Μιχάλης Σαράντης: «Ας είμαστε οι τελευταίοι που θα χρειαστεί να αντισταθούμε»

Επί σκηνής, στην παράσταση Αίας, ο Μιχάλης Σαράντης αναμετράται με εννέα διαφορετικούς ρόλους, ενώ στη μικρή οθόνη, μέσα από το σατιρικό μιούζικαλ Τα Νούμερα της ΕΡΤ, είναι η φωνή του κέρδους. Στην αληθινή ζωή, μόλις έγινε μπαμπάς.

Φωτεινή Σίμου 24 Δεκ. 22
Μιχάλης Σαράντης: «Ας είμαστε  οι τελευταίοι που  θα χρειαστεί να αντισταθούμε»

Είναι παραδομένος στο φως με το οποίο τον έχει λούσει ο ερχομός της κόρης του. Στο φως ενός ονείρου που πραγματοποιεί στο θέατρο. Στο φως μέσα από το οποίο επιλέγει να «ερμηνεύει» τη φυγή ως αλλαγή. Στο φως που αντιστέκεται και δεν κατασπαράζεται. Στο τρυφερό φως που σε αναγκάζει να δεις αυτό που πραγματικά θα μπορούσες να γίνεις και να διεκδικήσεις. Ο Μιχάλης Σαράντης ωριμάζει μέσα από αυτό το φως και μας εξηγεί πώς:

«Ο Αίας είναι ένα όνειρό μου που έγινε πραγματικότητα. Ήθελα να ανέβω στη σκηνή με τον Αποστόλη (σ.σ.: Χατζαρά) και να αφηγηθούμε μαζί την ιστορία του Αίαντα. Εγώ με τη φωνή και το σώμα μου και ο Αποστόλης με τις ζωγραφιές του. Ο Γιώργος Νανούρης, λοιπόν, πήρε το όνειρό μου και το έκανε παράσταση. Μας σταμάτησε απότομα η πανδημία πριν από δύο χρόνια. Τώρα, είναι μια εντελώς διαφορετική παράσταση, ενώ ταυτόχρονα δεν έχει αλλάξει στην όψη της τίποτα, όπως ακριβώς έχει συμβεί και με τους ανθρώπους. Έχουμε περάσει δύο δύσκολα, τραυματικά, μεταμορφωτικά χρόνια που από τη μία έχουν αλλάξει όλο το σύμπαν και από την άλλη δεν έχουν αλλάξει και τίποτα. Κάνουμε λες και δεν συνέβησαν. Υπάρχει αυτή η τεράστια αντίθεση. Βλέπουμε με λύπη ότι είχαμε μια ευκαιρία κάπως να μετακινηθούμε οι άνθρωποι προς το καλό, προς το φως, μέσα από όλο αυτό που συνέβη, και συνειδητοποιούμε ότι όχι μόνο δεν το κάναμε, αλλά βουλιάζουμε στην άβυσσο κάθε μέρα και πιο βαθιά. Ως ερμηνευτής, πάντως, αντιλαμβάνομαι ότι τα πράγματα μέσα μου έχουν μετακινηθεί. Κυρίως γιατί υπάρχει πολύ λιγότερη αγωνία και έχω μια διαφορετική αίσθηση ευθύνης πάνω σε αυτό που κάνουμε σε σχέση με πριν από δύο χρόνια.

Μιχάλης Σαράντης

Είμαι πιο συνειδητός σε αυτή τη μάχη των εννέα ρόλων που λαμβάνει χώρα πάνω στη σκηνή. Ξέρω ότι πρόκειται για μονόλογο, αρχαίο δράμα σε κλειστό χώρο, στην καρδιά του χειμώνα. Μοιάζει φαινομενικά ελιτίστικο και βαρύ. Δεν το σκεφτόμουν στην αρχή καθόλου. Έχω την πεποίθηση, όμως, ότι από τη στιγμή που θα έρθει κάποιος, θα συγκινηθεί, θα παρασυρθεί και θα αφουγκραστεί τι ονειρευτήκαμε, γιατί έχω μεγάλη εμπιστοσύνη σε αυτό που έχουμε φτιάξει και στη δύναμη του κειμένου. Είμαι πολύ χαρούμενος που καταφέρνουμε να μεταδίδουμε την αγάπη και το δέος που νιώθουμε για ένα κείμενο του αρχαίου δράματος στην Αθήνα του σήμερα. Έρχονται άνθρωποι και μου λένε πόσο τους συνεπήρε αυτό που είδαν και πόσο βαριούνται να βλέπουν τραγωδίες, γιατί δεν καταλαβαίνουν τίποτα. Η αλήθεια είναι ότι έχουν κακοποιηθεί αυτά τα κείμενα.

Σε όλο αυτό, φυσικά, έπαιξε μεγάλο ρόλο και μια απαλότητα που έχει να κάνει με μια πολύ προσωπική και πυρηνική μετακίνηση που έχω υποστεί. Έναν αποκεντρισμό από το μεγάλο μου εγώ. Ήρθε στη ζωή μου ένα πλάσμα που όλα πλέον κινούνται γύρω από εκείνο. Όλα κινούνται πια γύρω από την κόρη μου και τη γυναίκα μου. Αυτό με έχει κάνει να μπαίνω πολύ πιο ανάλαφρα, πιο απαλά, πιο τρυφερά σε όλα. Γιατί, απλώς δεν παίρνω πολύ σοβαρά τον εαυτό μου. Έχω ευθύνες πολύ μεγαλύτερες από το να ασχολούμαι με το εγώ μου όπως πριν. Ξέρετε, αυτά τα έργα, επειδή είναι τόσο βαθιά και πυρηνικά, μπορείς να ασχολείσαι μαζί τους πολλά χρόνια ή πολλές φορές, και κάθε φορά να βρίσκεις κάτι άλλο, άλλους τρόπους να συνδεθείς μαζί τους. Ωριμάζεις και εσύ μέσα από αυτά. Έχουν αυτή τη δύναμη. Ο Αίας είναι ένα τέτοιο κείμενο. Ο Αίας, ως ήρωας, επέλεξε να μη μετακινηθεί απέναντι σε έναν κόσμο που άλλαζε. Επέλεξε να φύγει. Γοητευόμουν ως έφηβος από όλους αυτούς τους καταραμένους, σκοτεινούς ροκ σταρ, τους ασυμβίβαστους. Σήμερα δεν προβάλλονται πολλοί τέτοιοι αντιήρωες. Είμαστε στην εποχή που προβάλλεται το super clean. Από αυτή τη σκοπιά, λοιπόν, ο Αίας δεν είναι δημοφιλής ήρωας. Δεν είναι πια δημοφιλές να υπάρχουν άνθρωποι που δυσκολεύονται, που μπροστά τους ορθώνονται τεράστια υπαρξιακά και σκοτεινά τείχη.

Μιχάλης Σαράντης

Μιχάλης Σαράντης

Τα πράγματα δεν είναι μόνο φωτεινά, όπως θέλουν να μας τα παρουσιάσουν. Είναι και φωτεινά και σκοτεινά για όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως σε ποια τάξη ανήκεις, πού ζεις ή πόσα χρήματα βγάζεις. Οπότε, η φυγή ως επιλογή δεν είναι της μόδας. Για εμένα όμως αυτή παραμένει μια πολύ ειλικρινής θέση απέναντι στα πράγματα και προσωπικά με συγκινεί. Φυσικά δεν μιλάω για την πράξη της αυτοχειρίας αυτής καθεαυτής, έτσι όπως την παρουσιάζει ο Σοφοκλής στον Αίαντα. Ούτως ή άλλως αποκτά συμβολικό χαρακτήρα η κίνηση αυτή. Στη φυγή ερμηνεύω την ανάγκη, την επιθυμία κάποιος να απαλλαγεί από κάτι που τον καταπιέζει, είτε αυτό είναι δουλειά, είτε προσωπική σχέση, είτε κοινωνικό περιβάλλον. Αυτή η επιλογή προϋποθέτει, επί της ουσίας, την αποδοχή της γνώσης ότι κάτι δεν μου ταιριάζει εδώ που είμαι. Αποδοχή που βλέπεις σπάνια να έρχεται στην επιφάνεια διάφανη, ανάγλυφη και ορμητική. Και όλα αυτά σε μια φαινομενικά glossy εποχή, που όμως κάθε μέρα ακούμε όλο και πιο φρικτά πράγματα: ανθρώπους που καταστρέφουν άλλους ανθρώπους με εκατομμύρια τρόπους.

Η άλλη όψη του νομίσματος, βέβαια, μας δείχνει όλο και πιο συχνά ανθρώπους να διεκδικούν το δίκιο τους, να μιλούν αν έχουν αδικηθεί, να ορθώνουν το ανάστημά τους. Ακόμη και σε αυτό βλέπω ξεκάθαρα μια τάση φυγής. Μια “Αιαντική” επιτακτική ανάγκη για αλλαγή. Επίσης, ακούω όλο και πιο συχνά κάποιους, για παράδειγμα, που ζουν σε αυτή την πόλη να αναγνωρίζουν τα σκοτεινά σημεία της. Να λένε ότι η Αθήνα δεν είναι τόσο φιλική προς τους κατοίκους της, ότι είναι βρόμικη, έχει κίνηση, δεν έχει πράσινο, δεν είναι βιώσιμη. Σταματήσαμε να πλασάρουμε το παραμύθι ότι είμαστε το νέο Βερολίνο. Μιλάμε πια ευθέως για πράγματα που μας ενοχλούν, γιατί σιγά σιγά τα ενοίκια δεν θα μας επιτρέπουν να ζούμε στην πόλη μας. Το να μιλάμε γι’ αυτά που μας ενοχλούν είναι μια μορφή φυγής -όχι από την πόλη, μην παρεξηγηθώ- καθώς υπάρχει η διεκδίκηση για κάτι άλλο.

Μιχάλης Σαράντης

Η φυγή έχει να κάνει και με τον νάρκισσο εαυτό μας. Πόσο εύκολα επιλέγουμε να αλλάξουμε μέσα σε ένα περιβάλλον που χαϊδεύει συνεχώς τον ναρκισσισμό μας με καρδούλες και like; Γιατί αυτό ακριβώς ζούμε, την εποχή της απόλυτης βιτρίνας. Από εκεί ξεκινάνε όλα. Οπότε, ίσως αυτό που θα έπρεπε να κάνουμε εύκολα είναι να αποχωριστούμε, για αρχή, τον κολακευτικό καθρέφτη που έχουμε σνεχώς μπροστά μας. Καμωνόμαστε ότι είμαστε κάποιοι, ενώ στην πραγματικότητα είμαστε κάποιοι άλλοι. Και αυτό είναι φοβερά ξεπερασμένο πια. Παλιακό και passé.

Ο Αίας, από την άλλη, δεν είναι passé και με μία ακόμη έννοια: είναι ένας αρρενωπός, τεράστιος, γιγάντιος, αφύσικα σωματώδης άντρας. Και ένας τέτοιος τύπος λυγίζει, διαλύεται, σπαράζει. Αυτό το πλάσμα, αφού συνειδητοποιεί όλα όσα του συμβαίνουν, βγάζει λουλούδια από το στόμα του αποδεικνύοντας ότι το εσωτερικό του σύμπαν είναι βαθιά ποιητικό. Ο τρόπος που αποχαιρετά τα πάντα, τα λόγια που λέει στους συμπολεμιστές του για τον χρόνο πριν φύγει, αποδεικνύουν ότι δεν ήταν απλώς ένας πολεμιστής. Πρόκειται για μια σπουδή στην πολυπλοκότητα των ανθρώπων. Δεν είμαστε μόνο ένα πράγμα, καλοί ή κακοί, δεν χωράμε κάτω από μία ταμπέλα. Και όλα αυτά έρχεται και μας τα ξαναθυμίσει ένα κείμενο του 450 π.Χ. Για όλα αυτά θέλω πολύ να δουν την παράσταση παιδιά, έφηβοι. Να γεμίσει το θέατρο με σχολεία. Γιατί πρώτος εγώ είχα μια αντίσταση όταν ήμουν μικρός να έρθω κοντά σε οτιδήποτε θεωρούσα θεωρητικό, παλιακό και αρχαίο. Το αρχαίο δράμα, αν έρθει στις ζωές των ανθρώπων από πολύ νωρίς, γίνεται βάλσαμο. Το θεωρώ βαθιά σημαντικό. Όπως σημαντικό θεωρώ, επίσης, και τον χρόνο. Θέλω να μπορώ -και θα το κάνω- να αγοράζω χρόνο. Να πω κάποια στιγμή στον εαυτό μου: “Όποια πρόταση και αν έρθει, δεν θα δουλέψεις, όσο σημαντική και αν είναι αυτή η συνεργασία κάτσε και αφουγκράσου τη ζωή και την οικογένειά σου χωρίς δουλειά, έστω ένα καλοκαίρι”. Αν συνεχίσουμε έτσι, να τρέχουμε να προλάβουμε, δεν ξέρω και εγώ τι θα απογίνουμε. Θα καούμε. Στην πραγματικότητα καιγόμαστε ήδη. Πνιγόμαστε από τους ίδιους μας τους καπνούς. Η παύση στην οποία μας ανάγκασε η πανδημία δεν μας δίδαξε. Τρέχουμε συνεχώς πίσω από νούμερα, αριθμούς, επιτυχίες, αποτυχίες και στόχους.

Μιχάλης Σαράντης

Μιχάλης Σαράντης

Πέφτουμε με τα μούτρα, χωρίς όρια, με μια βουλιμία αδιανόητη. Ένα σύμβολο αυτού του κόσμου και αυτού του συστήματος είναι και ο Τζόναθαν, ο ήρωάς μου στα Νούμερα του Φοίβου Δεληβοριά. Ένας ασταμάτητος τύπος που θέλει να τα καταφέρει μέσα από τα νούμερα, τους αριθμούς. Τουλάχιστον όμως στον Τζόναθαν είναι εμφανές το τραύμα του, η ταραχή του που προέρχεται από την καταπιεστική σχέση με τον πατέρα του. Γι’ αυτό τον αγαπάς και του τα συγχωρείς όλα, γιατί από την αρχή έχεις δει τι τραβούσε! Συν το γεγονός, βέβαια, ότι οτιδήποτε κάνει ή λέει, παράλληλα το σαρκάζει. Αυτή είναι και η ομορφιά της σειράς μας. Aυτό το πλάσμα, λοιπόν, το φαντάζομαι να μη σταματά ποτέ. Να είναι 24/7 σε εγρήγορση. Να ασχολείται με projects, concepts και λεφτά. Ένα αεικίνητο πλάσμα. Δεν μου είναι άγνωστος. Είναι σαν να βλέπω εμένα πριν από μερικά χρόνια, να κουβαλάω συνέχεια στους ώμους μια φόρα. Βλέπω πολλούς Τζόναθαν εκεί έξω. Είναι παντού. Και μερικές φορές γίνονται ο κανόνας. Και θέλω να τους φωνάξω “στα μάταααα”. Χρειάζεται η παύση. Χρειάζεται η αντίσταση. Μέσα σε αυτή την πόλωση και την ταχύτητα μου λείπει το κέντρο, η ισορροπία. Όλα γύρω μας είτε καταρρέουν είτε απογειώνονται. Οι οικονομίες, οι πολιτικές, οι έρωτες, οι σχέσεις. Για να μην είμαστε έρμαια αυτής της τραμπάλας, χρειάζεται αντίσταση. Το ξαναλέω: για εμένα ο Αίαντας είναι μια τέτοια αντίσταση.

Μιχάλης Σαράντης

Σε προσωπικό επίπεδο, αναρωτιέμαι συνεχώς πώς αλλιώς θα μπορούσα να αντιδράσω. Γιατί κάθε πράξη μας είναι σημαντική και έχει αντίκτυπο. Εκλύεται μια ενέργεια. Οι πράξεις μας έχουν ένα βαθύτερο νόημα και μια βαθύτερη δράση από ό,τι πιστεύουμε. Μπορούν να βοηθήσουν να αντισταθμιστεί κάτι κακό. Υπάρχουν, για παράδειγμα, σινεμά στο κέντρο της Αθήνας που κινδυνεύουν να κλείσουν. Τι μπορώ να κάνω εγώ για να σωθούν; Φτάνει να πάω; Όχι. Νιώθω ότι σβήνει ο ήλιος γύρω μας μαζί με την ελπίδα. Αλήθεια. Η πιπίλα της ατομικής ευθύνης πρέπει να σταματήσει εκεί που πρέπει να ξεκινήσει η πρόνοια των θεσμών. Γιατί ποτέ δεν πρέπει να σταματάμε να διεκδικούμε ένα κοινωνικό κράτος που να εξασφαλίζει για όλους το καλύτερο δυνατό. Χρειάζεται κάτι κεντρικό που να δίνει τον τόνο. Αν δεν υπάρχει αυτός ο κεντρικός τόνος, η ατομική ευθύνη δεν φτάνει, δεν αρκεί. Ποτέ δεν αρκούσε. Το πολύ πολύ να κάνουμε λίγο καλύτερη τη ζωή στο σπίτι μας και με τους φίλους μας. Παραπέρα δεν θα πάει.

Γι’ αυτό, θέλω να πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή μεγαλώνουν οι άνθρωποι που θα αλλάξουν τον κόσμο και ότι εμείς είμαστε η γενιά που τους μεγαλώνει, μαθαίνοντας από τα λάθη μας. Γιατί όλα έχουν να κάνουν με το πώς και το πόσο έχουμε αγαπηθεί, παράλληλα με την παραδοχή των λαθών μας. Την πατρότητα τη βιώνω ως μια υπέροχη εξέλιξη της ζωής μου και του έρωτά μου με τη γυναίκα μου, η οποία μεταμορφώνεται μπροστά μου μέρα με τη μέρα σε μια υπέροχη μητέρα. Έχουμε πάθει κάτι πολύ φωτεινό με το παιδί. Μας έχει χαρίσει ήδη ανεπανάληπτες στιγμές η μικρή. Για τα κορίτσια μου, λοιπόν, ονειρεύομαι έναν κόσμο πολύ πιο δίκαιο, πιο χρωματιστό, πιο ήρεμο, ήσυχο, φωτεινό, ευγενικό. Ευαίσθητο και πιο πράσινο. Χαμογελαστό και ανθρώπινο. Για όλα τα κορίτσια. Για όλους τους ανθρώπους. Και ονειρεύομαι, επίσης, να είμαστε οι τελευταίοι που θα χρειαστεί να αντισταθούμε, γιατί θα έχουμε κερδίσει τελικά τη μάχη και αυτοί που θα έρθουν θα απολαμβάνουν τη ζωή όπως της αξίζει».

Η παράσταση Αίας παίζεται στο Θέατρο Αλκυονίς.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΛΑΝΙΔΗΣ/THIS IS NOT ANOTHER AGENCY
STYLING: ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ
GROOMING: ΣΟΦΙΑ ΣΑΡΗΓΙΑΝΝΙΔΟΥ/ΤHIS IS NOT ANOTHER AGENCY.
ΚΟΣΤΟΥΜΙ ΚΑΙ ΖΙΒΑΓΚΟ, ΟΛΑ TAILOR. ΚΑΛΤΣΕΣ, ZARA. ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ, PERLA PURA.
ΖΙΒΑΓΚΟ ΚΑΙ ΣΑΚΑΚΙ, PERLA PUR

Ακολουθήστε το ELLE στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

Σχετικά θέματα: