Κάποτε οι διατροφολόγοι ανακάλυπταν τροφές και συνδυασμούς που θα μπορούσαν με ένα μαγικό τρόπο να αφαιρέσουν κιλά και να σμιλέψουν τη σιλουέτα σας. Τα τελευταία χρόνια, όμως, οι ειδικοί έχουν προχωρήσει και προτιμούν να αναλύουν τους μηχανισμούς εκείνους ή τις χημικές διεργασίες που βρίσκονται πίσω από την επιθυμία σας να τρώτε συνεχώς. Συνειδητοποιώντας τι είναι αυτό το οποίο ευνοεί την αύξηση βάρους, έχουν τη δυνατότητα να παρεμβαίνουν μετά με σκευάσματα που πιθανόν μπλοκάρουν την ανεξέλεγκτη κατανάλωση λιπαρών φαγητών, τα οποία οδηγούν στην παχυσαρκία. Ποιες είναι, λοιπόν, οι πιο πρόσφατες εξελίξεις από το… μέτωπο της επιστήμης;
Ιβίσκος: Εξαφανίζει τους υδατάνθρακες;
Οι επιστημονικές μελέτες έχουν ήδη εντοπίσει ένα ένζυμο που υπάρχει στο άνθος του ιβίσκου και αποτελεί πλέον ζήτημα χρόνου μέχρι να αποδειχτεί ότι το συγκεκριμένο μπορεί να μειώσει την απορρόφηση των υδατανθράκων, συμβάλλοντας έτσι στην απώλεια βάρους. Ο Αμερικανός ειδικός Πίτερ Κοέν, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, ο οποίος ειδικεύεται στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας, επιβεβαιώνει ότι: "Υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα χημικά στοιχεία στον ιβίσκο, τα οποία ίσως να διαλύουν τους υδατάνθρακες", εξηγώντας ωστόσο ότι προς το παρόν βρισκόμαστε σε εργαστηριακό στάδιο. Όπως προκύπτει από τα μέχρι τώρα δεδομένα, ο ιβίσκος περιέχει ουσίες που μπλοκάρουν την παραγωγή αμυλάσης στον οργανισμό, η οποία διασπά το άμυλο και τα σύνθετα σάκχαρα από τις τροφές με υδατάνθρακες και τα μετατρέπει σε γλυκόζη, συντελώντας στη συσσώρευση λίπους.
Όπως υποστηρίζει μία άλλη μελέτη που δημοσίευσε η Διεθνής Επιθεώρηση της Ιατρικής Επιστήμης, το εκχύλισμα ιβίσκου περιέχει σε μεγάλο ποσοστό φασολαμίνη, μία ουσία που υπάρχει και στα κόκκινα φασόλια, η οποία βοηθά στην απώλεια των κιλών. Παράλληλα, όπως αποκαλύπτει έρευνα που δημοσιεύτηκε στη Διεθνή Επιθεώρηση για την Παχυσαρκία, περιέχει βιοφλαβονοειδή παρόμοια με εκείνα των σταφυλιών, που συνεισφέρουν κι αυτά στον ίδιο σκοπό. Αν σε όλα αυτά προστεθούν και οι διουρητικές του ιδιότητες, που συμβάλλουν στη μείωση της συγκέντρωσης λίπους στην περιοχή της κοιλιάς, μάλλον έχουμε να κάνουμε με μια νέα σούπερ ουσία, που θα σας βοηθήσει να απολαμβάνετε ακόμα και τα πιο παχυντικά γεύματα χωρίς τύψεις.
Αιμοπρεσίνη, αυτή η άγνωστη
Μπορεί να μην το έχετε ακούσει ποτέ ξανά, όμως είναι αλήθεια. Ο οργανισμός σας έχει την ανάγκη να παράγει τη δική του "κάνναβη", γι' αυτό και εκκρίνει ουσίες οι οποίες φαίνεται ότι έχουν ακριβώς την ίδια δράση με εκείνη της μαριχουάνας. Το σύστημα των ενδογενών κανναβινοειδών φαίνεται ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην… ενδοεπικοινωνία του εγκεφάλου με τα άλλα τμήματα του οργανισμού, ενώ βρίσκεται στο στόχαστρο πολλών ερευνητών. Συμμετέχει σε μια πληθώρα φυσιολογικών λειτουργιών, ενώ ρυθμίζει την όρεξη, την πρόσληψη τροφής και γενικότερα όλη τη διατροφική σας συμπεριφορά. Οι καθηγητές μοριακής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, ο δρ Σάιμον Λάκμαν και ο δρ Γκάρον Ντοντ, έκαναν μια σημαντική ανακάλυψη, που αναμένεται να φέρει νέα δεδομένα στον "πόλεμο" της ιατρικής κατά του πάχους. Συγκεκριμένα, οι δύο άντρες βρήκαν την ουσία η οποία σταματά την αποστολή του μηνύματος της ηδονής στον εγκέφαλο μετά την κατανάλωση ενός απολαυστικού φαγητού. Η αιμοπρεσίνη, όπως ονομάζεται, παράγεται φυσικά από τον οργανισμό και δρα μέσω του κανναβινοειδούς συστήματος. Επηρεάζει τα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου, τα οποία ενεργοποιούνται όταν, για παράδειγμα, κάποιος πνίξει τον πόνο του στο κουτί με τα σοκολατάκια ή στο μπολ με τα φιστίκια… Με άλλα λόγια, η αιμοπρεσίνη σαμποτάρει το χαρούμενο μήνυμα που στέλνει η πρώτη μπουκιά από το ντόνατ σοκολάτας στο μυαλό σας, αναγκάζοντάς σας να το αφήσετε σχεδόν άθικτο στο τραπέζι. Καλά όλα αυτά θα σκεφτείτε, αλλά πόσο πιθανό είναι να δούμε στα φαρμακεία μια χημική ουσία, η οποία θα εκμεταλλεύεται στο έπακρο τη δράση της αιμοπρεσίνης; Ο δρ Ντοντ δεν αποκλείει καθόλου το ενδεχόμενο κατασκευής ενός φαρμάκου που θα παροτρύνει τον εγκέφαλο να παράγει περισσότερη αιμοπρεσίνη, λέγοντας χαρακτηριστικά: "Το αποτέλεσμα ενός τέτοιου ευρήματος θα είναι η αλλαγή στις συνήθειές μας. Θα τρώμε γιατί θα πεινάμε πραγματικά και όχι γιατί θα θέλουμε οπωσδήποτε να μασουλήσουμε κάτι".
Το αδυνάτισμα είναι στο μυαλό σας
Τι συμβαίνει όταν μια ουσία στον εγκέφαλό σας συμμαχεί με το… καλό σας λίπος ενάντια στις περιττές θερμίδες; Μπερδευτήκατε; Κι όμως, νέα ευρήματα από επιστήμονες του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Σάουθ-Γουέστερν στο Τέξας υποδηλώνουν ότι ένα ένζυμο του εγκεφάλου, γνωστό και ως P13 κινάση, αυξάνει τη θερμοκρασία του σώματος συντελώντας στην καύση των περιττών θερμίδων. "Η αύξηση της δαπάνης εσωτερικής μυϊκής ενέργειας μας βοηθά να καίμε θερμίδες ακόμα και όταν καθόμαστε στον καναπέ. Η ανακάλυψή μας μπορεί μελλοντικά να συμβάλλει στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας", αναφέρει ο δρ Τζόελ Έλμκουιστ, καθηγητής εσωτερικής ιατρικής, ψυχιατρικής και φαρμακολογίας στο συγκεκριμένο πανεπιστήμιο και συντάκτης της μελέτης που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Ιούλιο στο τεύχος του επιστημονικού εντύπου Cell Metabolism. Η ανακάλυψη αυτή βασίζεται σε παλαιότερη έρευνα, η οποία έδειξε ότι στον οργανισμό υπάρχει ένα είδος καλού λίπους, το οποίο -όσο κι αν ακούγεται παράδοξο- συμβάλλει στην απώλεια θερμίδων. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών, 50 γραμμ. καφέ λίπους (ποσότητα που διαθέτουν οι περισσότεροι) καίνε έως και 500 θερμίδες την ημέρα. Έτσι απλά. Χωρίς ιδρώτα, χωρίς κόπο, χωρίς την παραμικρή κίνηση. Πώς γίνεται αυτό; Η πρόσληψη μεγάλης ποσότητας φαγητού ενεργοποιεί το μεταβολισμό και ωθεί τον οργανισμό να κάνει περισσότερες καύσεις. Όλη αυτή η δραστηριότητα προκαλεί άνοδο της σωματικής θερμοκρασίας, κατάσταση την οποία ο εγκέφαλος εκλαμβάνει ως κάτι κακό. Για να επανέλθει η θερμοκρασία στα φυσιολογικά της επίπεδα ενεργοποιείται ο μηχανισμός της θερμόλυσης και μαζί με τη θερμότητα αποβάλλονται και οι θερμίδες. Το καφέ λίπος μιμείται την παραπάνω διαδικασία. Με τη βοήθεια μιας πρωτεΐνης που περιέχει, μετατρέπει την ενέργεια σε θερμότητα. Όταν η σωματική θερμοκρασία αυξάνεται, ο εγκέφαλος αναγκάζεται να θέσει σε λειτουργία το μηχανισμό απώλειας θερμίδων.
Η μικροβιολόγος-βιοπαθολόγος Μαρία Ψωμά, δρ του Πανεπιστημίου Αθηνών και ειδικευμένη στην ιατρική και χειρουργική της παχυσαρκίας, επιβεβαιώνει ότι η Ρ13 κινάση είναι ένα ένζυμο που αυξάνει τη θερμογένεση, λέγοντας χαρακτηριστικά: "Πρόκειται για μία διαδικασία που ενεργοποιεί έως και 10%-15% περισσότερο το μεταβολισμό και η οποία αυξάνεται κάθε φορά που τρώμε ένα πρωτεϊνικό γεύμα, προκειμένου να απορροφηθούν τα θρεπτικά συστατικά από τον οργανισμό. Έτσι, κάποιος που τρώει μία φορά την ημέρα σε σχέση με έναν που καταναλώνει πολλά γεύματα, θα παχύνει ακόμη και αν παίρνει τις ίδιες θερμίδες, γιατί χάνει τη θερμογένεση. Ο καφέ ιστός υπάρχει στα μωρά για να τα κρατάει ζεστά, αλλά ακόμη είναι άγνωστο το αν παραμένει στους ενήλικες και αν είναι το ίδιο ενεργός. Μέχρι στιγμής όλα βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο, όμως το σίγουρο είναι ότι τα συχνά γεύματα με πρωτεΐνη βοηθούν στην απώλεια λίπους και η Ρ13 κινάση ενεργοποιεί τη λεπτίνη, μία ορμόνη που προκαλεί αίσθημα κορεσμού", εξηγεί η γιατρός. Ο δρ Έλμκουιστ και η ομάδα του έχουν πολύ δρόμο μπροστά τους ακόμη, με περαιτέρω έρευνες και αναλύσεις, αν και το πρώτο βήμα έχει ήδη γίνει.
