«Η ΕΥΡΩΠΗ, ΠΑΡΑ ΤΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ και δημοσιονομική ολοκλήρωσή της, καθώς και τους φιλικούς δεσμούς της με το ΝΑΤΟ, αποτελεί de facto ένα στρατιωτικό προτεκτοράτο των Ηνωμένων Πολιτειών», έγραφε ο πάλαι ποτέ Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Zbigniew Brzezinski στο βιβλίο του Η Γεωστρατηγική Τριάδα: Η Συμβίωση με την Κίνα, τη Νέα Ευρώπη και τη Ρωσία (2001). Στο δε γνωστότερο Η Μεγάλη Σκακιέρα, Η Αμερικανική Υπεροχή και οι Γεωστρατηγικές της Επιταγές (1997) ανέφερε: «Οι μεγάλες επιταγές της αυτοκρατορικής γεωστρατηγικής είναι: α. Να αποτραπεί η συμπαιγνία μεταξύ των υποτελών και β. Να διατηρηθεί η εξάρτηση από την ασφάλεια μεταξύ των υποτελών». Αυτά ακολούθησε κατά γράμμα η «υποτελής» Ευρώπη και έφτασε στο κατώφλι του πολέμου. Όπως είπε ο καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας Στέλιος Κουβελάκης,** «το κοινωνικό συμβόλαιο που εγκαθιδρύθηκε στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τη βοήθεια του σχεδίου Μάρσαλ, είχε αποτέλεσμα σπουδαίες κοινωνικές κατακτήσεις, όπως το κοινωνικό κράτος, η ανάπτυξη βιομηχανίας και τεχνολογίας και η ευημερία. Όλα αυτά τα διέλυσαν ο νεοφιλελευθερισμός και η παγκοσμιοποίηση. Διαλύεται το κοινωνικό συμβόλαιο και ξεκινάει μια διαδικασία πολιτικής αστάθειας σε όλες τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Ο νεοφιλελευθερισμός που εφαρμόζεται για να κάνει πλουσιότερη την Αμερική γίνεται το όχημα που φέρνει στο προσκήνιο την Κίνα. Στην αρχή νόμιζαν ότι η Κίνα θα ελεγχόταν, ότι θα ήταν ένα εργαστήριο με πολύ φτηνό εργατικό κόστος. Με αυτό το σκεπτικό ξεκίνησε η αποβιομηχάνιση της Δύσης και η έκρηξη της βιομηχανοποίησης της Κίνας, που βγαίνει αυτή τελικά κερδισμένη από την παγκοσμιοποίηση και αμφισβητεί τους κανόνες της αμερικανικής ηγεμονίας μαζί με τη Ρωσία και τους BRICS. Δημιουργήθηκε νέος συσχετισμός δυνάμεων, γι’ αυτό και ο πόλεμος κυρώσεων από τις ΗΠΑ. Όσο για την Ευρώπη, εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία είναι σε οικονομική παρακμή, με χαμηλούς ή μηδενικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ η ψαλίδα μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ έχει ανοίξει πολύ. Καθώς και η γερμανική οικονομία είναι σε κατάσταση στασιμότητας ή υποχώρησης, βλέπουμε τις χώρες να στρέφονται προς μια οικονομία πολέμου. Όλες οι αποφάσεις παίρνονται πλέον υπό την ασφυκτική ηγεμονία του ΝΑΤΟ», καταλήγει ο κος Κουβελάκης.
Βλέπουμε, λοιπόν, από τη μία πλευρά τη Δύση να πολεμά «δι’ αντιπροσώπων» σε δύο μέτωπα -Ουκρανία και Γάζα- με κίνδυνο άμεσης ανάφλεξης στη γύρω περιοχή, μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Ismail Haniyeh. και να ετοιμάζεται να επεκταθεί και στην ανατολική Ασία διότι, εκτός από τη Ρωσία και τη Χαμάς, όπως μας λένε δυτικές ηγεσίες και συστημικά ΜΜΕ, ο κόσμος κινδυνεύει και από την Κίνα! Πρόσφατα, Κίνα και Ρωσία, Κίνα και Ινδία, Ρωσία και Ιράν, Ιράν και Κίνα, Ινδονησία και Ρωσία, Βραζιλία και Κίνα έκλεισαν εμπορικές συμφωνίες σε ειρηνικό κλίμα, γιατί οι μπίζνες γίνονται καλύτερα εν καιρώ ειρήνης… Οι BRICS κατέληξαν στην άκρως σημαντική απόφαση να δημιουργήσουν ένα κοινό νόμισμα σαν το δυτικό swift, χωρίς το δολάριο. Γιατί; Επειδή, σύμφωνα με την Washington Post, οι κυρώσεις που έχει επιβάλει η Αμερική στο ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού προκαλούν φτώχεια, ελλείψεις, πείνα και δυστυχία. Τώρα, θα μπορούν να συναλλάσσονται σε άλλο νόμισμα και να δουν καλύτερες μέρες.
Οι απειλές για γενικευμένο πόλεμο στη Μέση Ανατολή ξεκίνησαν λίγο μετά τη «διακήρυξη του Πεκίνου», την ιστορική πρωτοβουλία της Κίνας να συγκαλέσει τις αντιμαχόμενες Φατάχ και Χαμάς της Παλαιστίνης, να ενωθούν μαζί με άλλες δώδεκα οργανώσεις της χώρας κάτω από την ομπρέλα της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και να εκπονήσουν σχέδιο για την επόμενη μέρα του πολέμου. Γιατί το έκανε αυτό η Κίνα; Επειδή μια ειρηνική Μέση Ανατολή βοηθά στη διεξαγωγή εμπορικών συναλλαγών, ενώ της προσφέρει και σταθερή ροή πετρελαίου. Πώς θα ένιωθε άραγε ο Brzezinski, αν ζούσε, αυτήν ακριβώς τη χρονική στιγμή; Έγραφε ο ίδιος στη Μεγάλη Σκακιέρα: «Δυνητικά, το πιο επικίνδυνο σενάριο θα ήταν ένας μεγάλος συνασπισμός της Κίνας, της Ρωσίας και ίσως του Ιράν…». Φυσικά η Δύση βλέπει εδώ έναν τεράστιο κίνδυνο. Ο πρώην αρχηγός του βρετανικού στρατού Sir Patrick Sanders δήλωσε στους Times ότι ο κόσμος αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη απειλή από το 1945, επειδή η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν είναι «οι δυνάμεις ενός νέου Άξονα, πιο επικίνδυνες από τους Ναζί το 1939».
Δεν νομίζω ότι υπάρχει Ευρωπαίος πολίτης με σώας τας φρένας που θα τρομάξει επειδή η Κίνα θέλει να κάνει σιδηροδρόμους στη Μέση Ανατολή και τη Βραζιλία. Την απειλή τη νιώθει «με τη μείωση των μισθών, την αύξηση της ανεργίας, τη διεύρυνση της φτωχοποίησης και των ανισοτήτων που προκαλούν υπαρξιακή κρίση, κρίση εμπιστοσύνης, διάβρωση της δημοκρατικής λειτουργίας της ΕΕ και αμφισβήτηση της προοπτικής της», όπως γράφουν οι πανεπιστημιακοί κ.κ. Σάββας Ρομπόλης και Βασίλης Μπέτσης*** στο άρθρο τους Η ΕΕ ή Θα Αλλάξει ή Θα Βουλιάξει. Λένε, λοιπόν, ότι το μόνο μέλλον που μπορεί να έχει η Ευρώπη είναι η σε όλα τα επίπεδα ισότιμη ευρωπαϊκοποίηση όλων των χωρών-μελών. Με ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας, χωρίς αντιαναπτυξιακά πρωτογενή πλεονάσματα, με αναβάθμιση της εργασίας, της έρευνας-καινοτομίας, της δημογραφίας και της ανασυγκρότησης του κοινωνικού κράτους, καθώς και με το τέλος της λιτότητας και της νεοφιλελεύθερης αντίληψης. Αλλιώς, θα συνεχίσει να επιβεβαιώνεται ο Brzezinski, όταν στη Γεωστρατηγική Τριάδα έγραφε ότι «το ενδεχόμενο μιας πραγματικά ενωμένης πολιτικά Ευρώπης θα επισκίαζε τις ΗΠΑ, αλλά ευτυχώς κάτι τέτοιο αποτελεί χίμαιρα, οπότε η Ευρώπη θα παραμείνει στρατιωτικό προτεκτοράτο».
Φλώρα Τζημάκα
ftzimaka@atticamedia.gr
*«ΚΑΝΕ ΑΛΜΑ ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΟ ΑΠΟ ΤΗ ΦΘΟΡΑ», Στίχος από τη Μαρία Νεφέλη του Οδυσσέα Ελύτη, επίλογος στο άρθρο η Ευρώπη ή θα αλλάξει ή θα βουλιάξει.
**Συζήτηση στον 98,4FM με τον Γιώργο Σαχίνη
*** Σάββας Ρομπόλης, Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών Κοινωνικής Πολιτικής του τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Παντεπιστημίου. Βασίλης Μπέτσης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στο Εργαστήριο Κοινωνικής Στατιστικής και Ανάλυσης Δεδομένων του Παντείου Πανεπιστημίου.
Κεντρική φωτογραφία: iStock
