Cover photo: Rich Fury/Getty Images
Ο Bruce Willis, ο αγαπημένος star του σινεμά, γνωστός για τους ρόλους του στα «Die Hard» και «Pulp Fiction», ανακοίνωσε το τέλος της υποκριτικής του καριέρας μετά από την πρόσφατη διάγνωση του με αφασία. Η πρώην σύζυγός του, Demi Moore, μοιράστηκε τα νέα σε μια ανάρτηση στο Instagram, λέγοντας ότι η ασθένεια «επηρεάζει τις γνωστικές του ικανότητες».
Ο Δρ Borna Bonakdarpour, συμπεριφορική νευρολόγος στο Northwestern Medicine, είπε ότι περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες πάσχουν αυτήν τη στιγμή από αφασία, μία ασθένεια η οποία διαταράσσει την ικανότητα ομιλίας, ανάγνωσης και γραφής.
Όμως τι ακριβώς είναι η αφασία;
Η αφασία είναι ένας συμπλεγμα συμπτωμάτων που καθιστούν δύσκολη ή αδύνατη την έκφραση ή την κατανόηση της γλώσσας. Η διαταραχή προέρχεται από βλάβη στα μέρη του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για τις γλωσσικές λειτουργίες, οι οποίες συνήθως στεγάζονται στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου. Η αφασία μπορεί να είναι καταστροφική για τους ασθενείς, διαταράσσοντας την ικανότητά τους να συμμετέχουν στην καθημερινή ζωή.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Όλες οι περιπτώσεις αφασίας προέρχονται από νευρολογικές αλλαγές στον εγκέφαλο. Τα εγκεφαλικά επεισόδια που οδηγούν σε εγκεφαλική βλάβη είναι η νούμερο ένα αιτία, είπε ο Δρ Shazam Hussain, διευθυντής του Εγκεφαλοαγγειακού Κέντρου στην κλινική Cleveland στο Οχάιο. Ωστόσο, μπορεί επίσης να προκληθεί από εκφυλιστικές καταστάσεις όπως η άνοια και η νόσος του Αλτσχάιμερ. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Κώφωσης και Άλλων Διαταραχών Επικοινωνίας, άλλοι παράγοντες που την προκαλούν περιλαμβάνουν εγκεφαλικούς τραυματισμούς, συμπεριλαμβανομένων των σοβαρών χτυπημάτων στο κεφάλι, των όγκων εγκεφάλου, των τραυμάτων από πυροβολισμούς και των εγκεφαλικών λοιμώξεων.
Πώς εκδηλώνεται η αφασία;
Υπάρχουν διάφοροι τύποι αφασίας, όλοι εκ των οποίων έχουν μεγάλο αντίκτυπο στους ασθενείς. Εκείνοι με εκφραστική αφασία μπορεί να δυσκολεύονται να μιλήσουν με πλήρεις προτάσεις ή να βρουν τις λέξεις που αναζητούν. «Είναι πολύ απογοητευτικό», είπε ο Δρ Hussain. «Μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να θυμηθούν τις λέξεις για ορισμένα αντικείμενα», είπε ο Δρ Bonakdarpour, κάτι που τους οδηγεί σε παύσεις για μεγάλες χρονικές περιόδους, συχνά στη μέση των προτάσεών τους.
Άλλοι ασθενείς έχουν δεκτική αφασία. Δηλαδή, μπορεί να βιώσουν έντονη σύγχυση όταν τους μιλάνε οι άνθρωποι και μπορεί να μην παρακολουθούν τις συνομιλίες. Ένα άτομο μπορεί να βιώσει δεκτική αφασία και εκφραστική αφασία, αλλά κάποιοι βιώνουν μόνο το ένα ή το άλλο.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η παγκόσμια αφασία είναι μια κατάσταση κατά την οποία και οι τέσσερις κύριες γλωσσικές μορφές – ομιλία, κατανόηση, ανάγνωση και γραφή – είναι σοβαρά εξασθενημένες, αφήνοντας ένα άτομο ανίκανο να επικοινωνήσει, δήλωσε η Karen Gendal, speech-language παθολόγος στο N.Y.U. Langone Rusk Rehabilitation.
Υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια;
Ενώ η αφασία εμφανίζεται κυρίως σε ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών, μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Η πάθηση μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, ιδιαίτερα μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά ορισμένα άτομα με αφασία την αναπτύσσουν σταδιακά. «Οι προτάσεις τους γίνονται όλο και πιο σύντομες», σημειώνει ο Δρ Hussain. «Τότε, φτάνουν σε ένα σημείο όπου δυσκολεύονται να εκφράσουν οποιαδήποτε γλώσσα», εξηγεί. Οι ασθενείς μπορεί επίσης να διαπιστώσουν ότι η ικανότητά τους να διαβάζουν ή να γράφουν επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.
«Ο καθένας μπορεί να έχει περιόδους όπου είναι απασχολημένος ή αποσπάται η προσοχή του ή ξεχνά μια λέξη. Αλλά αν η αδυναμία να επικοινωνήσεις σε κρατά πίσω από τις καθημερινές δραστηριότητες, συνεχίζει να γίνεται πιο σοβαρή ή, το πιο σημαντικό, εάν οι φίλοι και η οικογένειά σου επισημαίνουν ένα μοτίβο που δεν έχεις συνειδητοποιήσει, αναζήτησε ιατρική βοήθεια», τονίζει ο Δρ. Hussain.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Υπάρχουν τρόποι πρόληψης της αφασίας;
Δεν υπάρχει εγγυημένη τεχνική για την πρόληψη της αφασίας, αλλά μπορείς να κάνεις απλά βήματα για να ενισχύσεις την υγεία του εγκεφάλου σου συνολικά, είπε ο Δρ Hussain. Ακολούθησε μια ισορροπημένη διατροφή, ασκήσου τακτικά και πρόσεξε τους παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υψηλή χοληστερόλη και ο διαβήτης. Το κάπνισμα μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο για εγκεφαλικό και αφασία.
Υπάρχουν θεραπείες;
Αν και δεν υπάρχει θεραπεία, οι ασθενείς με αφασία μπορούν να αναζητήσουν βοήθεια στη λογοθεραπεία και την εργοθεραπεία. Η Εθνική Ένωση Αφασίας συνιστά δύο βασικές μεθόδους θεραπείας. Οι θεραπείες που βασίζονται στις βλάβες περιλαμβάνουν αξιολόγηση και στη συνέχεια στόχευση συγκεκριμένων δεξιοτήτων ανάγνωσης, ομιλίας και γραφής μέσω δραστηριοτήτων όπως ασκήσεις συμπλήρωσης του κενού και εκπαίδευσης των ασθενών να θυμούνται συνώνυμα και αντώνυμα. Οι θεραπείες που βασίζονται στην επικοινωνία επικεντρώνονται στην αποκατάσταση των δεξιοτήτων συνομιλίας και γνώσης που χρησιμοποιούν οι ασθενείς για να συμμετέχουν σε καθημερινές δραστηριότητες. Μπορεί να παίξουν σενάρια ρόλων όπως να παραγγείλουν έναν καφέ ή να μιλήσουν σε βιντεοκλήση, είπε η λογοπαθολόγος κ. Gendal.
