Κυριακή απόγευμα παρακολουθώ στη ΝΕΡΙΤ τη ζωντανή αναμετάδοση της μεγαλειώδους πορείας που γίνεται στη Γαλλία μετά το μακελειό στην εφημερίδα Charlie Hebdo. Μεταξύ άλλων, ακούω και την πολύ ενδιαφέρουσα άποψη του καθηγητή Φιλοσοφίας Στέφανου Ροζάνη: «Το δράμα το οποίο ζούμε αυτή τη στιγμή είναι ένα δράμα κατάρρευσης του ευρωπαϊκού πνεύματος των λαών και της διαφωτιστικής γενικής θέλησης όπως τη διακήρυξαν ο Ζαν Ζακ Ρουσό και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι διαφωτιστές». Όσα είπε ο κ. Ροζάνης μού θύμισαν τη συνέντευξή του στη δημοσιογράφο Κρυσταλία Πατούλη για το tvxs.gr. «Πιστεύω ότι η πραγματική παρακμή του ευρωπαϊκού χώρου τίθεται σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, προ των οφθαλμών μας. Τα ευρωπαϊκά έθνη γνωρίζονται πια μεταξύ τους ως οφειλέτες και δανειστές, ως πελάτες και εργοδότες, ξεχνώντας πλήρως ότι η παράδοση αυτής της ηπείρου υπήρξε πάντα το πνεύμα του λαού και η συμπληρωματικότητα ανάμεσα στις κουλτούρες μεταξύ των εθνών. Εκείνο το οποίο έχει μεγάλη σημασία για μένα είναι ότι για άλλη μια φορά, στην παρακμή αυτή της Ευρώπης, επικρατεί ο γερμανικός ηγεμονισμός. Ένας ηγεμονισμός που ποτέ δεν δέχτηκε το διαφωτιστικό πνεύμα το οποίο η Ευρώπη διέδωσε στον κόσμο, σύμφωνα με τις αρχές και τις αξίες της ελληνικής κουλτούρας μέσω της Αναγέννησης, κι επιχειρεί ο ηγεμονισμός αυτός για άλλη μια φορά να διαλύσει και να καταρρακώσει κάθε υπόλειμμα κοσμοπολιτισμού, κάθε υπόλειμμα κουλτούρας, κάθε αξιακή κλίμακα που διέπει την ευρωπαϊκή οικογένεια. Αυτό για μένα είναι πολύ σημαντικό. Πολύ πιο σημαντικό απ’ όσα τραγικά διαδραματίζονται στην Ελλάδα. Πολύ πιο σημαντικό ακόμη και απ’ όσες τιμωρίες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο προσπαθούν να επιβληθούν σε μια χώρα η οποία δεν είναι μια χώρα της Ευρώπης, αλλά η καρδιά της Ευρώπης! Είναι η ίδια η Ευρώπη». Κατά τον καθηγητή, οι καινούριοι ηγεμόνες θέλουν δημοκρατίες χωρίς λαούς και έθνη δίχως εθνότητες.
Η παρούσα κατάσταση βρίσκει την ελληνική κοινωνία σε απόλυτη παρακμή, όπως παρηκμασμένες είναι και οι κοινωνίες των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών. Μέσα σ’ αυτό το σάπιο περιβάλλον όλα μπορούν να συμβούν, όπως και τα τυφλά χτυπήματα των τζιχαντιστών. Ας μη γελιόμαστε, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η τρομοκρατία που υφίσταται η δυτική κοινωνία δεν είναι παρά απόρροια της γενικότερης δικής της βίας. Όταν σπέρνεις για χρόνια ανέμους, είναι λογικό κι επόμενο, δυστυχώς, κάποια στιγμή να θερίσεις θύελλες.
Ο κ. Ροζάνης διατυπώνει αυτό που πιστεύουμε βαθιά όλοι: «το πρόβλημα βρίσκεται στο πεδίο των αξιών, οι οποίες καταρρακώθηκαν μέσα στην Ευρώπη, οι οποίες αφανίστηκαν, άρα οποιοσδήποτε άλλος τρόπος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας χαλκευμένος, τεχνοκρατικός, τεχνικός ή οικονομικός πα-ρα-λο-γι-σμός!».
Σ’ αυτή την κρίσιμη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση, αφού εμβόλισε όλα αυτά τα χρόνια εντελώς το κοινωνικό κράτος και άφησε στο έλεος του Θεού τους πιο αδύναμους πολίτες, ακολουθώντας τυφλά το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα διάσωσης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, οδηγεί τη χώρα σε εκλογές. Για πρώτη φορά η Αριστερά διεκδικεί την εξουσία.
Ας μην πάμε, λοιπόν, να ψηφίσουμε υπό το κράτος του φόβου και της προκατάληψης, ας μην κρίνουμε κοντόφθαλμα με γνώμονα το επιδερμικό μας συμφέρον, αλλά έχοντας ως κίνητρο να μετατρέψουμε την κομματοκρατία σε ουσιαστική δημοκρατία. Ήρθε η ώρα να γυρίσουμε πίσω «στις διαφωτιστικές αξίες εκείνες που θα αποτελέσουν τη μοναδική μας σωτηρία: αξιοπρέπεια του πολίτη, επαναφορά του πνεύματος του λαού και επαναφορά των πολιτευμάτων όχι σε μια κενή δημοκρατία, αλλά σε μια δημοκρατία με πολίτες ενεργούς».
Εάν δεν συμβούν αυτά, πολύ φοβάμαι ότι θα βγει αληθινή η απαισιόδοξη εκτίμηση του κ. Ροζάνη ότι «θα έχουμε αυτό που ο Νίτσε ονόμαζε “νύχτα που γίνεται όλο και περισσότερο νύχτα”, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό». Ή όπως το διατυπώνει εύγλωττα ο μπλόγκερ Καρτέσιος σε ένα ποστ με τίτλο Ζητάνε Εκδίκηση τα Χρόνια: «ζητάνε εκδίκηση τα χαμένα χρόνια, οι μέρες της ταπείνωσής μας, οι ώρες που τα κεφάλια ήταν σκυφτά και τα χέρια χωμένα σε άδειες τσέπες. Έχουμε χρέος να εκδικηθούμε για όλα τα χαμένα. Αν δεν το πράξουμε κι αυτή τη φορά, καλύτερα να μπούμε στους λάκκους που μας έσκαψαν.
Τίποτα δεν κερδίσαμε. Για τίποτα δεν παλέψαμε. Απλώς περιμέναμε μόνοι τους να φύγουν. Με κάποιο τρόπο. Ο τρόπος πλησιάζει. Αν δεν τον αρπάξουμε, θα μας εκδικηθεί. Και αυτός θα έχει κάθε δίκιο να το κάνει. Και μετά σιωπή… “Σκασμός!” θα φωνάξει η αθλιότητα. “Στους λάκκους σας και γρήγορα”».
Φλώρα Τζημάκα
ftzimaka@pegasus.gr