Οι περισσότεροι απο εμάς καταβάλλουμε λίγη επιπλέον προσπάθεια για το look μας ή έστω τα ρούχα που θα επιλέξουμε ειδικά για συγκεκριμένες περιστάσεις. Εκτός αυτού όμως, μας εγκλωβίζει και το θέμα το χρόνου. Ίσως να θέλουμε να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο στο τι θα βάλουμε και πως θα ντυθούμε, αλλά να νιώθουμε ενοχές για αυτό. Η επιστήμη αποκαλύπτει πως ο τρόπος με τον οποίο ντυνόμαστε μπορεί να δώσει στον εαυτό μας μια ψυχική ώθηση και στήριξη, τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική μας ζωή. Και ναι, αυτό ισχύει και για τους άνδρες.
Ακούμε φράσεις όπως «Ντύσου για τη δουλειά που θέλεις, όχι τη δουλειά που έχεις» και «Αν φαίνεσαι καλά, νιώθεις καλά» συχνά-πυκνά. Ναι είναι αγγλικά τα παραπάνω ρητά αλλά περνάει το νόημα σε όλες τις γλώσσες. Οι περισσότεροι δεν τα πιστεύουμε πραγματικά, αλλά προσπαθούμε πράγματι να ταιριάξουμε την ενδυμασία μας με την περίσταση.
Τα καλά νέα είναι ότι η έρευνα που διεξήχθη σχετικά με τον αντίκτυπο των ρούχων στη συμπεριφορά δείχνει τώρα ότι μπορεί να υπάρχει πράγματι κάποια αλήθεια στις παραπάνω φράσεις. Η επιστήμη υποστηρίζει ότι τα ρούχα που φοράμε επηρεάζουν τη συμπεριφορά, τη στάση, την προσωπικότητα, τη διάθεση, την αυτοπεποίθησή μας, ακόμη και τον τρόπο που αλληλεπιδρούμε με άλλους. Όλη αυτή η επιρροή συνοψίζεται στον όρο “Enclothed Cognition” ή σε μια πιο ελεύθερη ελληνική μετάφραση, η συνείδηση του ντυσίματος.
Ο όρος Enclothed Cognition χρησιμοποιείται για να περιγράψει την επίδραση που φαίνεται να έχουν τα ρούχα μας σε διάφορες ψυχολογικές διεργασίες όπως συναισθήματα, αυτοαξιολογήσεις, στάσεις και διαπροσωπικές αλληλεπιδράσεις. Τα ρούχα επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τη διάθεσή μας λόγω της συμβολικής σημασίας που (ως κοινωνία) αποδίδουμε στους διαφορετικούς τύπους ενδυμασίας.
Θεωρούμε ότι μερικά ρούχα είναι ισχυρά, μερικά είναι διασκεδαστικά και ούτω καθεξής. Αξιολογούμε ακόμη και άτομα που μόλις συναντήσαμε με βάση τα ρούχα τους και την περίσταση. Φαίνεται πως αξιολογούμε ακόμη και τον ίδιο μας τον εαυτό και τους ρόλους μας με βάση αυτό που φοράμε σε μια συγκεκριμένη στιγμή. Γιατί συμβαίνει αυτό; Εξαιτίας του τρόπου που σε κάνουν να νιώθεις. Αυτό σημαίνει ότι τόσο η επιλογή όσο και η ίδια η εμπειρία του ντυσίματος επηρεάζει υποσυνείδητα το attitude και την επιλογή της συμπεριφοράς μας.
Suited up = δυναμισμός
Υπάρχει ένας λόγος που τα σακάκια συνδέονται με τη φράση «dressed for success». Φαίνεται ότι η επίσημη ένδυση γραφείου και τα δομημένα ρούχα με καθαρά κοψίματα μας τοποθετούν στο σωστό business mindset. Φορώντας επίσημα ρούχα που εμπνέουν δυναμισμό μας κάνουν να αισθανόμαστε πιο σίγουροι και αυξάνει ακόμη και τις ορμόνες που απαιτούνται για την εμφάνιση κυριαρχίας στη συμπεριφορά μας. Αυτό με τη σειρά του μας βοηθά να γίνουμε καλύτεροι διαπραγματευτές και αφηρημένοι στοχαστές.
Casual Friday
Ενώ ένα καλό κοστούμι κάνει θαύματα για την απόδοσή μας και τη διάθεσή μας στη δουλειά, η επίσημη ένδυση δεν είναι η καλύτερη επιλογή όταν θέλουμε να κοινωνικοποιηθούμε. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι τείνουν να είναι λιγότερο “ανοιχτοί” και δυσκολεύονται να χαλαρώσουν όταν φορούν επίσημα ρούχα.
Από την άλλη πλευρά, ένας απλός και χαλαρός ενδυματολογικός κώδικας στην εργασία μας βοηθά να γίνουμε πιο φιλικοί και δημιουργικοί. Αυτός είναι και ο λόγος ύπαρξης και υποστήριξης του “Casual Friday”, δεδομένου ότι οι συνάδελφοι είναι πιο πιθανό να αφιερώσουν χρόνο για να κοινωνικοποιηθούν και να ηρεμήσουν την τελευταία εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας.
Η ψυχολογία των αθλητικών ρούχων
Σου λείπει το motivation για καθημερινή άσκηση; Φόρεσε μερικά από τα αθλητικά σου ή τουλάχιστον έχε τα μαζί σου. Το να φοράς ρούχα γυμναστικής αυξάνει κατά πολύ τις πιθανότητες να ακολουθήσεις όντως το πρόγραμμά σου. Αυτό ίσως συμβαίνει επειδή τα ρούχα λειτουργούν ως υπενθύμιση που θα σε ωθήσουν σε πιο υγιείς επιλογές. Τέλος, το να είσαι έτοιμος για γυμναστική ανά πάσα στιγμή, είναι μείον μια δικαιολογία για να το αποφύγεις.
«Ένστολες» σκέψεις
Οποιοδήποτε είδος ένδυσης σχετίζεται με έναν συγκεκριμένο ρόλο ενεργοποιεί τις προσδοκίες μας και τον τρόπο που σκεφτόμαστε για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται τα άτομα αυτού του επαγγέλματος. Δεν είναι λίγες οι φορές που παρατηρούμε μια κατάχρηση εξουσίας στα ένστολα επαγγέλματα και αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το ρόλο που εμείς -ως κοινωνία- έχουμε δώσει στο εκάστοτε επάγγελμα. Όμως συμβαίνει. Και είναι στην ευχέρεια του κάθε ανθρώπου να μην ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα προς αποφυγήν.
Η χρήση στολής ή και ρόμπας (πχ ιατρικής) έχει όμως και τη δυνατότητα να κάνει τους ανθρώπους πιο συνειδητοποιημένους σχετικά με τα καθήκοντά τους και να τους ενθαρρύνει να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στη δουλειά τους. Το να φοράς ρόμπα εργαστηρίου κατά τη διάρκεια ενός πειράματος ενθαρρύνει το κοινό που σε παρακολουθεί να δώσει μεγαλύτερη προσοχή αφού οι εργαστηριακές ρόμπες και ποδιές συνήθως αντιπροσωπεύουν επαγγέλματα όπως επιστήμονες και γιατροί.
Και αυτό δεν ισχύει μόνο για τους ενήλικες. Τα παιδιά ενός σχολείου στην Κένυα φοιτούσαν περισσότερο στο σχολείο και είχαν καλύτερη απόδοση όταν τους έδιναν στολές για να φορούν – ίσως επειδή οι στολές έκαναν τη σχολική εργασία πολύ πιο πραγματική και πολύτιμη τόσο για τα ίδια τα παιδιά, όσο και για τις οικογένειές τους.
Πολυτέλεια και πολιτική
Τείνουμε να πιστεύουμε πως οι πολιτικές μας θέσεις και απόψεις είναι σταθερές και απαράλλαχτες. Τα ρούχα όμως μπορούν να αλλάξουν και την εικόνα της κοινωνικής μας θέσης αλλά και τις πολιτικές μας θέσεις και απόψεις.
Σε μια μελέτη, οι γυναίκες που κλήθηκαν να κρατήσουν μια τσάντα Prada ταυτίζονταν περισσότερο με συντηρητικές, καπιταλιστικές αξίες από μια ομάδα γυναικών που κρατούσε μια απλή τσάντα.
Αυτές οι κυρίες ήταν επίσης λιγότερο πιθανό να προσφέρουν βοήθεια γενικά, παρά μόνο αν αυτή η βοήθεια βελτίωνε την κοινωνική τους εικόνα και τον τρόπο που τις έβλεπαν οι άλλοι. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό θα πιθανότατα συμβαίνει επειδή οι άνθρωποι προσπαθούν ασυνείδητα να συμπεριφέρονται με τον τρόπο που “αρμόζει” στην εμφάνισή τους, όσο λυπητερό κι αν μας ακούγεται αυτό. Ουσιαστικά, αν ντύνεσαι για να ταιριάζεις στο ρόλο που θέλεις, θα αρχίσεις σταδιακά και να τον ζείς.
Photo source @thalieg_
Χρώμα και διάθεση
Αν νιώθεις μια αναστάτωση, λύπη, ή μια γενικότερη κακή διάθεση θα πρέπει να έχεις στο νού σου πως η ψυχική σου κατάσταση επηρεάζει τον τρόπο που ντύνεσαι. Όμως ισχύει και το αντίθετο! Το ρούχο που φοράς -όσο κοινότυπο κι αν ακούγεται- μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις δύσκολες ημέρες όταν είμαστε καταθλιπτικοί, αγχώδεις και στενοχωρημένοι. Η έρευνα αναφέρει ότι το αντίδοτο σε μια κακή μέρα είναι να φοράς ρούχα με έντονα χρώματα. Τα χαρούμενα χρώματα λειτουργούν ως μίνι pick-me-up. και ενισχύουν έτσι τη διάθεση και την ενέργειά μας. Επίσης, συχνά συνδυάζουμε τα φωτεινά χρώματα με την ευτυχία, τις ηλιόλουστες μέρες και τις ανέμελες στιγμές, όπως οι πολυπόθητες καλοκαιρινές διακοπές.
Από την άλλη πλευρά, συνδυάζουμε σκούρα και θαμπά χρώματα με συναισθήματα όπως χαμηλή ενέργεια, κούραση και ζοφερή διάθεση. Την επόμενη φορά που θα νιώσεις πως με το σκούρο μπλέ φούτερ θα κρύψεις τη μιζέρια της ημέρας και της διάθεσής σου, κάνε την αλλαγή και επέλεξε ένα ανοιχτόχρωμο πολύχρωμο πουκάμισο. Σίγουρα θα σε κάνει να νιώσεις κάπως καλύτερα.
Κρυμμένα μυστικά
Με έκπληξη διαπιστώνουμε πως ακόμη και τα εσώρουχα επηρεάζουν τον τρόπο που νιώθουμε για τον εαυτό μας. Τα κρυμμένα ρούχα ή αλλιώς undergarments όπως οι κάλτσες και τα εσώρουχα μας μπορούν να ασκήσουν ισχυρή επιρροή στο πως αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας και την εικόνα μας. Άν φοράς κάτι που θεωρείς πως είναι σέξι, αυτό αυτομάτως μπορεί να σου δώσει ένα boost αυτοπεποίθησης και μεγαλύτερη σιγουριά.
Αν θέλεις να βελτιώσεις τον τρόπο που βλέπεις τον εαυτό σου, μπορείς ακόμη και να αντιγράψεις το στυλ κάποιου fashion icon ή δικού σου ανθρώπου που σε εμπνέει. Έρευνες δείχνουν πως όταν μιμούμαστε τον ενδυματολογικό κώδικα των ανθρώπων που θαυμάζουμε ή θεωρούμε έξυπνους και ισχυρούς, τείνουμε να υιοθετούμε αυτά τα στοιχεία στην δική μας συμπεριφορά.
Είναι ωραίο να ξέρεις πως ένα outfit μπορεί να αλλάξει τόσο το mood σου όσο και όλη σου τη μέρα. Άν όμως βλέπεις πως τα ρούχα που επιλέγεις σε ωθούν σε συμπεριφορές που δεν αρμόζουν στον χαρακτήρα σου και στον τρόπο που θέλεις πράγματι να ζεις τη ζωή σου καλό θα ήταν να διαλέγεις αυτά που σου βγάζουν την καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου. Γιατί τα ρούχα πρέπει να τα φοράς, όχι να σε φοράνε!
