Σάββατο βράδυ. Σε κάποιο µπαράκι, συνάντηση µε φίλους από τα παλιά. Γκρίνια, ατελείωτη γκρίνια. Τα µισά ακούω. Αφήνοµαι στη µουσική και σκέφτοµαι µε λύπη ότι σχεδόν πάντα αυτό συµβαίνει: γκρινιάζουµε όλοι διαρκώς για όλα και, πάνω απ’ όλα, για τα καταραµένα µνηµόνια. Λίγο αργότερα, ανεβαίνω µε ταξί την έρηµη Σταδίου. Μεσάνυχτα, ησυχία. Κάποιος σκαλίζει τον σκουπιδοτενεκέ -ο τρίτος που βλέπω απόψε- ενώ ένας άλλος κύριος, αρκετά ηλικιωµένος, κατηφορίζει µε την ελληνική σηµαία στον ώµο. Παρατηρώ το πρόσωπό του στο φανάρι καθώς πλησιάζει. Δείχνει χαµένος, σαν να πέρασε ένας ολόκληρος στρατός από πάνω του. Στο µυαλό του κάπως έτσι θα έγινε. Ξηµερώνει Κυριακή, σε λίγες ώρες θα υπογραφεί η συµφωνία για τη µετονοµασία της ΠΓΔΜ.
Στο εξαιρετικό άρθρο του Πριν Από Ένα Αγχώδες Τέλος, ο Αντώνης Ανδρουλιδάκης εξηγεί τι συµβαίνει στον ανθρώπινο ψυχισµό όταν τα χειρότερα άγχη που είχε για το µέλλον του επιβεβαιώνονται καθηµερινά στο παρόν. «Πρόκειται για µια δικαίωση του άγχους, σαν να λέµε, δίκιο είχα που αγχώθηκα». Έτσι, καθώς ο φόβος για µια πιθανή απειλή (θα χάσω τη δουλειά µου/το σπίτι µου) δικαιώνεται, ο άνθρωπος, συνεχίζει ο κ. Ανδρουλιδάκης, δεν έχει άλλη οδό διαφυγής από τη «δυσλειτουργική αποφυγή, την απόσυρση ή τη διαφυγή σε κάθε λογής καταφύγια». Μπορεί να ποστάρεις λουλουδάκια στο Facebook ή να καταγγέλεις ό,τι αντιβαίνει στην «ιδεολογική σου περιχαράκωση, αλλά η ουσία είναι µία: η ανάγκη να ξεφύγουµε από το υπαρξιακό άγχος που δικαιώνεται όλο και πιο πολύ». Πόσο «στραβωµένοι» είµαστε, αλήθεια, µε όλα όσα µας περιτριγυρίζουν! «Τι χώρα είναι αυτή», λέµε όλοι συνέχεια. Αλλά η χώρα είµαστε εµείς. Η µοµφή είναι εναντίον του ίδιου µας του εαυτού. «Και αυτή η αρνητική αυτο-αξιολόγηση της συλλογικότητάς µας δεν µπορεί παρά να πυροδοτεί παραπέρα άγχος και ανησυχία, καθώς τα προβλεπόµενα γεγονότα φαίνονται όλο και πιο απειλητικά και επικίνδυνα. Ένας ολόκληρος λαός πληµµυρισµένος µε αγχώδη συναισθήµατα και µε τη χειρότερη δυνατή εικόνα για την ίδια του την ύπαρξη, δεν µπορεί παρά να τροφοδοτεί ακόµη περισσότερο τον συλλογικό ψυχισµό µε άγχος, ανησυχία και αβεβαιότητα σε έναν αλληλοτροφοδοτούµενο φαύλο κύκλο. Μια ολόκληρη κοινωνία, παγιδευµένη σε µια γενικευµένη αγχώδη διαταραχή, ανησυχεί για τα µελλοντικά γεγονότα, προβληµατίζεται για την επάρκειά της να τα αντιµετωπίσει και καταλήγει σε µια διαρκή και ακόρεστη ανάγκη για… µακεδονική επιβεβαίωση!». Πώς ανατρέπεται αυτή η αρρωστηµένη κατάσταση; Με «άρση των συµπεριφορών αποφυγής, µε άρνηση των καταφυγίων και των διαφυγών µας και µε την οριστική διακοπή της συνεχούς έκθεσής µας απέναντι στο µνηµονιακό τραύµα», λέει ο κ. Ανδρουλιδάκης.
Αυτό το πράγµα κάνουν διαρκώς οι νέοι άνθρωποι οι οποίοι έχουν µεγαλώσει µέσα στην κρίση και την αντιµετωπίζουν φυσιολογικά, ψάχνοντας τρόπους να γίνουν δηµιουργικοί και να παρακάµψουν τα εµπόδια µε φαντασία. Και, τελικά, αυτή η δηµιουργικότητα είναι η απάντηση στη µαζική αγχώδη διαταραχή. Προσωπικά, το αντίδοτο στην εικόνα σήψης του Σαββατόβραδου που σας έδωσα πιο πάνω, ευτύχησα να το λάβω Κυριακή απόγευµα στο… Andydote, την έκθεση Ελλήνων σχεδιαστών, που διοργανώνεται εδώ και τέσσερα χρόνια στην Αθηναΐδα. Έξω έριχνε καρέκλες, µέσα έλαµπε ο ήλιος: 63 νέοι designers εξέθεταν τις δηµιουργίες τους. Ο ένας καλύτερος από τον άλλο. Παλτό µε υπέροχες ραφές και τελειώµατα, πουλόβερ που ήθελες να βουλιάξεις µέσα τους, τουαλέτες που σε κάνουν να ονειρεύεσαι, φορέµατα που η D.V.F. θα ζήλευε λιγάκι, εσώρουχα απαλά σαν µετάξι, κοσµήµατα µε ανάγλυφα µηνύµατα σε γραφή µπράιγ ή µεταλλικά, που γίνονται καµβάς για κέντηµα, µοντέρνες φούστες, παντελόνια, σακάκια και άλλα και άλλα και άλλα, πολλά και υπέροχα. Και όλα αυτά τα φτιάχνουν όµορφα νέα κορίτσια και αγόρια µε ιδιαίτερο στυλ, ευγενικά, καλλιεργηµένα. Αληθινοί δηµιουργοί. Δεν έφυγαν από τη χώρα µας είτε γιατί δεν µπόρεσαν είτε γιατί δεν θέλησαν. Έµειναν, το παλεύουν µε όλη τους την ψυχή και -πού θα πάει- θα φτάσουν εκεί που έχουν βάλει στόχο. Δεν έχω καµία αµφιβολία. Ψυχή της έκθεσης, η διοργανώτρια Αντιγόνη Βιντιάδη, ένα λαµπερό, έξυπνο και ικανό κορίτσι µε µοναδική αίσθηση του χιούµορ. Με ξεναγεί στις αίθουσες της Αθηναΐδας και «το ζει». Η Αντιγόνη και η παρέα της, οι σχεδιαστές και όλο το µοδάτο και κοµψό σκηνικό της Αθηναΐδας ειναι η αληθινή Ελλάδα. Εκεί κοιτάµε. Στην ορµή των νέων που βρίσκουν πάντα τρόπους να παρακάµπτουν την κρίση και να ξεφεύγουν από τη µέγγενή της. Τέλος.
Φλώρα Τζηµάκα
ftzimaka@alphamag.gr
ΥΓ.: Καλές διακοπές. Να διαβάζετε, να αράζετε και να ονειρεύεστε µε ανοιχτά τα µάτια. Για να ερωτεύεστε. Τα πάντα.
