Είναι σκουρόχρωμες κηλίδες σε πρόσωπο και οποιοδήποτε σημείο του σώματος, αποκαλούνται μέλασμα ή πανάδες και αφορούν κυρίως (αλλά όχι μόνο) τις γυναίκες ηλικίας 20-40 ετών. Οφείλονται στην κατά τόπους υπερμελάχρωση του δέρματος, λόγω της αυξημένης παραγωγής μελανίνης, ως αποτέλεσμα μιας διαταραχής των μελανοκυττάρων. Διάφοροι παράγοντες, όπως η γονιδιακή προδιάθεση, η λήψη ορισμένων φαρμάκων, τα αντισυλληπτικά, η εγκυμοσύνη αλλά και η έκθεση στον ήλιο χωρίς προστασία, παίζουν ρόλο.
Όπως αναφέρει η Δρ. Αναστασία Σεφέρη–Δανιήλ, MD, PhD, πλαστική χειρουργός στο Νοσοκομείο Υγεία, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Επανορθωτικής και Αισθητικής Χειρουργικής (HESPRAS), ανάλογα με το βάθος της εντόπισης της μελανίνης, οι πανάδες μπορεί να ανήκουν στον επιδερμικό τύπο, όπου οι βλάβες είναι επιφανειακές, στον δερματικό που αφορά σε μεγαλύτερου βάθους βλάβες και το μικτό τύπο, με τις βλάβες να εμφανίζονται σε βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας. Η συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών (70%) ανήκει στην πρώτη κατηγορία, η οποία προφανώς είναι και η πιο εύκολα αντιμετωπίσιμη.
Πανάδες: τρόποι αντιμετώπισης
Σήμερα, με τη χρήση των σύγχρονων εργαλείων, η αντιμετώπιση των πανάδων είναι πιο αποτελεσματική από ποτέ. «Γίνεται με τη χρήση μηχανημάτων και ενέσιμης μεσοθεραπείας. Τα μηχανήματα περιλαμβάνουν λέιζερ και ραδιοσυχνότητες, τα οποία, εξαχνώνουν την στοιβάδα του δέρματος όπου εντοπίζεται το πρόβλημα, αφαιρώντας παράλληλα το πλεόνασμα της μελανίνης. Τα τελευταίας γενιάς μηχανήματα αφαιρούν την πανάδα γρήγορα και χωρίς να αφήνουν σημάδια. Όσον αφορά στην ενέσιμη μεσοθεραπεία, αυτή συνίσταται στην έγχυση υλικών (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία κ.ά.), που περιορίζουν τη παραγωγή μελανίνης», εξηγεί η Δρ. Σεφέρη–Δανιήλ.
Το πρωτόκολλο της θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνει λέιζερ ή/και ραδιοσυχνότητες ή/και ενέσιμη μεσοθεραπεία, ενώ το ποσοστό της επιτυχίας είναι αντιστρόφως ανάλογο με τη βαρύτητα του προβλήματος.
«Όταν οι πανάδες περιορίζονται στην εξωτερική στοιβάδα του δέρματος και η έκταση είναι μικρή, η αντιμετώπισή τους είναι πιο εύκολη και σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα. Αντίθετα, όταν το πρόβλημα έχει προχωρήσει, απαιτείται περισσότερος χρόνος», εξηγεί η ειδικός. Ανάλογα με τη βαρύτητα του προβλήματος, ο αριθμός των συνεδριών μπορεί να κυμαίνεται από μία έως τρεις, με μεσοδιάστημα δύο εβδομάδων.
Μετά την θεραπεία συνταγογραφείται η ενυδατική κρέμα και το αντηλιακό που πρέπει να χρησιμοποιούνται και ο θεραπευόμενος επιστρέφει στις καθημερινές δραστηριότητές του. Όταν η πανάδα είναι βαθιά, τις πρώτες ημέρες (2-4 24ωρα) απαγορεύεται η χρήση λοσιόν καθώς και ορισμένων καλλυντικών.