Η δουλειά από το σπίτι γινόταν και πριν την έξαρση της πανδημίας. Όμως τους τελευταίους τρεις μήνες, η ανάγκη να κρατήσουμε αποστάσεις έκανε πολλές επιχειρήσεις να προχωρήσουν στη μεταφορά της εργασίας στην κατοικία για μια μεγάλη μερίδα εργαζομένων. Ωστόσο, τα ασαφή όρια μεταξύ εργασίας και ανάπαυσης είναι μία από τις δυσκολίες που περιγράφουν 6 στους 10 εργαζόμενους για το νέο μοντέλο. Για του λόγου το αληθές, μια μελέτη από το Institute of Employment Studies στη Βρετανία έδειξε ότι πάνω από τους μισούς που υιοθέτησαν το σύστημα αυτό εμφάνισαν μυοσκελετικά προβλήματα κυρίως στον αυχένα, τους ώμους, την πλάτη. Τι μας λένε οι ειδικοί για τα μέτρα που μπορούμε να πάρουμε;
Καθιστική ζωή με νέους όρους
Πόσοι από εσάς έχετε γραφείο επαγγελματικών προδιαγραφών στον χώρο σας; Η αλήθεια είναι ότι δεν διαθέτουμε όλοι καρέκλα και γραφείο εργονομικά σχεδιασμένα, γεγονός που δεν βοηθά το σώμα. Όπως αναφέρει ο Δρ Αντώνιος Αγγουλές, χειρουργός-ορθοπαιδικός, διδάκτωρ Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, «από την καθιστική ζωή και την παρατεταμένη χρήση του υπολογιστή μπορούν να εμφανιστούν πολλά προβλήματα στο μυοσκελετικό σύστημα. Οι παθήσεις αυτές οφείλονται στην υπερχρήση των χεριών και στις συχνές και επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Η άσκηση φορτίων πέρα από τα όρια αντοχής των ιστών του σώματος προκαλεί συνεχείς μικροτραυματισμούς. Προσθέστε σε αυτό ότι οι κινήσεις γίνονται πολύ συχνά ενώ το σώμα έχει κακή στάση, όπως το κεφάλι σκυφτό και τους ώμους πεσμένους προς τα εμπρός, γεγονός που δημιουργεί πόνους και δυσκαμψία στη ράχη, τον αυχένα και τα χέρια».
Τα προβλήματα που εμφανίζουμε εντοπίζονται κυρίως στους τένοντες, τους μυς, τα οστά και τις αρθρώσεις καθώς και τα περιφερικά νεύρα. Όπως εξηγεί ο ειδικός, περισσότερο πάσχουν τα άνω άκρα και η ράχη, με πολύ συχνές τις τενοντίτιδες στην περιοχή του καρπού, του αγκώνα και του ώμου. Επιβαρυντικά λειτουργούν παράγοντες όπως το να μην έχουμε ήδη καλή φυσική κατάσταση, η θυρεοειδοπάθεια και ο διαβήτης (συνδέονται με συχνά προβλήματα στους τένοντες των άνω άκρων), η λήψη αντιβίωσης (έχουμε προδιάθεση για αχίλλειους τένοντες) και αγωγής για τη χοληστερίνη (ίσως συνοδεύεται από πόνους στα πόδια).
Πώς διαχειριζόμαστε όλα τα παραπάνω;
Επενδύστε στον εργονομικό σχεδιασμό: Καθίστε άνετα σε μια εργονομική καρέκλα με πλάτη και φροντίστε ώστε να βλέπετε ευθεία μπροστά την οθόνη -όχι πλάγια- χωρίς να ανεβάζετε ή να κατεβάζετε το βλέμμα. Κατά τον ίδιο τρόπο, το λάπτοπ πρέπει να βρίσκεται σε τέτοιο ύψος ώστε να μη σκύβετε (π.χ. μπορείτε να το τοποθετήσετε πάνω σε βιβλία). Αν δεν έχετε γραφείο και κάθεστε σε καναπέ ή κρεβάτι, βάλτε ένα μαξιλάρι στην πλάτη σας και ένα στα πόδια όπου θα τοποθετήσετε το λάπτοπ. Το πληκτρολόγιο και το ποντίκι πρέπει να βρίσκονται σε ένα καλό ύψος μπροστά σας, ώστε το χέρι να είναι στα πλάγια του σώματος και να μη χρειάζεται να το τεντώνετε.
Η ξεκούραση: Στο αρχικό στάδιο του πόνου και της δυσλειτουργίας, ο γιατρός προτείνει ανάπαυση και περιορισμό της δραστηριότητας. Π.χ. αν πονάτε στο χέρι, αξιοποιήστε τη φωνητική υπηρεσία για να στείλετε email. Στην περίπτωση αυχεναλγίας ή οσφυαλγίας από βλάβες του μεσοσπονδύλιου δίσκου μπορεί να χρειαστεί να αναπαυτείτε περισσότερες μέρες.
Η φαρμακευτική αγωγή: Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει απλά αναλγητικά και σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις μυοχαλαρωτικά και αντιφλεγμονώδη για λίγες μέρες, με σκοπό την ανακούφιση από τον πόνο και την υποχώρηση της φλεγμονής. Σε πιο σοβαρές τενοντίτιδες ο Δρ Αγγουλές προτείνει τοπική ένεση κορτιζόνης ή την έγχυση πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια (PRP), έπειτα από αιμοληψία. «Μέσα όπως ο πάγος για 15’ κάθε 3-4 ώρες σε περίπτωση οξείας τενοντίτιδας ή η εφαρμογή θερμών επιθεμάτων όπως μια θερμοφόρα σε αυχένα και μέση θα βοηθήσουν. Οι κρουστικοί υπέρηχοι είναι αποτελεσματικοί σε περιπτώσεις τενοντίτιδας με ασβεστοποίηση, ενώ ο βελονισμός προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο. Σε περίπτωση πόνων στην περιοχή του αυχένα και της μέσης, εφόσον δεν υπάρχει κάποια σοβαρή παθολογία, η μάλαξη, η υδροθεραπεία και άλλα φυσικά μέσα συνήθως αρκούν. Όμως, αν υπάρχει δισκοκήλη που προκαλεί νευρολογικά συμπτώματα όπως μυϊκή αδυναμία, μουδιάσματα κ.λπ. θα απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση». Ο ειδικός τονίζει ότι με τις σύγχρονες τεχνικές της χειρουργικής της σπονδυλικής στήλης, όπως η ελάχιστα επεμβατική μικροδισκεκτομή, εξασφαλίζεται η άμεση ανακούφιση από τον πόνο και η γρήγορη επάνοδος στις δραστηριότητές μας.
Κινητοποιηθείτε: Στις περισσότερες περιπτώσεις συστήνεται γρήγορη κινητοποίηση. «Η παρατεταμένη ακινητοποίηση των χεριών σε περίπτωση τενοντίτιδας μπορεί να προκαλέσει αποδυνάμωση των μυών και δυσκαμψία της ακινητοποιημένης άρθρωσης. Η παραμονή στο κρεβάτι, πέρα από λίγες μέρες, σε περίπτωση οσφυαλγίας έχει αρνητικά αποτελέσματα όπως ο φόβος για κίνηση και η αδυναμία των μυών του κορμού και των ποδιών», εξηγεί ο γιατρός.
Γυμναστείτε σωστά: Η άσκηση συστήνεται όταν υποχωρήσει ο έντονος πόνος. «Το πρόγραμμα πρέπει να είναι εξατομικευμένο και προοδευτικό. Καλύτερα αποτελέσματα έχουν οι ασκήσεις που περιλαμβάνουν μικρά φορτία που δεν προκαλούν πόνο και εφαρμόζονται σε τακτικά χρονικά διαστήματα. Οι διατάσεις του κορμού και των άνω άκρων είναι μια πολύ καλή γυμναστική».
Κάντε μικρά διαλείμματα: Αποφύγετε να εργάζεστε επί ώρες χωρίς να σηκώνεστε. Σύμφωνα με μια επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Annals of Internal Medicine, το ιδανικό είναι να κάνουμε μικρά διαλείμματα ανά 30’ και να περπατάμε τουλάχιστον 1’. Αυτό αποτρέπει την εμφάνιση άλλων κινδύνων που κρύβει η καθιστική ζωή για την υγεία μας (π.χ. καρδιακά νοσήματα).
