Κάθε μορφή γυμναστικής είναι πολύ περισσότερο από μόδα, διασκέδαση, ανάγκη ή χόμπι. Η άσκηση είναι φάρμακο με απεριόριστα θεραπευτικά οφέλη για το μυαλό και το σώμα, κάτι που επιβεβαιώνεται από μία μεγάλη έρευνα της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ με επικεφαλής τον ομότιμο καθηγητή Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας Γιώργο Χρούσο, σύμφωνα με την οποία 12.000 βήματα καθημερινά ρίχνουν την αρτηριακή πίεση στα φυσιολογικά επίπεδα. Η αντιμετώπιση της υπέρτασης συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση του κινδύνου για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, με τις γυναίκες να μην είναι άτρωτες σε αυτά ούτε στα εμφράγματα! Όπως εξηγεί ο κος Χρούσος, είμαστε βιολογικά κατασκευασμένοι να ζούμε περίπου 150 χρόνια, διαβιώνοντας σε ένα stress-free περιβάλλον. Επειδή όμως δεν τρώμε υγιεινά, δεν ασκούμαστε και κατακλυζόμαστε από οξειδωτικό στρες, δεν φτάνουμε σε αυτή την ηλικία.
Ένα από τα μυστικά ευεξίας για να ζήσουμε περισσότερο και καλύτερα είναι η γυμναστική, η οποία αποτελεί καταρχάς φάρμακο για το καρδιαγγειακό σύστημα. Η αερόβια άσκηση, επίσης, είναι ωφέλιμη για τους πνεύμονες και ταυτόχρονα αποτρέπει την υιοθέτηση κακών συνηθειών όπως το κάπνισμα. Ο καρδιολόγος Δημήτρης Ρίχτερ μας θυμίζει ότι η καρδιά και οι πνεύμονες είναι δύο συγκοινωνούντα δοχεία, με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Πνευμονολογίας Παρασκευή (Βίκυ) Κατσαούνου να κατατάσσει την άσκηση σε έναν από τους πέντε παράγοντες -μαζί με την υγιεινή διατροφή, τον εμβολιασμό, το τακτικό τσεκάπ και τη διακοπή του καπνίσματος- για την επίτευξη της πνευμονικής υγείας. Από τη δική του πλευρά, ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας Βαγγέλης Φιλόπουλος επισημαίνει ότι η άσκηση μαζί με τη διατροφή δημιουργούν μια μεγάλη αντικαρκινική ασπίδα. Πρώτα απ’ όλα, ως μέσο διατήρησης ενός υγιούς σωματικού βάρους, η γυμναστική βοηθά στην πρόληψη της παχυσαρκίας, που από μόνη της είναι καρκινογόνος.
Κατάθλιψη, η επόμενη πανδημία
Σε ό,τι αφορά την πρόληψη των ψυχικών παθήσεων, η γυμναστική είναι ένα από τα μεγαλύτερα ψυχοφάρμακα, ενώ όταν γίνεται κάτω από το ηλιακό φως, αυξάνεται και η σύνθεση της βιταμίνης D3 στην επιδερμίδα από την προ-βιταμίνη της, με τη βιταμίνη D3 να αποτελεί τον κρυφό ρυθμιστή του ανοσοποιητικού συστήματος. Η άσκηση, παράλληλα, συντελεί στο να εκκρίνει ο εγκέφαλος ενδορφίνες -τις ορμόνες της ευτυχίας- που καταπολεμούν τα winter blues, την αγχώδη διαταραχή και την κατάθλιψη που, σύμφωνα με τον καθηγητή Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας Σωτήρη Τσιόδρα, πρόεδρο της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, θα εξελιχθεί στην επόμενη πανδημία, καθώς ήδη περίπου 58 εκατομμύρια άνθρωποι διεθνώς ζουν με κατάθλιψη.
Αποτελεσματα που διαρκουν
Ένα από τα μυστικά της άσκησης είναι ότι η ευεργετική της δράση είναι μακράς διαρκείας. Έτσι, λοιπόν, αν για παράδειγμα τρέξουμε 40’ ή περπατήσουμε με γρήγορο ρυθμό -οτιδήποτε κάνουμε σαν αερόβια άσκηση πάνω από 22’ συνεχόμενα- ενεργοποιείται η καύση του λίπους που βοηθάει στο αδυνάτισμα, ενώ ο αυξημένος μεταβολισμός μένει έτσι για πολλές ώρες μετά το πέρας της άσκησης. Το ίδιο ισχύει και με τις ενδορφίνες. Στην εποχή της ψηφιακής διασκέδασης, που είμαστε πολλές ώρες κολλημένοι μπροστά σε μια οθόνη, η άσκηση μας βγάζει από τον ψηφιακό κόσμο και μας φέρνει στον πραγματικό, βοηθά το μυαλό και το σώμα να επαναπρογραμματιστούν, τονίζει ο φυσικοθεραπευτής Τάσος Τερζόπουλος, ειδικευμένος στην ολιστική τεχνική Bowtech, που μοιάζει με βελονισμό αλλά εφαρμόζεται χωρίς βελόνες, με τα δάχτυλα.
Η σωστη εξαρτυση
Η άσκηση δεν χρειάζεται να κοστίζει, μπορεί να γίνει μέσα στο σαλόνι ή ακριβώς έξω από την πόρτα του σπιτιού και απαιτεί μόνο θετική διάθεση, σωστή ένδυση και τα κατάλληλα trainers. Ο κος Τερζόπουλος μας θυμίζει ότι η ένδυση και η επιλογή παπουτσιών είναι το μυστικό για να αθληθούμε καλύτερα, χωρίς να κινδυνέψουμε από ψύξη, κρύωμα και κακώσεις. Έτσι, για παράδειγμα, ένα καλό ζευγάρι trainers για τρέξιμο πρέπει να απορροφά τους κραδασμούς και να έχει αντιολισθητική σόλα. Σε άλλα, πιο σοφιστικέ σπορ, όπως το σκι βουνού και το snowboard, θα πρέπει να επιλέξουμε σωστά τα ρούχα και τα αξεσουάρ. Για παράδειγμα, δεν γίνεται να κάνουμε σλάλομ στις πίστες χωρίς γάντια και χωρίς ειδικά γυαλιά-μάσκα, αν έχει ομίχλη. Στα σπορ χρειαζόμαστε και αντιηλιακό, προστατευτικό balm για τα χείλη, ένα μπουκάλι νερό ή ένα ενεργειακό ποτό που αποκαθιστά τους ηλεκτρολύτες – κατά προτίμηση με low-cal γλυκαντικό.
Ο κος Τερζόπουλος μας επισημαίνει, επίσης, ότι έχει μεγάλη σημασία το πώς είμαστε ντυμένοι. Στα σπορ εξωτερικού χώρου, π.χ., που το σώμα πρέπει να παραμένει ζεστό, δεν φοράμε ένα μοναδικό χοντρό ρούχο, αλλά πολλά λεπτά αντιανεμικά κομμάτια, δηλαδή «ντύσιμο κρεμμύδι», με το ένα ρούχο πάνω από το άλλο, ώστε όταν ζεσταθούμε να αρχίσουμε να βγάζουμε από ένα.
Σε ό,τι αφορά το φαγητό, ο χρυσός κανόνας είναι «νηστικό αρκούδι δεν χορεύει», ούτε όμως παραφαγωμένο. Όπως υπογραμμίζει η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος Σοφία Ελευθερίου, είναι λάθος να ασκούμαστε εντελώς νηστικοί. Είναι προτιμότερο να τρώμε ένα μήλο ή ένα κεσεδάκι ελαφρύ γιαούρτι, κάτι που θα μας κρατήσει. Επίσης, δεν κάνουμε γυμναστική αργά το βράδυ γιατί δημιουργεί υπερένταση που διαταράσσει τον ύπνο, εκνευρισμό, κόπωση και λαιμαργία.
Οι απαραίτητες εξετάσεις πριν ξεκινήσετε
- Η γυμναστική είναι φάρμακο για κάθε ηλικία και κάθε στάδιο ζωής, ακόμη και στην εγκυμοσύνη, με τον χρυσό κανόνα να υποστηρίζει πως όταν μια γυναίκα είναι έγκυος, δεν κάνει πειράματα. Έτσι, αν είναι αθλητικός τύπος, συνεχίζει τη γυμναστική, αν όμως δεν ήταν από πριν λάτρις των σπορ, δεν προσπαθεί να μεταμορφωθεί σε… wonder woman!
- Για να παραμείνουμε ασφαλείς και υγιείς, πριν κάνουμε οτιδήποτε, καλό είναι να υποβληθούμε σε τσεκάπ από παθολόγο και να κάνουμε καρδιογράφημα και υπέρηχο καρδιάς. Ο καρδιολόγος Γιώργος Πλακογιαννάκης αναφέρει ένα παράδειγμα καρδιολογικής εξέτασης: αν μια γυναίκα εμφανίζει ελαφριά πρόπτωση της μητροειδούς βαλβίδας, δεν θα πρέπει να ασχοληθεί με άρση βαρών.
- Για τα σπορ νερού σε πισίνα απαιτείται και δερματολογικός έλεγχος, ενώ είναι σημαντικό να κάνουμε κι ένα πελματογράφημα για τη διάγνωση πλατυποδίας. Επίσης πρέπει να τσεκάρουμε και την όρασή μας και αν φοράμε γυαλιά μυωπίας, πρεσβυωπίας ή υπερμετρωπίας, αυτά να είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες του σπορ και να μην υπάρχει κίνδυνος να σπάσουν και να μας τραυματίσουν.
- Τέλος, καλό είναι να χτυπήσουμε την πόρτα ενός ρευματολόγου αν αντιμετωπίζουμε πόνους που δεν υποχωρούν με την ξεκούραση και δεν συνοδεύουν κάποια κάκωση. Όπως τονίζει η πρόεδρος του Ελληνικού Αντιρευματικού Αγώνα, Αθανασία Παππά, πρέπει να μάθουμε να ακούμε το σώμα μας, γιατί το σώμα μας μιλάει. Κι όταν αντιμετωπίζει κάποιο ρευματολογικό ή μυοσκελετικό πρόβλημα, μας το ψιθυρίζει στο αυτί, στη δική του γλώσσα.
Cover Photo: Δημήτρης Σκουλός
