Ο Γιάννης Γιαννακόπουλος βρέθηκε το 2010 στο χωριό Μόντε, στην Ουγκάντα ως μέλος της ανθρωπιστικής οργάνωσης “Γιατροί του Κόσμου” με σκοπό να δημιουργηθεί ένα μικρό κέντρο υγείας που θα πρόσφερε σε 400.000 ανθρώπους δωρεάν πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, κάτι που για όλους εμάς θεωρείται δεδομένο σαν παροχή. Περίπου 15 χρόνια αργότερα, ο φωτοειδησεογράφος και δάσκαλος φωτογραφίας, δεν σταμάτησε να έχει επαφή και να επισκέπτεται το “χωριό του στην Αφρική”, όπως το αποκαλεί, ενώ πέρσι οργάνωσε ένα ταξίδι με τους 12 μαθητές του από την ομάδα METApolis, προκειμένου να γνωρίσουν τον τόπο του. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία της έκθεσης Mon Afrique: Uganda | Bonds of Humanity που θα παρουσιαστεί στον χώρο του Blank Wall Gallery από τις 15 έως 27 τις Νοεμβρίου και είναι αφιερωμένη στους μικρούς φίλους στην Αφρική. Εμείς συνομιλήσαμε μαζί του λίγες ημέρες πριν τα εγκαίνια για τη συγκινητική αυτή προσπάθεια και αναρωτηθήκαμε αν οι φωτογραφίες έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τον κόσμο.
Πώς νιώσατε όταν φτάσατε την πρώτη φορά στο χωριό Μόντε και ποια συναισθήματα σάς κατέκλυσαν τη στιγμή της επιστροφής;
Θα έλεγα ενοχές. Ένας κόσμος κρυμμένος κάτω από το χαλάκι του δυτικού πολιτισμού. Μιλάμε για τη δεύτερη μεγαλύτερη ήπειρο του πλανήτη σε έκταση και σε πληθυσμό και την ίδια στιγμή για την πιο φτωχή, την πιο ξεχασμένη. Όμως, οι προσωπικές εμπειρίες που βιώνουμε δεν έχουν να κάνουν μόνο με απλά συναισθήματα, αλλά και με τους ανθρώπους που γνωρίζουμε. Προσωπικά, έχασα έναν πολύ καλό μου φίλο από πολιομυελίτιδα το 2013, τον οποίο γνώρισα όταν πρωτοπήγα στην Ουγκάντα. Ένα εμβόλιο στην παιδική του ηλικία θα του είχε σώσει τη ζωή, κάτι που μπορεί να στοιχίζει λιγότερο από 1 ευρώ. Αυτό για μένα είναι συγκλονιστικό. Όμως, πρέπει να συνεχίσουμε, η απογοήτευση σίγουρα υπάρχει, αλλά το κουράγιο που παίρνεις από τα μικρά παιδιά είναι τέτοιο που σε κάνει να ξεπερνάς τα πάντα. Όσο για το συναίσθημα της επιστροφής, θα έλεγα δεν μπορεί να εκφραστεί. Πάντα έχεις μια γλυκόπικρη γεύση όταν γυρνάς πίσω. Έχεις κατέβει, έχεις βοηθήσει, έχεις αισθανθεί τα πάντα: να μεγαλώνει κάθε φορά η προσπάθεια, να προσθέτεις κάτι καινούριο, κάτι καλό, αλλά στο τέλος πάντα σου μένει μία γεύση πικρή. Και αναρωτιέτσαι: κατάφερα κάτι σήμερα;
Άρτεμις Θύμιου
Πώς πήρατε την απόφαση να πραγματοποιήσετε αυτό το ταξίδι με τους μαθητές σας και τι αποσκοπούσατε μέσα από αυτή την εμπειρία;
Η διαδρομή μου ως φωτοειδησεογράφος και ως δάσκαλος φωτογραφίας με οδήγησε στη δημιουργία ενός βιωματικού φωτογραφικού σεμιναρίου στην Ουγκάντα. Δώδεκα υπέροχοι άνθρωποι με ακολούθησαν σε αυτή τη διαδρομή των 14 ημερών. Ήταν κάτι που ξεκίνησε λίγο πριν μας κλείσει στα σπίτια μας ο COVID και η ιδέα παρέμεινε και μετα τη λήξη της καραντίνας. Η αποστολή στην Ουγκάντα συμπληρώθηκε από μαθητές μου από την πρώτη ομάδα και από τη νέα γενιά του METApolis.
Χριστίνα Κώτση
Ποια είναι η δική σας πιο αγαπημένη στιγμή από αυτό το ταξίδι;
Είναι δύσκολο να επιλέξω, ωστόσο θα ξεχωρίσω δύο στιγμές, δύο εικόνες. Την πρώτη ημέρα που βρεθήκαμε στο μεσημεριανό του δημοτικού σχολείου του Μόντε και είδαμε ότι το καθημερινό γεύμα για τα παιδιά είναι ένα πιάτο χυλός από καλαμποκάλευρο. Να σημειωθεί πως πολλές φορές τα παιδιά που δεν πάνε σχολείο, δεν έχουν πρόσβαση σ’αυτό. Είδα λοιπόν τους μαθητές μου να δακρύζουν άλλοι κρυφά, άλλοι πιο φανερά. Τότε κατάλαβα ότι έχω έρθει με τους σωστούς ανθρώπους σ’ αυτό τον όμορφο τόπο.
Νικολέττα Σγούρου
Η δεύτερη στιγμή που θυμάμαι ήταν την Κυριακή του Πάσχα. Εκεί στο σχολείο, οι φίλοι του Μόντε (Friends of Monde), μια ομάδα ανθρώπων από την Ελλάδα που επισκέπτονται συχνά το χωριό, είχαν δημιουργήσει μια γιορτή για την ημέρα – όπως κάνουν κάθε χρόνο-, ένα μεγάλο γεύμα για αυτά τα παιδιά. Τότε είδα και στους δώδεκα μαθητές μου να επιστρέφει το χαμόγελο και μια αισιοδοξία για το αύριο.
Νίκη Αδαμοπούλου
Τι ιδιαίτερο έχει το χωριό του Μόντε; Και πώς είναι να ζει κανείς εκεί;
Το πόσο ανοιχτοί να σε αγκαλιάσουν είναι αυτοί οι άνθρωποι και να σε κάνουν μέρος της κοινωνίας τους, δεν περιγράφεται. “Εεεεε Mzungu” φωνάζουν όταν σε συναντούν πρώτη φορά στον δρόμο. (Mzungu: αφρικανικός όρος που σημαίνει λευκός). Όσο για το πώς είναι να ζει κανείς εκεί, θα χρησιμοποιήσω μία φράση που μου είχαν πει μία παρέα αγοριών και κοριτσιών 17 ετών. “Δεν έχω τίποτα σε υλικά αγαθά, αλλά έχω όνειρα”.
Μάκης Τσουπάκης
Είναι η έκθεση φωτογραφίας Mon Afrique_Uganda / Bonds of Humanity που διοργανώνετε σε λίγες ημέρες μία προσωπική σας νίκη;
Η νίκη είναι των παιδιών μου, εγώ τους έδειξα τον δρόμο. Οι ίδιοι επέλεξαν να τον δουν και να μας τον παρουσιάσουν μέσα από τις φωτογραφίες τους
Πιστεύετε πως έχουν τη δύναμη οι φωτογραφίες να αλλάξουν τον κόσμο;
Η δική μου άποψη είναι όχι. Η φωτογραφία βάζει το λιθαράκι της, έτσι ώστε να μην γίνει χειρότερος ο πλανήτης μας. Βλέπουμε σήμερα τι γίνεται στην Παλαιστίνη, στον πόλεμο στην Ουκρανία- ένας πόλεμος μέσα στην Ευρώπη. Ξεχασμένες εικόνες από το 2003 έρχονται στο μυαλό μου, μαζικές φρικαλεότητες που συνέβησαν στην περιοχή του Νταρφούρ στο Σουδάν. Εκείνες οι φωτογραφίες με είχαν συγκλονίσει. Τις ξεχάσαμε όμως. Σήμερα που μιλάμε, αυτή η φρίκη έχει επιστρέψει πάλι και εκείνοι που τα βιώνουν όλα αυτά είναι τα παιδιά, οι γυναίκες, οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας. Η άποψή μου, λοιπόν, είναι πως φωτογραφία και ο φωτογράφος πρέπει είναι εκεί και να μας μεταφέρουν τις εικόνες. Στο δικό μας χέρι είναι να αλλάξουμε τον κόσμο.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε εμείς, ακόμα κι αν δεν έχουμε τη δυνατότητα να ταξιδέψουμε στην Ουγκάντα;
Η έκθεση μας είναι αφιερωμένη στους μικρούς μας φίλους στην Αφρική και στους σκοπούς των Φίλων του Μόντε/Friends of Monde (www.friendsofmonde.gr). Η μεγαλύτερη βοήθεια θα είναι να έρθετε από κοντά να δείτε τις φωτογραφίες μας και να μοιραστούμε μαζί σας τις όμορφες στιγμές μας από αυτό τον υπέροχο τόπο, την Ουγκάντα. Η φωτογραφική ομάδα μας (METApolis), φέτος συμπληρώνει 15 χρόνια και σας προσκαλεί την Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2024, στις 20:00, στα εγκαίνια της έκθεσης μας Mon Afrique: Uganda | Bonds of Humanity στον φιλόξενο χώρο της Blank Wall Gallery.
