Παίζοντας με τη Φωτιά

Η ηθοποιός και σκηνοθέτιδα Αννέτα Παπαθανασίου επιστρέφει στο Αφγανιστάν για να αναδείξει την ξεχωριστή ιστορία μιας χούφτας τολμηρών γυναικών ηθοποιών που αφιερώνονται στην αγάπη τους για το θέατρο, σε έναν τόπο ελάχιστα γόνιμο για τέτοιου είδους εκφραστικές ελευθερίες, ακόμα και μετά την πτώση του μακρόχρονου καθεστώτος των Ταλιμπάν.

Elle 04 Σεπ. 14
Παίζοντας με τη Φωτιά

Η πρόσκληση από το θεατρικό τμήμα του πανεπιστημίου της Καμπούλ να επισκεφτεί ξανά τη χώρα (έπειτα από την παρουσία της εκεί για το γύρισμα του «Qadir, ένας Αφγανός Οδυσσέας») προκειμένου να διδάξει αρχαίο ελληνικό θέατρο στους φοιτητές, άνοιξε το δρόμο στην Αννέτα Παπαθανασίου να καταγράψει τον καθημερινό αγώνα όσων πασχίζουν να αφιερωθούν στην τέχνη που αγαπούν, υπό τη σκιά των αυστηρών υποδείξεων που ορίζει ο ισλαμικός νόμος.

Ένας αγώνας που γίνεται άκρως επικίνδυνος – παιχνίδι με τη φωτιά, όπως εξηγεί κι ο τίτλος – ιδίως για τις γυναίκες, χωρίς αυτό να σημαίνει πως ο δρόμος της τέχνης εκεί είναι στρωμένος με ροδοπέταλα για τους άνδρες.

Το «Παίζοντας με τη Φωτιά» είναι μία έντονα φορτισμένη καταγραφή των ιστοριών εκείνων των γυναικών που δραστηριοποιούνται στο θέατρο και τον κινηματογράφο του Αφγανιστάν, υπερβαίνοντας τις υποτυπώδεις δομές που άφησε η εποχή των Ταλιμπάν και ο πρόσφατος «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» (sic), καθώς και οι πλείστες όσες απαγορεύσεις, απειλές ή και δολοφονικές επιθέσεις.

Κάποιες από τις γυναίκες που εμφανίζονται στην κάμερα της Παπαθανασίου επιμένουν να υπηρετούν το θέατρο. Άλλες ωστόσο τα παράτησαν στη μέση, κάποιες ξενιτεύτηκαν, ενώ δε λείπουν οι αναφορές σε εκείνες που δολοφονήθηκαν ή εξαφανίστηκαν.

Η ταινία τους προσφέρει αρκετό χώρο να αποτυπώσουν όλη τη δυσκολία και το βάρος των επιλογών τους. Παρόλα αυτά, το εγχείρημα της Παπαθανασίου παραμένει εγκλωβισμένο ανάμεσα στην ρεπορταζιακής υφής ανάπτυξη του θέματος (κάτι που θα το καθιστούσε ένα τίμιο τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ) και στην καθαρά περιγραφική διάθεση με την οποία το αντιμετωπίζει.

Άλλωστε, μόνο και μόνο η θεματική του «Παίζοντας με τη Φωτιά» δίνει το έναυσμα για πλείστες όσες κατευθύνσεις σε επίπεδο προβληματικής: η άνθιση της επιθυμίας κόντρα σε κάθε αντιξοότητα, η τσιμεντωμένη θέση της γυναίκας σε έναν τόπο που (υποτίθεται πως) άλλαξε σελίδα, το είδος της αντιμετώπισης που εισπράττουν από τους άνδρες συναδέλφους τους, ή μία απόπειρα περαιτέρω εμβάθυνσης πάνω στην προέλευση και τη φύση των τοπικών θρησκευτικών απαγορεύσεων, είναι μερικές μόνο από τις επιλογές που το ντοκιμαντέρ της Παπαθανασίου αφήνει κατά μέρος, χωρίς να γίνεται λόγος για την απουσία οποιασδήποτε υπαρξιακής χροιάς του όλου θέματος.

Αντίθετα, περιστρέφεται διαρκώς γύρω από την επικινδυνότητα του εγχειρήματος, ξεκινώντας και καταλήγοντας στην κατανοητή αλλά ανεπαρκή κινηματογραφικά ανάγκη να κοινωνήσει την αυτονόητα ξεχωριστή ιστορία των γυναικών ηθοποιών του Αφγανιστάν.

Ακολουθήστε το ELLE στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

Σχετικά θέματα:

MHT