Την άνοιξη του 2004 δύο γεγονότα στιγµάτισαν ανεξίτηλα τη ζωή µου σχεδόν ταυτόχρονα, τον ίδιο µήνα, τον Απρίλιο: Η φυγή από αυτό τον κόσµο της µάνας µου, της καλύτερης και πιο έµπιστης φίλης µου, και η είδηση της έλευσης της τρίτης µεγαλύτερης αγάπης της ζωής µου, του τρίτου µου παιδιού. Ο θάνατος µε προίκισε µε µια νέα ζωή και µου έδωσε νόηµα, κίνητρο να βγω από ένα βαθύ, ατέρµονο πένθος στο οποίο είχα βυθιστεί δύο χρόνια νωρίτερα, όταν έµαθα ότι η ασθένεια της µάνας µου θα µου την κλέψει. Θα µου τη στερήσει για πάντα.
Στην αρχή δεν ήθελα να το παραδεχτώ, καθώς ήµουν σε φάση πένθους και αρνιόµουν αυτό το θείο κληροδότηµα, που ήταν λες και µου το άφησε η µητέρα µου για να ξεπεράσω τις Συµπληγάδες του θανάτου της. Με τον καιρό, όταν µε την πρώτη κλωτσιά στην κοιλιά µου συνειδητοποίησα πως κάποιος συγκατοικούσε στο κορµί µου και περίµενε από εµένα φροντίδα για να επιβιώσει, σταµάτησα τα καθηµερινά κλάµατα και τους θρήνους και ήταν σαν να βγήκα στην επιφάνεια έπειτα από µια βουτιά στα θολά νερά µιας λίµνης.
Με τον Άρη στην κοιλιά µου ζήσαµε µαζί, αλληλοβοηθηθήκαµε για να αντέξουµε µία από τις πιο δύσκολες φάσεις της ζωής µου, ενώ αυτός, µε τα εµβρυακά του χτυπήµατα, µε επανένταξε στο καθήκον να φροντίσω τον εαυτό µου, τα άλλα δύο µου παιδιά που ένιωθαν παραµεληµένα από το πένθος µου, τον σύζυγό µου που είχε απελπιστεί µε τη στεναχώρια µου.
Ο άγγελός µου, ο Άρης µου, γεννήθηκε λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 2004 και µου έδωσε πίσω κάτι από τη χαµένη µου µάνα, αφού και της µοιάζει φυσιογνωµικά, αλλά και πάντα θεωρούσα πως αυτό το παιδί ήταν το τελευταίο δώρο της προς εµένα. Το όνειρο µιας µεγάλης, πολύβουης οικογένειας το έκανε πραγµατικότητα η έλευση του µωρού µου, αφού µας έδεσε σαν οικογένεια ακόµα πιο πολύ, άσχετα µε τη µεγάλη διαφορά ηλικίας που είχε µε τα αδέρφια του. Θυµάµαι τη στιγµή, σχεδόν σαν να συνέβη σήµερα το πρωί, που και τα τρία παιδιά µαζί στάθηκαν στη στάση για το πρωινό σχολικό. Ο Άρης, λίγο πριν τα έξι (πρώτη δηµοτικού), να πετάει στα ουράνια που θα πήγαινε, επιτέλους, µε το ίδιο σχολικό στο σχολείο, στο µεγάλο κτίριο, µαζί µε τον µεγάλο του αδερφό, ο Αλέξανδρος (έκτη δηµοτικού) και η Φιλίππα (τρίτη γυµνασίου). Από τα ατέλειωτα, µες στον πανικό, πρωινά ξυπνήµατα, τι να πρωτοθυµηθώ! Ποιος πήρε και ποιος ξέχασε τι, ποιος πίνει γάλα και ποιος το αηδιάζει πρωί πρωί, ποια «πριγκίπισσα» ήθελε κρέπες για πρωινό και ποιος δεν µιλιόταν, ποιανού το κεφάλι ξαφνικά είχε µια ύποπτη φαγούρα και έπρεπε να γίνει στις 7:10 -αχάραγα- έλεγχος µε τον φακό για ψείρες, ενώ η κοιλιά όλων πονούσε κάθε µέρα εκείνη την ώρα, την ώρα του σχολικού. Επανεκκίνηση όλων στις 5 το απόγευµα, όταν επέστρεφα και εγώ από το γραφείο, τότε που άπαντες ήταν σπίτι και άρχιζε το επόµενο τρεχαλητό της ηµέρας, το οποίο περιελάµβανε εξωσχολικές δραστηριότητες: αθλητικές -κυρίως για τα αγόρια- και ιδιαίτερα µαθήµατα στο ενδιάµεσο.
Με µια µεγάλη αδερφή στην εφηβεία που δεν εννοούσε να αντιληφθεί τον αδιανόητο και ηλίθιο κόσµο των αγοριών, τα δυο µικρότερα συνασπίστηκαν, ήρθαν πολύ πιο κοντά και από συνοµήλικα, µε αποτέλεσµα, µε την πάροδο των χρόνων, να γίνουν δύο αδιαίρετοι αδερφοί. Ο µικρότερος γιος µου, το απρόσµενο δώρο της πρόωρα χαµένης µάνας µου, πριν λίγες µέρες αποχαιρέτησε (κατ’ εµέ, γιατί κατ’ αυτόν έκανε κάτι πιο δραστικό και ακραίο) το σχολείο για πάντα. «Καλώς ήρθες στον θεότρελο κόσµο των ενηλίκων, αγαπηµένο µου» του ευχήθηκα αγκαλιάζοντάς τον και λέγοντάς του ότι θα καταλάβει πολύ αργότερα πόσο προνοµιούχος και προφυλαγµένος ήταν στο σχολείο και ότι θα υπάρξουν στιγµές -believe it or not- άπειρης νοσταλγίας… Ποτέ δεν µε ενδιέφερε ιδιαίτερα η βαθµολογική του κατάταξη στο σχολείο, πάντα εστίαζα στη δική του χαρά και ικανοποίηση µέσα από την καθηµερινότητά του, τις επιδόσεις του στο σπορ που θέλησε να κάνει πρωταθλητισµό, το τένις, αφού έβλεπα πως το να εντρυφήσει στα βαθιά νερά της µάθησης δεν ήταν το φόρτε του.
Ήθελα και θέλω µόνο την ευτυχία του, την καλοσύνη του ως άνθρωπος, την ηθική του ακεραιότητα ώστε να πάρει το σωστό µονοπάτι και να ανακαλύψει τον εαυτό του, να τα πάει καλά µαζί του, αλλά και µε όλους τους τύπους ανθρώπων που θα συναντήσει εκεί έξω. Φέτος αρχίζει το µεγάλο ταξίδι της ενηλικίωσης που το έχω ζήσει µε τα άλλα δύο παιδιά µου, αλλά δεν χαλαρώνει ούτε στο ελάχιστο τον ρόλο µου ως µάνα τους. Όπως ήµουν πίσω τους, δίπλα τους όταν µπουσούλαγαν και έπεφταν και µάτωναν, κάπως έτσι, αθέατη, κρυµµένη (το ξέρουν άλλωστε πως πάντα θα είµαι εκεί), θα συνεχίσω να είµαι κοντά τους µε τις ελληνικές µου αγωνίες και «τραγωδίες». Αναπολώ τις στιγµές που τα έβαζα στο κρεβάτι τους το βράδυ, σίγουρη πως εκεί θα τα έβρισκα το πρωί, ενώ ακόµα και σήµερα τα κυνηγάω, µε όση διακριτικότητα γίνεται, για να µάθω αν επέστρεψαν σώα από τις νυχτερινές τους εξόδους και τα «γλέντια δίχως αύριο» στα νησιά το καλοκαίρι. Είπαµε, γνήσια Ελληνίδα µάνα είµαι, τι περιµένατε; Είµαι η Έλενα από την Ελλάδα και όχι η Gabby από τη Σουηδία… Η τελετή αποφοίτησης του τελευταίου γιου µου µε απελευθέρωσε µεν από τα δεσµά του µικρού µου νεοσσού, αλλά κυρίως απελευθέρωσε αυτόν, ώστε να πετάξει µακριά από τη φωλιά µόνος του, να ανακαλύψει για ποιον αφιλόξενο κόσµο τού µιλούσαµε τόσα χρόνια όλοι εµείς οι µεγάλοι, που τον εκνευρίζαµε µε τις παρωχηµένες γνώσεις µας και νουθεσίες.
Αγαπηµένε µου Άρη, συνοδοιπόρε µου στη δική µου ενηλικίωση (που µάλλον αργεί πιο πολύ από τη δική σου, γιατί κάποιες φορές νιώθω πως είµαι πιο µικρή από εσένα και εσύ πιο σοφός από εµένα. Δεν φταίω εγώ, παιχνίδια της ηλικίας βλέπεις…): Έκανα ό,τι µπόρεσα µαζί σου, κανείς δεν σου µαθαίνει να είσαι γονιός ούτε υπάρχει κάποιο ανώτερο η ανώτατο ίδρυµα γι’ αυτό. Σου ζητώ συγγνώµη για τα λάθη µου, που σίγουρα θα έκανα τις φορές που δεν µπόρεσα να σε καταλάβω και να επικοινωνήσω όπως έπρεπε µαζί σου. Τις φορές που δεν ήµουν αρκετά αυστηρή ή το αντίθετο ήταν λόγω της αδυναµίας και της λατρείας που έχω και στους τρεις σας. Πολλές φορές η αγάπη µπερδεύει, αρρωσταίνει, πονάει. Τώρα είσαι ελεύθερος από τη δική µου αγκαλιά, θα επιστρέφεις σε εµένα όταν θα µε έχεις απόλυτη ανάγκη, το ξέρω εκ πείρας και -πίστεψέ µε- εύχοµαι αυτή η ανάγκη σου να είναι µόνο για τις δόσεις της µητρικής στοργής που δικαιούσαι. Πέτα µακριά, πέτα ψηλά άφοβα, γίνε ένας καλός και ηθικός άνθρωπος και αγάπα όλους τους ανθρώπους µε υποµονή και ταπεινότητα. Μόνο έτσι θα τα βγάλεις πέρα. Είναι δύσκολα εκεί έξω…
E.M.
elenamakri@alphamag.gr
