Σας αρέσουν οι λευκοί υδατάνθρακες, π.χ. το ψωμί και τα μακαρόνια; Μπορεί να μη λείπουν από το τραπέζι των περισσότερων από εμάς, αλλά πρόσφατες μελέτες που βασίζονται στην απεικόνιση του εγκεφάλου φανερώνουν ότι υπάρχει πιθανότητα να προκαλέσουν εθισμό.
Η θεωρία
Σκεφτείτε τους υδατάνθρακες με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο: Σε αυτή την κατηγορία δεν περιλαμβάνονται μόνο τα γλυκά, όπως ντόνατ ή μπισκότα, αλλά και το λευκό ρύζι, το ψωμί, τα μακαρόνια. Σύμφωνα με έρευνες, αυτοί επιδρούν σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ευχαρίστηση με αποτέλεσμα να αυξάνουν την επιθυμία μας για φαγητό.
«Ο επικληνής πυρήνας δεν συνδέεται μόνο με το αίσθημα της ανταμοιβής και της απόλαυσης, αλλά και με την κατάχρηση και τον εθισμό σε διάφορες ουσίες. Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι αν συγκεκριμένες τροφές μπορούν να προκαλέσουν εξάρτηση» αναφέρει ο συγγραφέας της μελέτης δρ Ντέιβιντ Λούντγουιγκ.
Για να καταλάβετε ποιος είναι ο μηχανισμός που εξηγεί την εθιστική δράση ορισμένων τροφών αρκεί να φανταστείτε το εξής: Ο εγκέφαλος διαθέτει ένα πολύπλοκο δίκτυο από μονοπάτια που ελέγχουν όλες τις λειτουργίες του οργανισμού. Οι νευροδιαβιβαστές μεταφέρουν συνεχώς μηνύματα από το ένα νευρικό κύτταρο στο άλλο εξασφαλίζοντας ότι τα πάντα στο σώμα μας δουλεύουν σωστά. Ο πιο σημαντικός νευροδιαβιβαστής είναι η ντοπαμίνη, που έχει καθοριστική σημασία για το αίσθημα της ανταμοιβής. Η έκκρισή της αυξάνεται κάθε φορά που τρώμε κάτι λαχταριστό, με συνέπεια να αποζητάμε ολοένα και περισσότερο για να νιώσουμε ικανοποιημένοι.
Η απόδειξη
Όλα τα παραπάνω επιβεβαιώθηκαν πρόσφατα μέσα από απεικόνιση του εγκεφάλου στην οποία υποβλήθηκαν υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα. Αυτά κατανάλωσαν ένα απολαυστικό μιλκσέικ και μετά από λίγο τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα τους ανέβηκαν στα ύψη κι έπειτα έπεσαν ταχύτατα (κάτι τέτοιο οφείλεται στο ότι οι τροφές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη απορροφώνται γρήγορα). Όπως φάνηκε από την απεικόνιση του εγκεφάλου, οι συμμετέχοντες ένιωσαν στη συνέχεια έντονη πείνα με συνέπεια να ενεργοποιηθεί αμέσως η περιοχή του επικληνή πυρήνα που συνδέεται με τον εθισμό.
«Τα ευρήματα δείχνουν ότι ο περιορισμός των υδατανθράκων με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως το λευκό ψωμί και οι πατάτες, βοηθά όσους έχουν περιττά κιλά να έχουν λιγότερες λιγούρες. Έτσι αυτοί μπορούν να ελέγχουν καλύτερα τον εαυτό τους και να μην τρώνε υπερβολικά» κατέληξε ο ειδικός.
