεντρική μονάδα που χρεώνει και πιστώνει το λογαριασμό χρόνου κάθε μέλους, όπως μια τράπεζα κρατάει λογαριασμό αναλήψεων και καταθέσεων. Σε μια τράπεζα χρόνου, ένας γιατρός ή ένας δικηγόρος που προσφέρει μία ώρα επαγγελματικών υπηρεσιών δικαιούται μία ώρα άλλων υπηρεσιών. Έτσι και τα άτομα που βοηθούν το ένα το άλλο, νιώθουν καλύτερα μπροστά στην οπτική ότι έχουν κάτι ανταλλάξιμο με αξία, δηλαδή το χρόνο τους. Παράλληλα, τους δίνεται η δυνατότητα να επανενταχθούν, εφόσον η εργασία όλων εδώ αξιολογείται ποιοτικά. Αυτό λειτουργεί ως ανταμοιβή, αλλά και ως κίνητρο αναβάθμισης προσόντων. Κάθε άτομο, το οποίο γίνεται μέλος, πρέπει να αισθάνεται εμπιστοσύνη από και προς τους άλλους». www.enow.gr