Φωτογράφιση: Enrique Badulescu
Το 2019 μας άφησε ένα φοβερό δώρο: τη σεναριογράφο, δημιουργό, ηθοποιό και συγγραφέα Phoebe Waller-Bridge, η οποία με τη σειρά της έδωσε την ευκαιρία σε εμάς τα κορίτσια να σκεφτούμε από την αρχή τον τρόπο που επιλέγουμε να ερωτευόμαστε, να συνδεόμαστε, αλλά και να ξαναδούμε το πώς φλερτάρουμε και τι περιμένουμε από τον ίδιο τον έρωτα και τη συντροφικότητα. Μας έκανε να καταλάβουμε ότι λανθασμένα εμπιστευτήκαμε όλα τα παραπάνω σε flirt trends, σε συνομιλίες και μηνύματα στο Instagram, σε ειδοποιήσεις σε date apps, σε ανταλλαγή ρομαντικών megabytes και σε σχέσεις τυλιγμένες σε love story συσκευασίες. Την ίδια στιγμή έβαλε «επιθετικά» στο επίκεντρο τη σεξουαλικότητά μας, τη γυναικεία μας ταυτότητα, τη θέση και τους πολλαπλούς και απαιτητικούς ρόλους μας στο σήμερα, που καίει από υπερβολικές ανάγκες και προσδοκίες. Πώς τα κατάφερε η Waller-Bridge; Κυρίως μέσα από το σενάριο του Fleabag το οποίο έχει γεμίσει το internet με memes που στάζουν… σύγχρονη σοφία.
Who’ s that girl?
Η σπιρτόζα Waller-Bridge γεννήθηκε και ζει στο Λονδίνο. Το Fleabag, το οποίο εκτός των άλλων σάρωσε τα φετινά βραβεία EMMY, πριν γίνει σίριαλ ήταν θεατρικό έργο. Η ίδια έχει υπογράψει το διασκεδαστικό κατασκοπικό σίριαλ Killing Eve, έχει χαρίσει τη φωνή της στον χαρακτήρα Solo (από τη σειρά ταινιών Star Wars), κλήθηκε να συνεισφέρει στο σενάριο του επόμενου Τζέιμς Μποντ, No Time To Die -λέγεται μάλιστα ότι η συμμετοχή της ήταν από τους όρους για να ξαναβάλει το κοστούμι του Πράκτορα 007 ο Daniel Craig-, ενώ πρόσφατα υπέγραψε ένα τεράστιο συμβόλαιο με την Amazon για την παραγωγή κινηματογραφικού και τηλεοπτικού περιεχομένου. Παράλληλα, πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε σε βιβλίο το σενάριο του Fleabag που την έκανε διάσημη. Αν το παραγγείλετε από το amazon.com, θα φτάσει σε εσάς μια στιβαρή έκδοση με μοβ σκληρό εξώφυλλο, τυλιγμένη με μια ροζ κορδέλα που γράφει “This Is A Love Story”. Όμως δεν πρόκειται για μια συμβατική ιστορία αγάπης. Η δημιουργός του έχει δηλώσει ότι έγραψε το Fleabag όχι για να μιλήσει ακριβώς για το σεξ και τον έρωτα, αλλά κυρίως για τη «λάμψη, το δώρο και την ευλογία του να είσαι γυναίκα σήμερα, αλλά και του σκοταδιού που το συνοδεύει». Όταν ρίχνουμε φως στο σκοτάδι το αποδυναμώνουμε, και αυτό η Waller-Bridge το έκανε. Μας έκανε να δούμε τα λάθη μας, να αποδεχτούμε τις πληγές μας και να τις φροντίσουμε. Να αναγνωρίσουμε τις ενοχές μας, ακόμη και τις πιο σκοτεινές. Γιατί είμαστε γεμάτες από τέτοιες που τρέφονται συνεχώς από εσωτερικές φωνές που μας αμφισβητούν και μας γεμίζουν ανασφάλειες ως γυναίκες, συντρόφους, ερωμένες, επαγγελματίες, μητέρες, αδερφές και φεμινίστριες. Η Waller-Bridge τις ξέρει αυτές τις φωνές. Βάζει και την ηρωίδα της να τις ακούει και να τις εξωτερικεύει για να τις ξορκίσει.
«Έχω τη φρικτή πεποίθηση πως είμαι μια άπληστη, διεστραμμένη, εγωίστρια, απαθής, κυνική, διεφθαρμένη, ηθικά τελειωμένη γυναίκα που δεν μπορεί να αποκαλέσει καν τον εαυτό της φεμινίστρια», λέει κάποια στιγμή η ηρωίδα της που δεν έχει καν όνομα. Για να φτάσει όλο αυτό το μήνυμα από τη μικρή οθόνη σε εμάς χρειάζεται θάρρος και τόλμη, και η Waller-Bridge τα έχει και τα δύο. Ακουμπά με τρυφερή, ρεαλιστική, σύγχρονη αλήθεια την πολύπλοκη ψυχοσύνθεσή μας, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα και όπως προσπαθεί να εκφραστεί μέσα από όλες τις σχέσεις, τις δραστηριότητες και το αποτύπωμα που αφήνουμε στο σπίτι, το γραφείο ή το μπαρ.
Μιλώντας ανοιχτά για το σεξ
Η Waller-Bridge μιλά για όλα δίχως ενοχές. Πρώτα απ’ όλα για το σεξ. Ναι, φυσικά και μας απασχολεί το σεξ. Θέλουμε να έχουμε σεξουαλική ζωή, ανεξάρτητα αν είμαστε ή όχι σε μόνιμη σχέση. Η ίδια, λίγες ημέρες μετά τα τρία ΕΜΜΥ που κέρδισε, δήλωσε: «Πολλοί νομίζουν ότι επειδή γράφω το Fleabag είμαι σαν την ηρωίδα μου – σεξουαλικά αχόρταγη, βωμολόχα, επικίνδυνη. Και συνεχώς χρειάζεται να λέω “ναι”. Ναι, είμαι. Σήμερα μπορούμε να συζητάμε ελεύθερα για τη σεξουαλικότητά μας, χωρίς να μας καίνε στην πυρά – καλό αυτό. Παλιότερα, έτρεμαν τις κ@@@@μένες γυναίκες. Τώρα τους δίνουν 3 EMMY. Γιατί έχουμε μεγαλώσει με τα κορίτσια να ντρέπονται να κρατήσουν μια σερβιέτα ή ένα ταμπόν και να πάνε στο μπάνιο να αλλάξουν. Κι όλοι οι υπόλοιποι δεν θέλουν να βλέπουν μια γυναίκα να κρατάει μια σερβιέτα ή ένα ταμπόν για να πάει στο μπάνιο να αλλάξει. Τι λέει όλη αυτή η παράνοια για όλους μας; Ένα ψόφιο ποντίκι; Ένα υπογεγραμμένο αντίτυπο του Ο Αγών Μου; Όλα είναι προτιμότερα από μια γυναίκα που έχει περίοδο», δήλωσε. Καμιά μας δεν μπορεί να αρνηθεί -άλλη περισσότερο κι άλλη λιγότερο- ότι δεν μιλάμε ακόμη και σήμερα ανοιχτά και απόλυτα απενοχοποιημένα για το σεξ και για το πώς νιώθουμε γι’ αυτό χωρίς να έχουμε τον πατριαρχικό φόβο ότι θα παρεξηγηθούμε. Κουβαλώντας στις πλάτες μας μια αρχαία ντροπή για την ικανοποίηση, που πολλές φορές δεν την αναγνωρίζουμε καν. Όλο αυτό το βάρος της συστολής, που στέκει ακόμα έντονο γύρω από το σεξ, η Waller-Bridge το ξέρει, γι’ αυτό άλλωστε όλη η πρώτη σεζόν του Fleabag είναι αφιερωμένη στη δύναμη της ερωτικής επαφής. Η ίδια την αντιμετωπίζει σαν ανταμοιβή, θεραπεία και τρόπαιο ταυτόχρονα. Δεν κρύβει για το σεξ τίποτα κάτω από το κρεβάτι της και κάπως έτσι ομολογεί: «Έχω περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής μου χρησιμοποιώντας το σεξ για να γεμίσω το κενό που έχω στην καρδιά μου». Με άλλα λόγια, παραδέχεται πως η σωματική επαφή μπορεί να απαλύνει τη μοναξιά. Η ηρωίδα της κάνει σεξ επειδή θέλει να κάνει σεξ. Και είναι ΟΚ με αυτό. Πολλοί, κυρίως άντρες, δεν ήταν το ίδιο OK. Είδαν σε αυτή μια σεξομανή, αξιολύπητη εργένισσα. Αλλά ξέρετε κάτι; Είναι απλώς ένα κορίτσι που ομολογεί ότι της αρέσει το σεξ – κάτι που για τα αγόρια είναι αυτονόητο. «Δεν είμαι εθισμένη στο σεξ. Απλώς δεν μπορώ να σταματήσω να το σκέφτομαι. Την παράστασή του. Την αμηχανία του. Το δράμα του. Τη στιγμή εκείνη που συνειδητοποιείς ότι κάποιος θέλει το σώμα σου. Όχι τόσο την αίσθησή του», λέει η ηρωίδα του Fleabag με το χαρακτηριστικό της μειδίαμα σε ένα κοντινό στην κάμερα, σε μια από τις πιο δυνατές στιγμές της σειράς. Και αφού η Waller-Bridge ξεμπερδεύει με το σεξ και καταρρίπτει πολλά περισσότερα άβατα από όσα είχαν πέσει ποτέ γύρω από τις γυναίκες και τη σεξουαλικότητά τους, έρχεται η δεύτερη σεζόν.
Thank you… Next
Μέχρι να έρθει όμως αυτή, το buzz της σειράς ενέπνευσε έναν νέο όρο για το dating: το fleabagging. Ορίζεται ως η συνθήκη εκείνη σύμφωνα με την οποία τα υποκείμενα επιλέγουν χωρίς δεύτερη σκέψη το σεξουαλικό αντικείμενο του πόθου τους, έχοντας επίγνωση τις περισσότερες φορές ότι πρόκειται για ένα ακόμη ναυάγιο. Μπαίνουν σε μια σχέση με τη γνώση της συντριβής. «Έχουμε εθιστεί στις κακές σχέσεις, στις τοξικές επαφές και διώχνουμε τον ρομαντισμό από όπου κι αν προέρχεται», έχει δηλώσει η Waller-Bridge. Το ίδιο θέμα, τον προηγούμενο χρόνο απασχόλησε επίσης με αφορμή τη σειρά, την expert του dating Hayley Quinn. Σε μια ομιλία της στο TEDx με τίτλο Searching for Love to Escape Ourselves (Αναζητώντας τον έρωτα για να δραπετεύσουμε από τον εαυτό μας), που έχει πάνω από 1.000.000 views, προσπαθώντας να εξηγήσει το fleabagging είπε χαρακτηριστικά: «Συνεχίζουμε να κυνηγάμε την αγάπη πιστεύοντας ότι υπάρχει εκεί έξω κάποιος για να μας την πουλήσει. Ψάχνουμε, μάλιστα, παρόμοιους πωλητές. Τους λάθος». Ποιοι είναι οι σωστοί είναι το ερώτημα που προκύπτει εύλογα. Για να απαντήσουμε, συντονιζόμαστε όλοι μαζί στη δεύτερη σεζόν του Fleabag. Από την πρώτη έχουμε κρατήσει πως το σεξ είναι δύναμη, είναι ευχαρίστηση, είναι εξουσία και για τις γυναίκες, αλλά μετά τι; Μπορεί να υπάρξει κάτι περισσότερο; Κάτι ασφαλές; Κάτι που να δίνει ελπίδα και στα δύο φύλα; Που να υπόσχεται τόσο την ερωτική όσο και τη συναισθηματική σύνδεση;
Τώρα μένει μόνο ένα θαύμα;
Κάπως έτσι κάνει την εμφάνισή του ένας από τους πιο viral τηλεοπτικούς χαρακτήρες των τελευταίων χρόνων, ένας ιερωμένος (ο hot priest, όπως τον αποκαλούν οι φαν της σειράς). Η πρωταγωνίστρια του Fleabag τον ερωτεύεται και μαζί της όλες εμείς. Τι τον έκανε τόσο ιδανικό, γοητευτικό, αθεράπευτα σέξυ; Η Waller-Bridge στο Saturday Night Live δήλωσε: «Προσπαθούσαμε να καταλάβουμε τι ήταν αυτό που έκανε τις γυναίκες να ξετρελαθούν μαζί του. Συνειδητοποιήσαμε πως έκανε αυτό το ένα πράγμα: άκουγε». Και είναι αυτό που αναζητάμε και στον σύντροφό μας: να μας καταλαβαίνει, να μας νιώθει, να μπαίνει στη θέση μας, να προσπαθεί να κάνει τη σωστή μετάφραση και να έρχεται κοντά μας πραγματικά, χωρίς το άγχος της κυριαρχίας και του παντοδύναμου αντρικού στερεότυπου. Γι’ αυτό το τελευταίο, η δημιουργός έκανε ερωτεύσιμο έναν χαρακτήρα που δεν κράτησε μυστικά, έδειξε τις αδυναμίες του, δεν προσποιήθηκε, δεν έκρυψε τις προτεραιότητές του, ήταν αστείος και δεν υποσχέθηκε. Ήταν ευάλωτος. Σπασμένος. Φοβισμένος -στην πραγματικότητα τρομοκρατημένος- από τον φόβο να αγαπήσει και από την ίδια την ιδέα του σεξ. Το κήρυγμά του ως ιερέας στον γάμο του πατέρα της κεντρικής ηρωίδας θα παραμείνει ως ένας από από τους πιο σπαρακτικούς και εξομολογητικούς ορισμούς της αγάπης. «Η αγάπη είναι απαίσια. Είναι επώδυνη. Τρομακτική. Σε κάνει να αμφισβητείς τον εαυτό σου, να τον κρίνεις, να απομακρύνεσαι από τους άλλους ανθρώπους. Σε κάνει εγωιστή, ανατριχιαστικό, να έχεις εμμονή με τα μαλλιά σου. Χρειάζεται δύναμη για να ξέρεις τι είναι σωστό. Και η αγάπη δεν είναι κάτι που νιώθουν οι αδύναμοι άνθρωποι. Το να είσαι ρομαντικός είναι μια κόλαση. Επειδή κάθε φορά ελπίζεις».
Τι έκανε με όλο αυτό η Waller-Bridge τρομερά ύπουλα; Απορομαντικοποίησε τον ίδιο τον έρωτα. Τον έβγαλε από την εύθραυστη γυάλα του και τη θρυμμάτισε μπροστά μας για να μας θυμίσει την ουσία του. Να μας θυμίσει ότι ο έρωτας, η σύνδεση, η αγάπη είναι μια απρόοπτη, συγκινητική, αλλά και βάρβαρη, σκληρή διαδικασία από την ίδια της φύση. Και έκανε και κάτι άλλο ακόμη πιο σημαντικό: μας θύμισε ότι η πιο σημαντική ιστορία αγάπης είναι αυτή που ζούμε με τον ίδιο τον έρωτα, αυτόν καθεαυτόν. Ότι η εκκλησία του είναι η μόνη που αξίζει την πίστη μας. Η μόνη που μπορεί να μας δεχτεί ανεξάρτητα από τις αμαρτίες μας, τα τραύματα, τις πληγές και τα θαύματά μας. Κάπως έτσι μας συμβουλεύει με τον τρόπο της όχι απλώς να πιστέψουμε στον έρωτα, αλλά να ελπίσουμε σε αυτόν. Ξανά. Μαζί. Να φλερτάρουμε μαζί του από την αρχή, να του δώσουμε το πρώτο φιλί ξανά, να τον βγάλουμε ραντεβού και να μην αφήσουμε άλλο χρόνο αφίλητο μαζί του. Όχι επειδή είναι εύκολο. Το αντίθετο. Επειδή είναι δύσκολο και συνήθως πονάει, αλλά θα παραμένει για πάντα η πιο ρομαντική, επαναστατική ελπίδα. Ας εμπιστευτούμε την Phoebe Waller-Bridge.
