ΣΕΝΑΡΙΟ Τζέιμς Βάντερμπιλτ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ Τζέικ Τζίλενχαλ, Μαρκ Ράφαλο, Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, Κλόι Σεβινί, Αντονι Εντουαρντς ΔΙΑΡΚΕΙΑ 159 ΔΙΑΝΟΜΗ VILLAGE FILMS
Οι καλύτερες ταινίες του Φίντσερ φαίνεται να πηγάζουν από την εξερεύνηση του ίδιου θέματος: την επικράτηση του Κακού σε έναν απαθή μοντέρνο κόσμο που επαναπαύεται υβριστικά στην ψευδαίσθηση ότι γνωρίζει τα πάντα. Τόσο το «Fight Club» όσο και το «Seven» χρησιμοποιούν ως αφετηρία το γεγονός ότι, σε αυτό τον κόσμο, το σκοτάδι έχει απλωθεί προ πολλού. Στο «Ζodiac», ο Φίντσερ επιστρέφει στις απαρχές του σκότους για μια κοινωνία που προδίδεται από την εμπιστοσύνη της στη δύναμη της πληροφορίας. Οι σελίδες των εφημερίδων, οι τηλεοπτικοί δέκτες σπέρνουν την παράνοια και γίνονται άθελά τους συνεργοί ενός αφανούς serial killer που, όπως ο Τζον Ντόου του «Seven», ζητά κι αυτός το μερίδιό του στη δημοσιότητα. Απαιτεί την προσοχή. Μόλις την εξασφαλίσει, η τρομώδης μυθολογία που χτίζει γύρω από τον εαυτό του γίνεται ένας χείμαρρος πληροφοριών που καταπνίγει τα πάντα.
Αν όμως το «Seven» ήταν μια ταινία πάνω στην παραδοχή του Κακού, στο «Ζodiac» το δράμα έγκειται στην αδυναμία του ανθρώπου να κάνει οτιδήποτε προκειμένου να το εμποδίσει. Αφού καλύψει γοργά το έργο του ασύλληπτου δολοφόνου, η ταινία παθιάζεται με τις παράπλευρες απώλειες των πράξεών του: Την πόλη του Σαν Φρανσίσκο που παραδίδεται στο φόβο. Εναν δημοσιογράφο που οδηγείται στην αυτοκαταστροφή. Εναν αστυνομικό που συνειδητοποιεί τη ματαιότητα της σταυροφορίας του για την ανακάλυψη του φονιά. Και έναν σκιτσογράφο που αναγορεύεται σε ασυνήθιστο ντετέκτιβ της υπόθεσης, θυσιάζοντας όμως έτσι την ευτυχία της οικογένειάς του.
Ο τελευταίος επωμίζεται και το θεματικό βάρος του φιλμ. Γίνεται αντανάκλαση της ψύχωσης του ίδιου του σκηνοθέτη για την ιστορία που αφηγείται. Μετατρέπεται στο ερευνητικό όχημα που οδηγεί την πολυσύνθετη αφήγηση. Ντύνεται στα ρούχα ενός γνήσιου νουάρ ήρωα. Οπως ο Νίκολσον της «Τσάιναταουν» καταλαβαίνει το ανώφελο του αγώνα του για την εξεύρεση της αλήθειας, έτσι και ο Τζίλενχαλ εξαντλεί κάθε περιθώριο πριν σκοντάψει στο ανέφικτο της πυρετικής έρευνάς του. Τη στιγμή που αντικρίζει το αντικείμενο της εμμονής του, γνωρίζοντας πόσο ανήμπορος είναι να πράξει οτιδήποτε περαιτέρω, ο Φίντσερ τον προικίζει με την τραγικότητα του νουάρ φαταλισμού. Οπως ο ήρωας της «Τσάιναταουν», έτσι κι αυτός ξέρει ότι μπορεί μόνο να αποστρέψει το βλέμμα και να αποχωρήσει σιωπηλός. Βεβαιώνοντας ότι η μεγάλη ήττα του μοντέρνου κινηματογραφικού ήρωα είναι η απώλεια της κάθαρσης. Οι καλοί δεν νικούν. Το σκοτάδι δεν διαλύεται. Και ο κόσμος βυθίζεται οριστικά στη βαθιά, ατέλειωτη νύχτα του…
ΛΟΥΚΑΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ
