Την ίδια ώρα στην επικαιρότητα βρίσκεται το θέμα για την απελευθέρωση των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας. Οι δανειολήπτες που θα χάσουν το ένα και μοναδικό σπίτι στο οποίο ζουν με την οικογένειά τους υπολογίζονται μεταξύ 50.000 και 60.000 (με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν μετά τη συνάντηση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργου Προβόπουλου με τους τραπεζίτες, πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ). Δεν θέλει πολύ για να συμβεί το κακό και να βρεθεί κάποιος στο δρόμο από τη μια μέρα στην άλλη. Η φωτιά έχει πια περάσει την αυλή μας και απειλεί να κάψει τον καναπέ στον οποίο λουφάζαμε μέχρι τώρα από φόβο «μήπως επιστρέψουμε στη δραχμή και χάσουμε ακόμα και το σπίτι μας». Ε, να, λοιπόν, που ήρθε η στιγμή οι φόβοι μας να πάρουν σάρκα και οστά.
Παρακολουθώντας τα δημοσιεύματα, αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τι θέλουν να κάνουν με τα «κόκκινα» δάνεια. Σε ένα ρεπορτάζ με τίτλο «Πουλούν τα σπίτια σε γύπες», που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών (5/12), διάβασα ότι οι τράπεζες εκποιούν προς 5 έως 10 λεπτά ανά ευρώ τα δάνεια που δεν αποπληρώνονται προκειμένου να διαγράψουν τις επισφάλειές τους: Δηλαδή το «κόκκινο» δάνειο ενός σπιτιού, ας πούμε, αξίας 100.000 ευρώ το αγοράζουν έναντι 5.000-10.000 ευρώ τα γνωστά επενδυτικά κεφάλαια-γύπες. Εκείνα με τη σειρά τους, ασκώντας απίστευτες πιέσεις που ξεπερνούν τα όρια του εκβιασμού στους δανειολήπτες, καταφέρνουν να μαζέψουν το 20% του χρέους, δηλαδή εν προκειμένω 20.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 15.000 θα είναι το κέρδος τους. Με δυο λόγια, όλοι επωφελούνται εκτός από εμάς. Οι τράπεζες ξεφορτώνονται τα μελανά δάνεια που τους χαλάνε τη μόστρα στους ισολογισμούς, οι κερδοσκόποι θησαυρίζουν και στο τέλος παίρνουν και το σπίτι, οι τροϊκανοί περιφέρουν τον ανελέητο κυνισμό τους κάνοντας δηλώσεις σαν την περιβόητη «σε όλη τη Δύση υπάρχουν άστεγοι, εσείς πού κολλάτε;» και το ενδοτικό κράτος παρακολουθεί παθητικά ολόκληρες οικογένειες να γίνονται βορά στα θηρία.
Αυτές τις μέρες το Υπουργείο Ανάπτυξης ετοιμάζεται να φέρει τη σχετική τροπολογία προς ψήφιση στη Βουλή. Σύμφωνα με αυτή, προβλέπεται η κατάργηση της ρύθμισης Παπαθανασίου (η οποία απαγόρευε τους πλειστηριασμούς για οφειλές έως 200.000 ευρώ) και η αυστηροποίηση των κριτηρίων υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη. Οι αντιμνημονιακές δυνάμεις, μεταξύ των οποίων και η αξιωματική αντιπολίτευση, ωρύονται. Έτσι πρέπει.
Στην Αμερική ωστόσο οι ακτιβιστές του κινήματος Occupy Wall Street πήραν την κατάσταση στα χέρια τους: σε μια ανάλογη περίπτωση συγκέντρωσαν δωρεές χιλιάδων ανθρώπων και απάλλαξαν μια μερίδα ανασφάλιστων Αμερικανών από το χρέος τους σε ιδιωτικές κλινικές και ασφαλιστικές εταιρείες. Για να καταλάβουμε πώς έγινε: οι ακτιβιστές δημιούργησαν ένα fund και αγόρασαν χρέη αξίας περίπου 15 εκατ. δολαρίων στην τιμή των 400.000 δολαρίων. Στη συνέχεια ακύρωσαν αυτές τις οφειλές. Χτύπησαν δηλαδή τους κερδοσκόπους με τα ίδια τους τα όπλα και απελευθέρωσαν τους συνανθρώπους τους από τις δαγκάνες μιας ανελέητης καπιταλιστικής μαφίας.
Τι μας διδάσκει αυτό; Ότι η αλληλεγγύη είναι πανίσχυρο όπλο. Ευτυχώς έχει αρχίσει να κυλά το νερό στο αυλάκι. Φαίνεται ότι ως κοινωνία ξυπνάμε επιτέλους και αντιλαμβανόμαστε ότι μπορεί ολομόναχοι να είναι αδύνατον να τα καταφέρουμε, ωστόσο όλοι μαζί ίσως ρίξουμε φως στο σκοτάδι. Μια πρόσφατη πανελλαδική δημοσκόπηση που έγινε από το δίκτυο εθελοντισμού Human Grid σε συνεργασία με την εταιρεία κοινωνικής έρευνας qed δείχνει ότι η κρίση αύξησε εντυπωσιακά τα ποσοστά συμμετοχής των πολιτών σε εθελοντικές δράσεις αλληλεγγύης. To 34% των ερωτηθέντων σκοπεύει να λάβει μέρος σε πρωτοβουλίες για την προστασία απόρων, αστέγων, παιδιών που αντιμετωπίζουν προβλήματα κ.λπ. Ενώ το 38% θεωρεί πολύ πιθανό να χρειαστεί βοήθεια στο άμεσο μέλλον (πηγή: www.humangrid.gr).
Γίνονται πράγματα κι αυτό είναι πολύ συγκινητικό. Από τις μυστικές επανασυνδέσεις ρεύματος που κάνουν οι ίδιοι οι τεχνικοί της ΔΕΗ σε οικογένειες οι οποίες μέσα στο κρύο έχουν μείνει χωρίς ηλεκτρικό (πηγή: Bloomberg) μέχρι τα μικρά βήματα στις συνοικίες. Οι μαμάδες που φροντίζουν να στέλνουν επιπλέον κολατσιό σε συμμαθητές των παιδιών τους οι γονείς των οποίων ζορίζονται. Οι κυρίες στις γειτονιές που μαγειρεύουν για τους μοναχικούς παππούδες. Οι ομάδες που συγκεντρώνουν κουβέρτες και βγαίνουν στον παγετό για να εντοπίσουν αστέγους και να τους οδηγήσουν σε θερμαινόμενους χώρους του κάθε δήμου. Και ευτυχώς άλλα πολλά…
Νιώθω αισιόδοξη όταν βλέπω τους φίλους μου να μιλούν με πάθος για μικρά και μεγάλα πράγματα που έκαναν με στόχο να βοηθήσουν όσους έχουν ανάγκη. Η όποια αντίδραση, το όποιο φράγμα υψώσουμε απέναντι στο σαρωτικό κύμα που μας χτυπά, η όποια επανάσταση θα γεννηθεί μέσα από την ανθρωπιά. Δεν έχουμε τίποτε άλλο στα χέρια μας, μόνο αυτό. Η ανθρωπιά θα μας κινητοποιήσει, θα μας κάνει ευρηματικούς, όπως τα μέλη του Occupy Wall Street, θα φέρει ιδέες.
Πρέπει όλες αυτές οι εθελοντικές προσπάθειές μας να οργανωθούν για να γίνουν ένας ισχυρός αντίλογος. Ίσως έτσι μπορέσουμε και οι πολίτες να έχουμε άποψη στις διαπραγματεύσεις για μείζονα ζητήματα όπως οι πλειστηριασμοί. Το έγραψε πολύ όμορφα ο Νίκος Μπογιόπουλος σε ένα σχετικό με το θέμα άρθρο του: «Η απάντηση είναι: Κανένας πλειστηριασμός, ούτε ενός σπιτιού ανθρώπου του μόχθου, ποτέ! Η απάντηση είναι: Να μην τολμήσουν ούτε να το σκεφτούν ότι θα ξεσπιτώσουν άνθρωπο από το σπίτι του! Οι γειτονιές -να το ξέρουν- θα έχουν το νου τους…». Ας κρατήσουμε αυτή την τελευταία φράση. Ναι, θα έχουμε το νου μας… Αυτή η επαγρύπνηση κρύβει μια απίστευτη δύναμη, γιατί εμπεριέχει την απειλή ενός μαζικού όπλου, ίσως του πιο ισχυρού που υπάρχει στον κόσμο: της λαϊκής οργής. Και ας το μάθουν επιτέλους, αν δεν τους έχει περάσει ήδη απ’ το μυαλό, δεν υπάρχει πιο δυνατός αντίπαλος απ΄ αυτόν που κινδυνεύει να χάσει τα πάντα. Εκτός ίσως απ’ αυτόν που τα έχασε όλα.
Φλώρα Τζημάκα
