Μιλάμε συχνά για ξεκαθάρισμα της γκαρνταρόμπας μας, για ανανέωση των χώρων μας και για την αποτοξίνωση της ζωής μας. Μήπως, όμως, πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο και τις σχέσεις μας; Μήπως η «ακαταστάσια» έχει επεκταθεί και εκεί και έχει έρθει η ώρα για ένα καλό decluttering;
Ως ιδέα, το «relationship minimalism» κυκλοφορεί εδώ και λίγο καιρό και ακολουθεί παρόμοιες αρχές με τον αντίστοιχο τρόπο ζωής. Ο μινιμαλισμός είναι να κατέχεις μόνο αυτά που προσθέτουν αξία και νόημα στη ζωή σου και να αφαιρείς τα υπόλοιπα. Αυτό σημαίνει να απαλλαγείς από τα περιττά υλικά αγαθά, αλλά και από τις ανούσιες σχέσεις και τη «συναισθηματική ακαταστασία» που καταναλώνουν το χρόνο και την ενέργειά σου.
Τον Σεπτέμβριο του 2021, η Guardian παρουσίασε μια ομάδα αποκαλούμενων μινιμαλιστών σχέσεων, οι οποίοι εξήγησαν ότι αν οι φιλίες τους δεν είναι ικανοποιητικές, τις αποφεύγουν, επιλέγοντας λιγότερες αλλά πιο ποιοτικές σχέσεις. Ωστόσο, αυτή η ιδέα του «ξεκαθαρίσματος» των πιο κοντινών μας ατόμων, μόνο και μόνο επειδή δεν «εξυπηρετούν» πλέον τον σκοπό που πιστεύουμε ότι θα έπρεπε, μπορεί να ακούγεται σκληρή για κάποιους. Σίγουρα σκέφτεσαι, ότι σε περιόδους τέτοιας αβεβαιότητας, οι άνθρωποι γύρω μας είναι αυτοί στους οποίους θα έπρεπε να στηριζόμαστε και όχι αυτοί που πρέπει να αποκόψουμε από τη ζωή μας. Ισχύει όμως αυτό;
Πράγματι, έχει γίνει μεγάλος όγκος μελετών για τα οφέλη της φιλίας στην ψυχική υγεία. Οι κοινωνιολόγοι έχουν διαπιστώσει ότι οι στενές φιλίες προοιωνίζονται υψηλότερα επίπεδα αυτοεκτίμησης, ψυχοκοινωνικής προσαρμογής και διαπροσωπικής ευαισθησίας σε όλη μας τη ζωή. Οι ενήλικες που περιγράφουν τις φιλίες τους ως πιο θετικές και ικανοποιητικές αναφέρουν επίσης λιγότερα συναισθήματα άγχους και εχθρότητας και εκείνοι που περιέγραψαν μια στενή φιλία στην προεφηβική ηλικία έχει βρεθεί ότι δείχνουν μεγαλύτερη απόλαυση, οικειότητα, συναισθηματική υποστήριξη, ευαισθησία, πίστη, στοργή και γενικότερα έχουν υψηλότερη ποιότητα της ζωής από αυτούς που δεν το έκαναν.
Ας το παραδεχτούμε. Όλοι έχουμε αυτές τις σχέσεις στη ζωή μας για τις οποίες είμαστε λιγότερο ενθουσιώδεις. Είτε είναι ένας φίλος που δεν είναι ποτέ πραγματικά παρόν και που καταναλώνει την ενέργειά μας καθώς προσπαθούμε να διατηρήσουμε μια μονόπλευρη φιλία, είτε μια ιστορική φιλία που, δυστυχώς, χάλασε και πέθανε.
Λοιπόν, πώς ξέρεις πότε να κρατήσεις ζωντανή μια πολύτιμη σχέση ή να κάνεις ένα ξεκαθάρισμα ανθρώπων, σε στυλ Marie Kondo, που δεν σου προκαλούν πια χαρά; Μήπως ήρθε η ώρα να σφίξουμε την καρδιά μας και να αρχίσουμε το decluttering του στενού μας κύκλου; Η ψυχοθεραπεύτρια και ειδικός σε σχέσεις Lucy Beresford λέει ναι.
«Η θεωρία ότι οι φίλοι έρχονται στη ζωή μας «για έναν λόγο, μια εποχή ή μια ζωή» μπορεί να είναι χρήσιμη όταν προσπαθούμε να καταλάβουμε γιατί μια συγκεκριμένη φιλία δεν λειτουργεί πλέον ή δεν μας δίνει ευχαρίστηση», λέει. «Ίσως υπάρχει αυτός ο φίλος που συμφωνείτε πάντα να συναντήσετε, αλλά τον οποίο ακυρώνετε πάντα όταν έρχεται η ώρα. Κάποιος του οποίου τις τηλεφωνικές κλήσεις εκτρέπετε στον αυτόματο τηλεφωνητή ή του οποίου τα μηνύματα δεν προλαβαίνετε ποτέ να απαντήσετε; Ή κάποιος του οποίου η τοξική παρέα είτε σας βγάζει τον χειρότερο εαυτό, είτε σας εξουθενώνει, ψυχικά ή σωματικά; Μπορεί να διαπιστώσετε ότι ορισμένα από τα πράγματα που παίρνατε από μια συγκεκριμένη φιλία – διασκέδαση, τόνωση, υποστήριξη – δεν υπάρχουν πλέον. Ή ίσως η φιλία έχει γίνει οδυνηρά ανισόρροπη. Αν ναι, ήρθε η ώρα να ένα friendship cleanse».
Η Beresford εξηγεί ότι είναι απαραίτητο να αποτοξινώσεις την κακή ενέργεια από τη ζωή σου, ανεξάρτητα από τη μορφή της. «Η αξιολόγηση των φιλιών μας έχει να κάνει με το να παρατηρούμε πότε η ενέργεια έχει ξεφύγει από την ισορροπία. Πρέπει να αναρωτηθούμε: αυτός ο φίλος μας ανεβάζει ή μας τραβάει κάτω; Κυρίως, η εξερεύνηση μιας δυσλειτουργικής σχέσης θα μας πει τόσα πολλά για τον εαυτό μας όσο και για το άλλο άτομο. Γιατί αφήσαμε το δράμα να συνεχιστεί; Ποιες ασυνείδητες δικές μας ανάγκες καλύφθηκαν με το να παραμείνουμε σε μια τοξική σχέση; Μας σταματά να νιώθουμε μοναξιά ή μας κάνει να νιώθουμε χρήσιμοι, σημαντικοί, παθητικοί ή ότι έχουμε τον έλεγχο;», σημειώνει.
Πώς να κάνεις ένα friendship detox
Ο τερματισμός μιας φιλίας δεν χρειάζεται να είναι μια δραματική στιγμή. «Το να αναρωτηθείς ποιες είναι οι ανάγκες και οι αξίες σου θα σε βοηθήσει να εκτιμήσεις αν αυτή η σχέση έχει ξεπεράσει τη διάρκεια ζωής της», εξηγεί η Beresford. «Αφού αφήσεις έναν τοξικό φίλο να φύγει, όχι μόνο έχεις περισσότερη συναισθηματική ενέργεια διαθέσιμη, αλλά και περισσότερο χρόνο για να συνδεθείς με ανθρώπους όπου η σχέση έχει την ευκαιρία να είναι πιο αρμονική, πιο αυθεντική, πιο ικανοποιητική».
Δεν χρειάζεται καν να τραβήξετε μια κόκκινη γραμμή, αν η ιδέα μιας αντιπαράθεσης και ενός πλήρους χωρισμού σας γεμίζει τρόμο. Μια αποτοξίνωση από τη φιλία μπορεί να γίνει σταδιακά, εστιάζοντας περισσότερο στο να χωρίσεις τις διάφορες πτυχές της ζωής σου και να αναδιατάξεις τις προτεραιότητές σου ανάλογα. Μικρά βήματα, όπως το να αρχίσεις να λες όχι σε πράγματα στα οποία δεν θέλεις να πας, μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να ξεκινήσεις τη διαδικασία.
«Διενεργώντας αυτόν τον έλεγχο φιλίας και θέτοντας αυτό το όριο για τον εαυτό σας, στο μέλλον θα είστε πιο προσεκτικοί απέναντι στον φίλο που δεν μπορεί «να ενοχληθεί». Εκτιμώντας τον εαυτό σας, θα προσελκύσετε ανθρώπους που σας εκτιμούν επίσης», προσθέτει η Beresford.
