Το να αισθάνεσαι άρρωστος δεν είναι ποτέ ωραίο. Αλλά όταν αυτή η ναυτία προκαλείται από το άγχος, μπορεί να μοιάζει ακόμα χειρότερο. Αν έχεις βιώσει ποτέ αυτήν την αίσθηση, κάτι «πεταλούδες στο στομάχι», το βράδυ πριν ένα σημαντικό meeting, θα ξέρεις για τι πράγμα μιλάμε.
Όσο κοινή και αν είναι ως σύμπτωμα, αναφέρεται ως νούμερο 5 στη λίστα με τα σημάδια άγχους στον ιστότοπο του NHS Every Mind Matters, η ναυτία που προκαλείται από το άγχος μπορεί να είναι απίστευτα ενοχλητική, ειδικά για εκείνους τους ανθρώπους που καταλήγουν τελικά να κάνουν εμετό.
Λοιπόν, γιατί το άγχος προκαλεί ναυτία; Και υπάρχει κάτι που μπορείς να κάνεις για να αποτρέψεις και να ανακουφίσεις αυτά τα συναισθήματα στο μέλλον;
Για να μάθουμε περισσότερα, συμβουλευτήκαμε δύο ειδικούς υγείας από την Bupa UK, την Caroline Harper, μια σύμβουλο ψυχικής υγείας, και τη Fatmata Kamara, μια εξειδικευμένη σύμβουλο νοσοκόμων. Να τι είχαν να πουν.
Γιατί το άγχος προκαλεί ναυτία;
Για να καταλάβεις γιατί το άγχος μπορεί να προκαλέσει ναυτία, πρέπει πρώτα να κατανοήσεις τη στενή σχέση μεταξύ του εγκεφάλου και του εντέρου και πώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
«Ο εγκέφαλος και το έντερο σας συνδέονται στενά, οπότε αν νιώθετε έντονα συναισθήματα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να επηρεαστούν και το στομάχι και το έντερο σας», εξηγεί η Harper. «Όταν είμαστε ανήσυχοι, αυτό μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο κινείται και συσπάται η γαστρεντερική οδός».
Εκτός από τον αντίκτυπο στη φυσική κίνηση του γαστρεντερικού σου συστήματος (εκεί όπου το φαγητό σου διασπάται και αφομοιώνεται), οι χημικές ουσίες και οι ορμόνες που σχετίζονται με το άγχος μπορούν επίσης να αλληλεπιδράσουν με τα νευρικά κύτταρα στο έντερο σου, τα οποία με τη σειρά τους μπορεί επίσης να σε κάνουν να νιώθεις ναυτία.
Η Kamara εξηγεί, «Το έντερό σας είναι επενδεδυμένο από το εντερικό νευρικό σύστημα (ΕΝΣ). Αυτό το σύστημα, που μερικές φορές αναφέρεται ως «ο δεύτερος εγκέφαλος», περιέχει περισσότερα από 100 εκατομμύρια νευρικά κύτταρα και πηγαίνει από τον οισοφάγο ωε το παχύ έντερο».
Και συνεχίζει: «Το ΕΝΣ έχει μεγάλο ρόλο στον έλεγχο πολλών πραγμάτων, συμπεριλαμβανομένης της κατάποσης και της απελευθέρωσης των ενζύμων που απαιτούνται για τη διάσπαση των τροφίμων. Καθώς το εντερικό νευρικό σύστημα είναι στενά συνδεδεμένο με το κεντρικό νευρικό σύστημα, οι δύο «εγκέφαλοι» σας βρίσκονται συνεχώς σε επικοινωνία και μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές ο ένας στη συμπεριφορά του άλλου.
«Εάν έχετε άγχος, μια χημική ουσία απελευθερώνεται στον εγκέφαλό σας που ονομάζεται παράγοντας απελευθέρωσης κορτικοτροπίνης. Αυτή η χημική ουσία στέλνει αυξημένα σήματα πόνου μεταξύ του εγκεφάλου και του εντέρου σας, με αποτέλεσμα να αισθάνεστε «ανήσυχοι». Μπορεί επίσης να προκαλέσει σωματικά συμπτώματα, όπως ερεθισμό στο πεπτικό σας σύστημα, καθώς και ναυτία, σπασμούς και διάρροια».
Τέλος, προσθέτει η Kamara, το στρες που σχετίζεται με το αίσθημα άγχους μπορεί επίσης να αποδυναμώσει τον συνήθως σφιχτό εντερικό σας φραγμό, προκαλώντας ορισμένα από τα βακτήρια του εντέρου να εισέλθουν σε άλλες περιοχές του σώματος. Αυτή η «διαρροή» μπορεί με τη σειρά της να προκαλέσει αλλαγές στο πεπτικό σας σύστημα όπως ναυτία και κοιλιακό άλγος.
Γιατί κάποιοι άνθρωποι βιώνουν ναυτία ενώ άλλοι όχι; Και γιατί η ναυτία ορισμένων ανθρώπων που προκαλείται από το άγχος είναι πιο σοβαρή από άλλους;
Ενώ η βασική δομή και συμπεριφορά κάθε ανθρώπινου σώματος είναι ως επί το πλείστον παρόμοια, δεν υπάρχουν δύο άνθρωποι που θα αντιδράσουν στο στρες και το άγχος με τον ίδιο τρόπο και αυτό σημαίνει ότι τα σωματικά συμπτώματα που βιώνουμε είναι επίσης διαφορετικά, εξηγεί η Harper.
«Ο τρόπος με τον οποίο ο καθένας από εμάς αντιμετωπίζει τις αγχώδεις καταστάσεις εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της σύνθεσης της προσωπικότητάς και των μηχανισμών αντιμετώπισης», λέει. «Καθώς όλοι αντιδρούμε στο άγχος με τον δικό μας τρόπο, μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν ναυτία και άλλα σωματικά συμπτώματα, όπως προβλήματα ύπνου, στομαχόπονο ή δυσκοιλιότητα και άλλοι όχι», συνεχίζει.
Προσθέτει επίσης, ότι ορισμένες ιατρικές καταστάσεις, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, μπορεί να κάνουν πιο πιθανό για ένα άτομο να εμφανίσει συμπτώματα, όπως η ναυτία, όταν αισθάνεται άγχος.
Υπάρχει κάτι που μπορείς να κάνεις για να ανακουφίσεις/προλάβεις τη ναυτία που προκαλείται από το άγχος;
Επειδή η ναυτία που προκαλείται από το άγχος είναι ακριβώς αυτό – προκαλείται από το άγχος – ένα από τα κύρια πράγματα που μπορείς να κάνεις για να ανακουφίσεις αυτό το συναίσθημα είναι να εργαστείς για τη μείωση του άγχους σου.
«Θυμηθείτε ότι δεν είστε μόνοι σε αυτό, πολλοί άνθρωποι παλεύουν με αυτά τα σωματικά και ψυχικά συμπτώματα. Προσπαθήστε να μιλήσετε με κάποιον που εμπιστεύεστε για το πώς αισθάνεστε. Αυτός θα μπορούσε να είναι ένας φίλος, μέλος της οικογένειας, εκπαιδευμένος σύμβουλος ή επαγγελματίας υγείας. Μην ξεχνάτε ότι υπάρχουν οργανισμοί που προσφέρουν επίσης δωρεάν υπηρεσίες ψυχικής υγείας», τονίζει η Harper.
Εάν έχεις αντιμετωπίσει το άγχος στο παρελθόν, το πιθανότερο είναι ότι έχεις δοκιμάσει ένα ευρύ φάσμα μεθόδων αυτοβοήθειας. Αλλά αν δεν έχεις ακόμη κάνει κάτι γι’αυτό ή ψάχνεις για κάτι νέο να δοκιμάσεις, η Harper συνιστά πράγματα όπως η φροντίδα του σώματός σου μέσω άσκησης και υγιεινής διατροφής, η αποφυγή χρήσης αλκοόλ, τσιγάρων ή ναρκωτικών και εξασκώντας τεχνικές ενσυνειδητότητας και αναπνοής που θα σε βοηθήσουν να χαλαρώσεις.
Συνιστά επίσης να προσπαθείς να μην αποφεύγεις καταστάσεις που σε κάνουν να αισθάνεσαι ανησυχία, ακόμα κι αν σου φαίνεται σαν καλή λύση βραχυπρόθεσμα. «Μερικοί άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται ότι η αποφυγή καταστάσεων που τους κάνουν να νιώθουν άγχος θα τους απαλλάξει από τα συμπτώματά του. Ωστόσο, είναι πιο υγιές να προσπαθείς να αυξήσεις σιγά σιγά τον χρόνο που περνάς σε ένα ανήσυχο περιβάλλον. Αν το άγχος σας δημιουργεί δυσκολίες μακροπρόθεσμα, φροντίστε να κλείσετε ένα ραντεβού για να δείτε το γιατρό σας. Μόλις καταλάβει τι περνάτε, μπορεί να είναι σε θέση να σου προτείνει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία, όπως είναι η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία», εξηγεί.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ:
- Οι ατέλειωτες υποχρεώσεις σου σε έχουν κάνει να χαθείς από όλους; Η Kate Hudson έχει κάποιες συμβουλές και οι ειδικοί τις εγκρίνουν
- Οι ειδήσεις σου προκαλούν υπερβολικό άγχος; Να πώς θα το αντιμετωπίσεις
- 5 ψέματα για την ευτυχία που επηρεάζουν τη ψυχική μας υγεία