Πολύ συχνά γίνεται λόγος για την υπνοπαιδεία, διαδικασία μέσω της οποίας έχουμε τη δυνατότητα να εμπλουτίζουμε τις γνώσεις μας ενώ κοιμόμαστε. Μέχρι σήμερα, ωστόσο, κανείς δεν μπορούσε να πει με βεβαιότητα εάν η συγκεκριμένη, πολυδιαφημισμένη μέθοδος αποτελεί μύθο ή πραγματικότητα. Άλλωστε, η εξέταση του κατά πόσον ο εγκέφαλος μπορεί να συγκρατήσει νέα δεδομένα κατά τη διάρκεια του ύπνου δεν αποτελεί απλή υπόθεση. Η μεγαλύτερη δυσκολία που συναντούν οι ειδικοί είναι το να εξασφαλίσουν ότι οι εθελοντές-μαθητές τους πράγματι κοιμούνται, αφού οι λέξεις που απαγγέλλονται είναι πιθανό να τους ξυπνήσουν.
Πρόσφατα, όμως, ερευνητές του τμήματος Νευροβιολογίας του Ινστιτούτου Βάιζμαν στο Ισραήλ κατάφεραν να αποδείξουν πως η συγκεκριμένη μέθοδος διδασκαλίας όντως δουλεύει. Πώς τα κατάφεραν; Εφαρμόζοντας μια νέα, διαφορετική προσέγγιση. Αντί για φράσεις, λοιπόν, προτίμησαν να χρησιμοποιήσουν μυρωδιές, εκθέτοντας τους εθελοντές σε μια συγκεκριμένη οσμή μετά το άκουσμα ενός ορισμένου ήχου.
Ο συνδυασμός των δύο παραπάνω φαίνεται πως παρουσιάζει πλεονεκτήματα, αφού οι συμμετέχοντες δεν ξυπνούν, παρότι ο νους τους επεξεργάζεται τα ερεθίσματα, ενώ οι μυρωδιές αποτελούν ένα απόλυτα μετρήσιμο εργαλείο της αντίδρασης του εγκεφάλου, που δεν είναι άλλο από τη βαθιά εισπνοή.
Τα αποτελέσματα είναι ενδεικτικά: Οι εθελοντές κοιμήθηκαν και έπειτα οι ειδικοί τούς έβαλαν να ακούσουν ήχους, οι οποίοι συνοδεύονταν από συγκεκριμένες μυρωδιές. Καταγράφοντας τις αντιδράσεις τους διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλός τους εξακολουθούσε να ανταποκρίνεται στα οσφρητικά ερεθίσματα σαν να ήταν ξύπνιοι. Κάθε φορά που ένα άρωμα ήταν ευχάριστο, οι συμμετέχοντες εισέπνεαν βαθιά, ενώ η αναπνοή τους ήταν διακοπτόμενη όταν η μυρωδιά ήταν δυσάρεστη.
Την επόμενη ημέρα, όσοι είχαν υποβληθεί στο πείραμα άκουσαν τους ίδιους ήχους, οι οποίοι ωστόσο αυτή τη φορά δεν συνοδεύονταν από κανένα οσφρητικό ερέθισμα. Παρότι λειτούργησαν ασυναίσθητα, αντέδρασαν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως και στον ύπνο τους: οι ήχοι που είχαν συνδυαστεί με ωραία αρώματα τους οδήγησαν σε βαθιά εισπνοή, ενώ οι άλλοι τους έκαναν να βουλώσουν τη μύτη τους.
«Μέχρι σήμερα πιστεύαμε ότι το οσφρητικό σύστημα σταματά να λειτουργεί κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ωστόσο, αυτή η μελέτη δείχνει ότι ορισμένες πληροφορίες συλλέγονται και συγκρατούνται» ανέφερε στο New Scientist ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Ντόναλντ Γουίλσον.
Παρότι οι μελέτες των ειδικών βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, αφού μάλλον είναι δύσκολο να μετατρέψουμε π.χ. μια λέξη σε μυρωδιά προκειμένου να τη μάθουμε στον ύπνο μας, ωστόσο οι ίδιοι είναι αισιόδοξοι πως στο μέλλον η υπνοπαιδεία δεν θα αποτελεί… όνειρο θερινής νυκτός.
