Από τη μέρα που αναγκαστήκαμε να μένουμε στο σπίτι περισσότερες ώρες, εξαιτίας της υγειονομικής κατάστασης που επικρατεί σε όλο τον κόσμο, οι σχέσεις των ανθρώπων δοκιμάζονται με πρωτοφανή τρόπο! Κάποιους τους έφερε πιο κοντά, ενώ άλλους τους έχει φέρει στα άκρα.
Ως coach, που ασχολείται και με το σχήμα «γονείς και παιδιά», έχω παρατηρήσει μια πολύ δύσκολη και δυσάρεστη αύξηση του άγχους, ειδικά στα παιδιά. Σήμερα έχουμε παιδιά που πραγματικά φοβούνται για τη ζωή τους! Φοβούνται να βγουν από το σπίτι τους, φοβούνται να πάνε μέχρι το περίπτερο και φοβούνται το αύριο…
Ένα πολύ ιδιαίτερο φαινόμενο, που προκύπτει από όλη αυτή την πίεση και το άγχος που βιώνουν τα παιδιά μας σήμερα, είναι το θέμα των τσακωμών με τα αδέλφια τους. Παιδιά κλεισμένα όλη μέρα, τη μία μετά την άλλη, το ένα δίπλα στο άλλο, συχνά χωρίς να έχουν δικά τους δωμάτια ή τον δικό τους χώρο μέσα στο σπίτι. Η ένταση είναι μεγάλη και ο τσακωμός για το οτιδήποτε είναι απλώς θέμα χρόνου. Τι κάνουμε όταν μαλώνουν τα αδέλφια;
Κάποιες φορές επιλέγουμε να το αγνοήσουμε με την ελπίδα να σταματήσουν. Στο κάτω κάτω ίσως το κάνουν για να τραβήξουν την προσοχή. Κάποιες φορές επιλέγουμε να στρέψουμε την προσοχή τους σε κάτι καλό, σε κάτι θετικό. Κάποιες φορές τους φωνάζουμε, τα χωρίζουμε και,αν υπάρχει η δυνατότητα, τα στέλνουμε σε ξεχωριστούς χώρους, π.χ. το καθένα στο δωμάτιο τους, μέχρι να ηρεμήσουν. Κάποιες φορές τα σταματάμε και τα αναγκάζουμε να παίξουν μαζί και να μοιραστούν το παιχνίδι ή το φαγητό ή οτιδήποτε άλλο είναι το θέμα του τσακωμού.
The Before Plan
Ο αποτελεσματικός χειρισμός των συγκρούσεων ξεκινάει πριν τη σύγκρουση! Τώρα μιλάμε για παιδιά που καταλαβαίνουν τη γλώσσα και μπορούμε να συζητήσουμε. Η ιδέα είναι να προετοιμάζουμε τα παιδιά πριν από τον τσακωμό. Αν το κάνουμε σωστά, τότε την κατάλληλη ώρα θα μας εκπλήσσουν! Η ιδέα του before plan είναι απλή:
Βήμα 1: Συζητάμε τι συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις
Μαζί και με τα δύο (ή παραπάνω αδέλφια), σε μια στιγμή που το κλίμα είναι κατάλληλο, συζητάμε τι συμβαίνει τις στιγμές που μαλώνουν. Πώς ξεκινάει ο τσακωμός; Τι κάνουν όταν θυμώνουν ή όταν τσακώνονται; Γιατί το κάνουν; Τι προσπαθούν να πετύχουν;
Όπως ίσως να έχετε καταλάβει από προηγούμενα άρθρα μου, είναι πολύ σημαντικό να μην επικρίνουμε, ούτε καν να κρίνουμε. Εστιάζουμε απλώς στο να μιλήσουμε. Να βγάλουμε το συμβάν από το κεφάλι μας, να το περιγράψουμε όπως ακριβώς συμβαίνει, να βρούμε το πρότυπο συμπεριφοράς που ακολουθεί.
Βήμα 2: Συζητάμε τις συνέπειες των πράξεων και τα σχετικά συναισθήματα
Μόλις όλα τα στοιχεία της φιλονικίας έχουν αποκαλυφθεί και περιγραφεί επαρκώς, ρωτάμε ένα-ένα τα παιδιά πώς αισθάνονται για αυτό που συμβαίνει. Πώς νομίζουν ότι αισθάνεται το άλλο παιδί για αυτό; Τί θα ήθελαν να συμβεί, αντί να τσακωθούν; Τους αρέσει να τσακώνονται; Ποιό μέρος του τσακωμού δεν τους άρεσε και πιο μπορεί να τους αρέσει;
Πώς νιώθουν αν φανταστούν το αδελφάκι τους να τσακώνεται με κάποιο άλλο παιδί; Τι αντίδραση νιώθουν ότι θα είχαν; Αυτή η συζήτηση είναι σημαντική και δεν χρειάζεται να τα καθοδηγήσετε προς κάποια «ηθική κατεύθυνση». Τα παιδιά ξέρουν τι είναι σωστό, τι είναι καλό και τι είναι δίκαιο. Δεν χρειάζεται κάποιος να τους το διδάξει.
Ωστόσο, αυτή η πλευρά της προσωπικότητας και της νόησης δεν ενεργοποιείται, παρά μόνον αν κάποιος τους κάνει τις σωστές ερωτήσεις! Μέχρι να γίνουν οι σωστές ερωτήσεις στο παιδί, θα λειτουργεί λίγο πολύ αυθόρμητα με τους νόμους που διέπουν το υποσυνείδητο, το οποίο έχει προγραμματισθεί από την φύση να κερδίζει για τον εαυτό του ότι περισσότερο μπορεί, με όσο το δυνατόν μικρότερο κόστος μπορεί.
