Φωτογράφος: Lucio Gelsi
Είστε γύρω στα 30, επομένως σε αναπαραγωγική ηλικία, κάνατε ορμονικό έλεγχο, γυναικολογικό υπέρηχο, εξέταση για τον θυρεοειδή και όλα ήταν φυσιολογικά. Βελτιώσατε τη διατροφή σας, αρχίσατε να κοιμάστε καλά, αλλά δεν μπορείτε να καταλάβετε γιατί ακόμη οι… απρόσεχτες επαφές με τον σύντροφό σας δεν έχουν οδηγήσει στην επιθυμητή εγκυμοσύνη.
Υπάρχει ίσως μία δυναμική παράμετρος που δεν γνωρίζετε για το σημαντικό ρόλο που παίζει στην επιτυχία του στόχου σας. Πρόκειται για το ενδομήτριο που κάθε μήνα αυξάνεται σε πάχος ώστε να προετοιμάσει τη φιλοξενία του εμβρύου στη μήτρα, όμως αν δεν επιτευχθεί σύλληψη, ο ιστός εκφυλίζεται και εμφανίζεται η περίοδος. Προτού αναλύσουμε το ρόλο του στην επίτευξη της εγκυμοσύνης, θα δούμε πού βρίσκεται και τι κάνει.
Όπως εξηγεί η Μαιευτήρας-Γυναικολόγος Μελίνα Στασινού (www.cybele.gr), επίκουρη καθηγήτρια γυναικολογίας στο πανεπιστήμιο Weill Cornell Medicine, και ειδικός σε θέματα αναπαραγωγής: «Το ενδομήτριο είναι ο δυναμικός ιστός στο εσωτερικό της κοιλότητας της μήτρας, ο οποίος κατά τη διάρκεια του εμμηνορρησιακού κύκλου και υπό την επίδραση των γυναικείων ορμονών αναπτύσσεται σε έναν παχύ (> 5.50mm) ιστό, πλούσιο σε αιμοφόρα αγγεία. Εάν δεν επιτευχθεί κύηση, το ενδομήτριο αποπίπτει, μια κυκλική διαδικασία γνωστή ως έμμηνος ρύση (περίοδος)».
Ο ρόλος του ενδομητρίου στη σύλληψη είναι κομβικός. Όπως αναφέρει η ειδικός, «στην ενδομητρική κοιλότητα, εντός της μήτρας, είναι η θέση όπου το έμβρυο εμφυτεύεται και αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της κύησης. Μια από τις συχνότερες αιτίες που αποτυγχάνουν οι φυσικές προσπάθειες σύλληψης καθώς και εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι η έλλειψη ικανού πάχους του ιστού ή συγχρονισμού της φάσης του ενδομητρίου (παράθυρο εμφύτευσης) με την μεταφορά των εμβρύων. Υπάρχουν διάφορα τεστ και πρακτικές που έχουν αναπτυχθεί παγκοσμίως στο πλαίσιο της εξωσωματικής γονιμοποίησης, ώστε να υπολογιστεί με ακρίβεια ο χρόνος μεταφοράς του εμβρύου σε σχέση με την ετοιμότητα του ενδομητρίου να το δεχτεί. Όλα αυτά μπορεί να αυξήσουν τα ποσοστά επιτυχούς κύησης στο 73% σε γυναίκες με επαναλαμβανόμενες αποτυχίες εμφύτευσης. Ωστόσο, κάποιες φορές οι πρακτικές αυτές δεν οδηγούν σε εγκυμοσύνη, γιατί το ενδομήτριο δεν έχει το κατάλληλο πάχος».
Πώς ενισχύουμε το ενδομήτριο
Όπως αναφέρει η Δρ Στασινού: «Ορισμένες μέθοδοι που προκαλούν πάχυνση του ενδομητρίου περιλαμβάνουν ισχυρές δόσεις συνδυασμού συνθετικών και φυσικών οιστρογόνων, κολπικής σιλδεναφίλης, αντιβιοτικών, βιταμινών και αντιθρομβωτικών φαρμάκων σε θεραπευτικά πρωτόκολλα και δόσεις όχι απόλυτα επιβεβαιωμένες και τις περισσότερες φορές εμπειρικές. Ωστόσο υπάρχει μια ομάδα γυναικών που δεν μπορούν να προσεγγίσουν το κομβικό σημείο των 6mm πάχυνσης του ενδομητρίου τους ακόμη και με τους παραπάνω τρόπους, εμφανίζοντας αυξημένο ποσοστό επαναλαμβανόμενων αποτυχιών εμφύτευσης σε ποσοστό 29.4%, σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία».
Τα τελευταία 2 χρόνια ακούγεται αρκετά η τεχνική PRP (Platelets Rich Plasma) έγχυσης στην περιοχή της μήτρας με στόχο να ενισχυθεί η ανάπλαση μετά την περίοδο και επομένως η πάχυνση του ενδομητρίου. Η Δρ Στασινού αναλύει: «Η ενδομήτρια έγχυση αυτόλογου πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια (PRP) είναι μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση που μπορεί να ενισχύσει την ανάπτυξη του λεπτού ενδομητρίου. Έπειτα από λήψη περιφερικού αίματος της γυναίκας, απομονώνουμε πλάσμα με υψηλή συγκέντρωση σε αιμοπετάλια και αυξητικούς παράγοντες, όπως ο αγγειακός ενδοθηλιακός αυξητικός παράγοντας (VEGF), ο επιδερμικός αυξητικός παράγοντας (EGF), ο αιμοπεταλιακός αυξητικός παράγοντας (PDGF), ο αυξητικός παράγοντας μετασχηματισμού (TGF) και άλλες κυτοκίνες. Φαίνεται ότι οι παράγοντες αυτοί διεγείρουν τον πολλαπλασιασμό, την επούλωση και την ανάπτυξη του ενδομητρίου κατά την επαναλαμβανόμενη έγχυσή τους (σύμφωνα με μελέτες) στην ενδομητρική κοιλότητα μέχρι και 48 ώρες πριν την εμβρυομεταφορά. Η μέθοδος είναι αρκετά ασφαλής χωρίς να έχουν αναφερθεί ανεπιθύμητες ενέργειες από το ανοσοποιητικό σύστημα ή κίνδυνος επιμόλυνσης. Η έγχυση στην ενδομήτρια κοιλότητα είναι μη επεμβατική, ανώδυνη και δεν απαιτείται καμία μορφή αναισθησίας. Η διαδικασία είναι ανάλογη κατά το πρώτο ήμισυ με το τεστ Παπ και κατά το δεύτερο ήμισυ ανάλογη της σπερματέγχυσης. Αν και δεν υπάρχουν μεγάλες πολυκεντρικές μελέτες ακόμη για την αποτελεσματικότητα της μεθόδου, αρκετές μελέτες παρατήρησης επισημαίνουν τη σημαντική διαφορά στα ποσοστά επιτυχίας της εμφύτευσης αλλά και της κύησης μετά τη χρήση της αυτόλογης θεραπείας».
Μελίνα Στασινού MD, MSc, PhD
Obstetrician & Gyneacologist
Specialist in Reproductive Medicine & Functional Gynaecology
As. Professor of Clinical Obstetrics & Gynaecology Weill Cornell Medicine
www.cybele.gr
